İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 8

Okur yazarlığın artışı ve yazılı kültüre geçiş, hem fonetik alfabenin icadının hem de matbaanın yaygınlaşmasının bir sonucudur?

Okuma yazma bilenler, yaşadıkları dünyadan kendilerini koparabilirler. Oysa sözlü kültürün insanı için, olup biten şeyler gerçekliğin kendisidir, kendilerini içinde yaşadıkları dünya ile özdeşleştirirler. Okur-yazar olmayanlar, yaşamın katı gerçeklerini kabullenen pratik bir anlayış sergi- lerler; yazı ve matbaa kültürü, insanı deneyiminin alanından uzaklaştırır. Okur-yazarlık kendi üzerine düşünebilen bireyler yaratmıştır. Okur-yazarlar her zaman yargılar ve çözümler; okur-yazarlar hep eleştirir ve düzeltir. Okur-yazar kültürün insanı, çözümleyici (analitik), teleolojik ve ilişkisel düşünmektedir.

Edebi okur-yazarlığın insana kattıklarını şöylece sıralayabiliriz:

Gözün en üstün duyu organı olarak üstünlüğü ve görülenin hakikat sayılması düşünceleri, Kartezyen özne anlayışının bir sonucu olarak Aydınlanma dönemin- den itibaren güçlenmiştir.

Telegörsel etkileşim, yüzyüze etkileşimin daimi ve rutin özelliği olan başkalarının tepkilerine yanıt verme özelliğinden yoksundur. Dolayısıyla özellikle çocukların ve gençlerin dil yetkinliklerini daraltan bir yönü vardır.

Düşünceler, neredeyse ritmik, melodik bir biçimde söze dönüştürülür ve tekrarlanır (Sanders, 1999). Belirli söz kalıplarının kullanımı, ezbere okumalar, çeşitli müzik araçlarının kullanımı ve topluluktaki anımsatıcıların hepsi birlikte, belleğin içeriğini korumada etkilidir. Doğru cevap E'dir.

Kuşkuculuğun zayıflığı ve eleştirinin zor ge- lişmesi, sözlü kültürün toplumlarını daha kapalı, tutucu ve gelenekçi kılmaktadır (Sanders, 1999).Somut ilişkiler, eski günleri anlatan ve bunu koruyan yaşlı ve bilge kişiler tarafından yeniden üretilir. Doğru cevap E'dir.

Okur yazarlığın artışı ve yazılı kültüre geçiş, hem fonetik alfabenin icadının hem de matbaanın yaygınlaşmasının bir sonucudur. Tarım etkili olmamıştır. Doğru cevap D'dir.

Okuma yazma bilenler, yaşadıkları dünyadan kendilerini koparabilirler. Oysa sözlü kültürün insanı için, olup biten şeyler gerçekliğin kendisidir, kendilerini içinde yaşadıkları dünya ile özdeşleştirirler. Okur-yazar olmayanlar, yaşamın katı gerçeklerini kabullenen pratik bir anlayış sergilerler; yazı ve matbaa kültürü, insanı deneyiminin alanından uzaklaştırır. Okur-yazarlık kendi üzerine düşünebilen bireyler yaratmıştır. Okur-yazarlar her zaman yargılar ve çözümler; okur-yazarlar hep eleştirir ve düzeltir. Okur-yazar kültürün insanı, çözümleyici (analitik), teleolojik ve ilişkisel düşünmektedir (Ong, 2010). Doğru cevap A'dır.

Toplulukla birlikte hareket etmek daha çok sözlü kültürün özelliğidir. Diğer özellikler okur-yazar olanların özellikleridir. Doğru cevap B'dir.

Tanıdıklaşma yerine yabancılaşma özelliklerden biridir. Yabancılaşma, Edebi iletişimde, okur, neyin temsil edildiğinden çok temsil edilen şeyin nasıl temsil edildiğine odaklanır. Edebiyat, gündelik dil kullanımından sapmaya yol açar. Okurlar için, çok tanıdık gelen şeyleri bile onlara yabancı kılar ve böylece onların uyuşmuş algılarını alt üst eder. Edebi okur- yazarlık dogmatizmi azaltır, insanları daha açık fikirli olmaya davet eder. Doğru cevap C'dir.

Tanımı verilen terim imgedir. Doğru cevap A'dır.

İmge, terim olarak Latince “görüyorum” anlamına gelen İmago sözcüğünden gelir. Doğru cevap B'dir.

Kartezyen perspektifçiliğe güç veren, beden-zihin ikiliği olmuştur. Descartes’in ortaya koyduğu Kartezyen özne, kendi zihinsel ve fiziki deneyimleri temelinde, dünyayı düşünen beni ile kavrayan öznedir. Doğru cevap A'dır.

Özellikle internetin, uzaklıkları ve kültürel farkları ortadan kaldırarak, ortak çıkarlar çevresinde çeşitli topluluklar yaratabilme gücü nedeniyle, Mars- hall McLuhan’ın ortaya koyduğu ‘küresel köy’ kavramını gerçeğe dönüştürdüğü söylenmektedir. Doğru cevap B'dir.