İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 2

Yeni sorunlar klasik liberal/kapitalist teoriden yani laissez-faire zihniyetinden uzaklaşılmasını ve ekonomiye devlet müdahalesini beraberinde getirmiştir. Dolayısıyla ilk maddedeki bilgi yanlıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Günümüzde gazete, radyo televizyon, telefon, internet alan üzerinde haberleşme araçlarıdır. Ancak iletişimin,  araştırma ve kuramlarda hiç ele alınmayan, değinilmeyen  çok önemli ikinci bir boyutu daha bulunmaktadır ki bu da iletişimin zaman boyutunu gösteren kuşaklararası haberleşme/iletişimdir. İnsanın tek bir birey olarak kendi kurduğu anında ve direkt ilişkilerle sorunlarını çözemediğini, ancak toplum biçiminde örgütlenerek, sorunların üstesinden gelebildiği bilinmektedir. Otomatik olmayan, kendiliğinden gerçekleşmeyen bu çözümün, gerektirdiği belli zorunluluklar olacaktır. Bu zorunlulukların başında kendiliğinden gerçekleşmeyen bu çözümün öğrenilmesi gereği gelmektedir. Otomatik olarak, kendiliğinden gerçekleşmediği için sözkonusu çözümün tekrarının sağlanması da ancak öğrenme ile mümkün olabilecektir. İletişim/toplum bağlantısının ikinci yönü işte tam bu noktada ortaya çıkmaktadır. Doğa karşısındaki ilk sorunlar dışındaki sorunların ve geliştirilen bütün çözümlerin kaynağında insanların kendiliğinden geliştirdiği, anında ilişkilerin bulunmamasının, yani bu çözümün otamatik olmamasının, çözümlerin öğrenilir, aktarılır olmasını zorunlu kıldığını belirtmiştik. Bu zorunluluk, yalnız gününde degil, kuşaklar arasında da bir aktarma gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Kuşaklararası iletişimde en önemli kurumlardan biri de eğitimdir. Doğuştan gelmeyen kendiliğinden gerçekleşmeyen çözümün aktarılması çerçevesinde iletişim, yalnızca toplum üyeleri arasındaki anında haberleşmeyle sınırlı kalmayacak, kuşaklararası iletişim gerekliliği ortaya çıkacaktır. Kuşaklararası iletişim için kullanılacak çeşitli yol ve araçlar içinde okul ve eğitim de  çözümle yakında ilişkili olacaktır.

Toplum yaşamı, yahut toplumsal örgütleniş biçimi, önündeki sorunları aşabilmek için insanın sonradan geliştirdiği bir çözüm biçimi olarak karşımıza çıkmıştır. Başka bir ifadeyle toplum yaşamı, insanlığın gelişiminin bir aşamasıdır. Toplum yaşamı doğanın bir ürünü olmaktan uzaktır. Toplum yaşamı, doğaya karşı insanın çözümüdür. Bu nedenle toplum yaşamı bütün insanlığa yaygın olmuş ama buna karşın büyük farklılıklar ve çeşitlilik göstermiştir. Toplum yaşamı doğadan gelen ve otomatik olarak kendiliğinden gerçekleşen bir olay olsa idi, yeryüzündeki bütün toplumların aynı özellikleri göstermesi gerekirdi.

Bu dönem son derece önemli ve çarpıcı olayların yaşandığı bir dönemdir. Bu olayların siyasi boyutunun yanında önemli ortak noktası geniş halk yığınlarını ilgilendiren yönlerinin bulunmasıdır. Geniş halk kesimleri ya doğrudan doğruya aktif bir biçimde bu siyasi, askeri ve toplumsal olaylar içinde yer almışlar, ya da yine bu olayların doğurduğu siyasal çerçevede bilinçli bir şekilde denetim altında tutulmak, yönlendirilmek, biçimlendirilmek, hatta manipüle edilmek istenmişlerdir. Bu yüzden de söz konusu dönemde basının yanında  geniş halk kesimlerine hitap edecek sinema ve özellikle radyo ve televizyon gibi yeni  kitle  iletişim araçları geliştirildiği gibi, kitle iletişimi de ilk kez bilimsel yöntemlerle incelenen bir alan olarak karşımıza çıkmıştır.

Kitle iletişimi ilk kez 20. yüzyılda bilimsel yöntemlerle incelenen bir alan olmuştur.

Toplumsal yaşama geçme, bireysel ilişkilerle gerçekleşmemekte, ancak toplu bir çabayı gerektirmektedir. Toplum yaşamına geçilirken, ilişkilerin, çabaların örgütlenmesi ve belli bir amaca yöneltilmesi ancak çaba sırasında kurulacak iletişimle mümkün olabilecektir.

İletişim alanındaki çalışmaların temelinde öncelikle askeri/siyasi kaygıların bulunduğu görülmektedir. Doğru cevap, B'dir.

İletişim konusu 20. yüzyılın başlangıç döneminde gündeme gelmiştir.

Savaş esnasında, çok geniş kitleleri hareket ettirmek ve bu hareketlerinde denetim altında tutmak zorunluluğu yeni iletişim araçlarının geliştirilmesine yol açmıştır. Doğru cevap, C'dir.

Bolşeviklerin belli ilkelerin yaygınlaştırılması ve rejimin benimsetilmesi çabalarında yararlandıkları
kitle iletişim araçlarından biri de sinemadır. Doğru yanıt, E'dir.

İletişim alanındaki gelişmelere ivme kazandıran bir başka önemli olay 1929 ekonomik krizidir. 1929 dünya ekonomik krizi iki büyük savaş arası dönemde yaşanan ve sonuçları itibariyle son derece önemli gelişmelere yol açan olaylardan biridir. Doğru cevap, A'dır.

"Krizi aşmak için gerekirse milyonlarca insana çukur açtırıp sonra bu çukurların kapattırılması” fikri Keynes'e aittir. Doğru cevap, C'dir.

90’lı yıllarla birlikte Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla artık tek merkezli sistemde bilgi çağından bahsedilmektedir.

Marshall Planı ve NATO’nun ABD’ye büyük ekonomik maliyeti bulunmaktadır. Bu harcamalara karşı Amerikan kamuoyunda oluşacak muhtemel tepkileri en baştan önlemek ve bu siyaseti haklı ve meşru göstermek için oldukça abartılı yapay bir komünizm tehdidi yaratılmıştır. Doğru yanıt, B'dir.

Eğitim ve okul en önemli kuşaklararası iletişim aracıdır.

Marx toplumsal değişmenin, hatta tarihe yön veren temel dinamiğin toplum içindeki sınıflararası ilişki/çatışma olduğunu söylemektedir. Doğru cevap, A'dır.

New Deal yeni düzen anlamına gelmektedir.
1933 ile 1939 yılları arasında uygulanan bu program dünya ekonomik krizinin sonuçlarını hafifletmek, kapitalist sistemin karşılaştığı güçlükleri aşmak üzere tasarlanmış ve yürürlüğe geçirilmiştir. Bu amaçla öncelikle toplumsal dengesizlik ve istikrarsızlığın giderilmesine, farklı ekonomik çıkarlar arasında bir denge kurulmasına çalışılmıştır.

Doğru cevap a) şıkkıdır.

Kitlesel hareketlerin en önemlisi Bolşevik İhtilali’dir. Bolşevik İhtilali yalnızca ayaklanmayla kalmamış kitlelerin yönlendirilmesiyle belli sonuçların alınabileceğini de göstermiştir. Bolşevik İhtilali, Birinci Dünya Savaşı koşullarının bir ürünüdür. Bolşevik liderler, savaşın en kritik evresinde ayaklanma ile propaganda taktiklerini bütünleştirerek, savaş halinde bulunan Çarlık ordusunun cepheden çekilmesi koşullarını yaratmışlardır.

Kitle toplumu, kitle kültürü, tüketim ve refah toplumu kavramları 1945 sonrasında kapitalist Amerika’nın tanımlanmasında başvurulan en yaygın ve çekici kavramlar haline gelmiştir.

1950’ler Amerikasında McCarthizm olarak anılan bir toplumsal panik yaşanmaktadır. Sovyet tehdidine dayanan, sabotaj, ayaklanma ve hatta işgal korkusunun egemen olduğu dönemde, Sovyet casuslarının Amerikan hükümetine bile sızdığı ve neredeyse devletin komünist komplocular, işbirlikçiler tarafından ele geçirildiği Amerikan halkınca da yaygın şekilde paylaşılan bir kuşku olmuştur.