İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ

Yazı da, konuşma gibi bir teknik araç olduğundan, yeniden bağlamlaştırabilir. Hem dilin hem de yazının gerçekleştirdiği bu mesafelenmeye “zaman-mekân ayrışması” adı verilir.

Yazı, insanın ürettiği sembolik biçimleri ve deneyimin anlamını yaymak amacıyla sabitlemeyi sağlayan bir diğer teknik araçtır. Yazı, bir teknolojidir, yapaydır.

Edebi okur-yazarlığın insana kattıklarını şöylece sıralayabiliriz:
• Yabancılaşma
• Karmaşıklığın farkına varma
• Düşünümsellik
• İzleyici girdisi

Okur-yazar toplum, üyelerine daha fazla bilgi bırakır, bireye daha fazla oyun olanağı verir. Sözel toplumla karşılaştırıldığında, genel olarak okur-yazarlığın toplumun kendi varlığını sürdürme biçimleri açısından daha fazla avantaj sağladığı öne sürülmektedir.

Görsel kültür, kavramlardan çok imgelerde temellenir. Belirli bir kültürde imgeler başat hale gelmişse ve sözcüklerin gücünü yerinden etmişse, bunun görsel kültür ağırlıklı bir ortam olduğu söylenebilir.

Modern dönemin başat görsel modeli olan Kartezyen perspektifçilik, mutlak göz merkezlidir. Öyle ki Descartes’ın “düşünüyorum öyleyse varım” sözü, “görüyorum öyleyse varım” olarak bile söylenebilir.Kartezyen görme anlayışı, homojen üç boyutlu mekân yanılsamasına dayalıdır ve bu anlayış, adeta Tanrı’nın uzaktan bakışı gibi, gözün de önündeki her şeyi gördüğünü vurgular.

Hipergerçeklik, gerçekliğin şifrelenmesinin gerçekliğin kendisiymişçesine belirdiği, ama aslında taklidi taklit eden bir durumdur.

İktidar ve görünürlük arasındaki ilişki Foucault’nun panoptikon imgesi ile ifade ettiği gibi, giderek çoğun az tarafından gözetlendiği ve farklı yaşam alanlarına sızan yeni disiplin ve gözetim biçimlerinin geliştirilmesine yol açmaktadır.

Elektronik çağ öncesinde bilgi paylaşımı ve edinimi uzun süren bir görev gibiyken, artık ‘hafif bilgi’ dönemine geçilmiştir. Hız, yeni bilgileri çabucak yaratmakta ve silmektedir. Bilgi, çoğu geçici kesişmelerin bir sonucudur.

İnsanoğlunun, yeryüzündeki diğer canlılardan düşündüğünü dile getirebilmesiyle ayrıldığı söylenegelir. Doğru yanıt, C'dir.

Dil, insanı yakın ve uzak doğal ortamlarla ve başka insanlarla bağlantılı kılmaktadır. Bu sayede bütün yer yüzüyle kendini bağlantılı kılacak bir yapıya erişmektedir. Doğru yanıt, A'dır.

Sözlü kültürde deneyim, maddi ortamla, nesnelerle, süregiden ilişkilerle ve süreçlerle yazılı kültüre göre daha somut ve mesafesiz bir bağlantıya sahiptir. Bu bağlamda, kayıt altına alınmış hikayeleri, yazıya dökülmüş deneyimler olarak ele almak gerekmektedir. Dolayısıyla diğer bağlantılara oranla, bu durumun daha mesafeli olduğu görülmektedir. Doğru yanıt, E'dir.

Yazı, insanın ürettiği sembolik biçimleri ve deneyimin anlamını yaymak amacıyla sabitlemeyi sağlayan bir araçtır. Doğru yanıt, B'dir.

Marshall McLuhan’a göre bütün iletişim teknolojileri, duyularımızın çeşitli şekillerde dışsallaştırılmasıdır; dışsallaştırılan bir duyusal yeti, dönüp dolaşıp duyu organlarında birtakım değişimlere de yol açar.

Yazı, bir yazı, bir yandan okuyanın aynı ifadelerin üzerinden tekrar tekrar geçmesine elverdiği için, diğer yandan da kişinin günlük deneyim ile arasına mesafe koymasını sağladığı için eleştirel, yargılayıcı, analitik ve soyutlayabilen bir aklın ve zihnin gelişmesini olanaklı kılmıştır. Bu bilgiler ışığında, II, III ve IV. maddelerde verilenlerin doğru olduğu görülmektedir. Doğru cevap, D'dir.

Edebiyattaki durgunluk ve sakinlik, diğer türlerden daha fazla düşünümselliğe yol açar. Edebi okuma etik sorgulama için bir sığınak ve yer açar. Doğru cevap, D'dir.

Resim, fotoğraf, film, televizyon, gazetecilik başlıca geleneksel görsel kültür biçimleridir. Müzik ise görsel değil, duymaya dayalı bir kültür biçimidir. Doğru yanıt, E'dir.

Kartezyen perspektifçiliğe güç veren, beden-zihin ikiliği olmuştur. Descartes’in ortaya koyduğu Kartezyen özne, kendi zihinsel ve fiziki deneyimleri temelinde, dünyayı düşünen beni ile kavrayan öznedir. Düşünen ben, düşünebilmek için dünyayı görmelidir. Kartezyen perspektifçilikte, gören şey göz değil zihindir, akıldır. Doğru yanıt, E'dir.

Televizyon imgelerinin akışıyla yaratılan bilinç, iletişimci Neil Postman’a göre kitabın antitezidir. Doğru yanıt, C'dir.