İLETİŞİM ORTAMLARI TASARIMI

Sayfayı tasarlayan kişi, görsel yönetmen, tasarımı yaparken eldeki bilgileri olabildiğince anlaşılır, rahat okunur halde sunması gerekir. Bunu yaparken de yayının özelliğini düşünerek canlı ve farklı bir tasarım yapması gerekir.

Kısaca söylemek gerekirse sayfayı tasarlayan kişi;

İlk modern dergi, 1731'de Londra'da yayınlanan The Gentelmen's Magazine (Erkeklerin Dergisi)'dir.

3. Grup: Derginin hedef kitlesi belirli meslekten olanlardır. Mesleki dergiler de denir. Bankacılık, mühendis, mimar odaları yayınları gibi.

Bir yayının dergi özelliği taşıyabilmesi için şu özelliklerinin olması gerekmektedir:

Derginin forma’sı ne olacaktır?

Derginin kaç forma olacağı da önemlidir. Dergilerin sayfa sayısı basım dilinde forma olarak (bir forma 16 sayfa) belirlenmelidir. Böylece firesiz kullanım sağlanır, baskıların kolay ve hızlı yapılması sağlanmış olur. (8 sayfa yarım forma, 16 sayfa tek forma, 24 sayfa 1,5 forma, 32 sayfa iki forma olarak adlandırılır.) Dergi sayfalarının kaç forma olacağını bulmak için basit bir işlem yapılır: sayfa fayısı: 16 = forma sayısı.

Dergide kullanılan sütun sayısı, punto büyüklüğü, font seçimi, bloklama derginin boyutuyla doğrudan ilgilidir. Dergilerde en uygun sütun, A4 boyutundaki bir dergi için 3’tür. 4 ya da 5 sütun, çok sayıda kelime bölünmesine neden olacağı için okumayı zorlaştırır. İki sütun, daha çok yazı ağırlıklı dergilerde kullanılmalıdır. Tek sütun ise dergide olmaması gereken sütun sayısıdır.

Dergi tasarımındaki ilk adım derginin boyutudur. Boyut; bütçe, baskı tekniği, dağıtım ile ilgilidir. Bu noktada derginin yayınlanmasındaki amaç önemlidir. Yani derginin arşivlenmesinin istenmesi, cepte taşınabilir olması amaçlar arasındadır. Dergi boyutunun  her sayıda aynı olma gibi bir zorunluluğu yoktur ancak tercih nedenidir.

Fotoğrafın içinde istenmeyen görüntüler varsa, ön plana çıkartılmak istenen bir obje varsa ya da sayfaya farklı bir estetik katmak isteniyorsa fotoğraflar dekupe edilir.

Bültenin görevi; haberleri kurum kuruluş içine ya da kurum dışındaki ilgili kişi ya da kurum, kuruluşlarına ulaştırmaktır. Bültenin yayımlanma periyodu on beş günlük, aylık ya da iki aylıktır. Bülten içindeki konular; yapılan ya da yapılacak sosyal etkinlikler, röportajlar, kurum ya da kuruluşla ilgili teknik, idari konular, toplantılar olabileceği gibi farklı olaylar ya da konular da olabilir.

Broşürün özelliklerinden biri de genellikle katlanmış olmasıdır. Bu, kâğıdın özelliklerinin daha çok önem kazanmasına neden olur. Ağır gramajlı bir kâğıt, çok katlamalı broşür için uygun değildir. Kısacası kâğıdın gramajı ve broşürün katlama sayısı birbiriyle orantılıdır. Dokulu, pütürlü bir yüzeyi olan kâğıt seçimi de çok zaman yanlıştır. Çünkü broşürde fotoğraf ve görseller çok önemlidir. Bu tür bir kâğıt seçildiği zaman, kâğıtta bulunan yoğun doku, boyayı emeceğinden fotoğrafın sunumu için iyi sonuç vermeyebilir.

Herhangi bir yayımın tasarımının yapılabilmesi için önce tasarımın amacının ortaya konması gerekir. Tasarım ne için yapılacaktır; bilgilendirmek için mi, eğlendirmek için mi, satmak için mi ya da sadece prestij için mi...

Daha sonra hedef kitlenin kim olduğu, özelliklerinin ne olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Tasarım bir yaratıcılık işidir. Tasarımı yapılan kitle iletişim aracı ve kullanılacak malzemeler, bunların birbiriyle uyumu hem tasarımın kalitesini etkiler hem de hedef kitle üzerindeki etkisini ortaya koyar. Çocuk dergisi ile bir sanat dergisinin tasarımı aynı şekilde yapılmaz.

Daha sonra da mesajın ulaştırılması gelir. Hedef kitlenin özelliklerine uygun format, tipografi, renk, fotoğraf ve grafikler seçilir. Sonra da uygun olarak seçilen kağıtla mesajın iletilmesi gelir. Seçilen kağıt tasarım için çok önemlidir, çünkü kağıt yayının görsel güzelliğini ortaya koymada çok önemli bir role sahiptir.

Kısaca söylemek gerekirse sayfayı tasarlayan kişi;

Bilgileri düzenler: Okur için yol göstericidir. Neyin nerede olduğunu gösterir. Bir okur için karışık sütunlar, nerede başladığı nerede bittiği belli olmayan yazılar kadar rahatsız edici bir yayım olamaz.

Bilgileri derecelendirir: Okura hangi haberin, ya da hangi yazının diğerlerine göre daha önemli olduğunu gösterir.

Görüntüyü estetik kılar: Yayını kuru bir bilgi yükünden kurtarır ve onu çekici hale getirir. Okurda okuma arzusu uyandırır.

Yazıların değerini ortaya koyar: Yayımın özelliğine uygun olarak yazılardaki vurgu yerlerini gösterir ya da yazının önemini belirginleştirir. Bunu yaparken de çerçeve, koyu başlık, vinyet, görsel ögelerden vb. yararlanır.

Yayımın özgünlüğünü sağlar: Aynı türden iki yayımı birbirinden ayıran en önemli özellik sayfa tasarımıdır. Seçilen tipografi, kullanılan fotoğraf boyutu ya da renk yayım ve okur arasında ince bir çizgi oluşturur, onu benzerlerinden ayırır. Her yayına özgü farklı sayfa tasarımı o yayını özgün kılar.

Dergi, Avrupa’da ortaya çıkan bir yayındır. Önceleri bilimsel gelişmeleri yayan ya da tartışma ortamıları oluşturma amacıyla çıkan dergiler zamanla farklı konular içermeye başlamıştır. 1663 yılında Almanya’da yayınlanan Erbauliche Monaths-Unterredungen (Edifying Monthly Discussions) dergisi ilk yayınlanan dergidir. İlk modern dergi 1731’de Londra’da yayınlanan The Gentlemen’s Magazine (Beyefendi Dergisi) dir.

Dergiler hedef okuyucu kitlesi ve içeriklerine göre iki temel noktada sınıflandırılmaktadır.

Hedef kitlesi yönünden dergiler:

Bu tür dergileri de kendi içinde sınıflandırabiliriz
1. Grup: Genel konulu dergilerdir. Bu dergilerin hedef kitlesi oldukça geniştir. Herkese hitap eden konular içerir.

2. Grup: Hedef kitlesi daha sınırlandırılmış dergilerdir. Spor, moda, kadın dergileri bu grup içindedir.

3. Grup: Derginin hedef kitlesi belirli meslekten olanlardır. Mesleki dergiler de denir. Bankacılık, mühendis, mimar odaları yayınları gibi.

4. Grup: Okul dergileri ve özel yayınlardır. Final gibi dergiler bu gruba girer.

Bir yayının dergi özelliği taşıyabilmesi için şu özelliklerinin olması gerekmektedir:

• Yayın düzenli aralıklarla yayınlanmalı, bu aralık en az 1 hafta en fazla 3 ay olmalıdır,

• Yayının içinde fotoğraf ve metin bir arada kullanılmalıdır,

• Ciltli olmalıdır,

• Okur tarafından talep edilmeli ve para karşılığı satın alınmalıdır.

Dergilerin sayfa sayısı basım dilinde forma olarak (bir forma 16 sayfa) belirlenmelidir. Böylece firesiz kullanım sağlanır, baskıların kolay ve hızlı yapılması sağlanmış olur. (8 sayfa yarım forma, 16 sayfa tek forma, 24 sayfa 1,5 forma, 32 sayfa iki forma olarak adlandırılır.) Dergi sayfalarının kaç forma olacağını bulmak için basit bir işlem yapılır: sayfa fayısı: 16 = forma sayısı.

Kapak, derginin en önemli unsurudur. Bir derginin ambalajı ya da vitrini kapağıdır. Derginin içeriğini okura taşıyan iletişim alanıdır ve içerik hakkında ipuçları verir. Okur, görsel iletişime ilk olarak dergi kapağından başlar, Kapak dikkat çeker, etkiler ve dergiyi tanıtır.

Broşür, tanıtım etkinliklerinde kullanılan kitle iletişim araçlarından biridir. Broşürün en yaygın kullanımı iki ya da üç katlama şeklinde olanıdır.

Derginin tercih edilen boyutuna göre sütunlar ayarlanır. Örneğin A4 boyutunda kağıt kullanılan bir dergide kullanılan sütunlar ile cep boyutunda kağıt kullanılan dergide kullanılan sütun sayısı aynı değildir. En fazla tercih edilen boyut, A4 boyuttur. Kullanılan sütun sayısında ideal olan da en fazla 3 sütundur.

Dergi fotoğrafçılığı, gazete fotoğrafçılığından ve reklam-tanıtım fotoğrafçılığından farklıdır. Tüm bu farklı fotoğrafçılık bilgi ve deneyimlerinin bir arada toplanması gereken bir fotoğrafçılıktır. Dergide kullanılan fotoğraflar; gazete fotoğraflarına göre daha fazla elde kalan , bir günde bayatlamayan görüntülerdir, yoruma daha açıktır. Dolayısıyla sadece haber değeri ya da habere destek özelliği taşımadığından daha titizlikle seçilmesi gerekmektedir. Dergi fotoğrafçılarının da daha fazla bilgi, estetik ve deneyime sahip olmaları beklenmektedir. Dergide kullanılan fotoğrafları şu başlıklar altında toplayabiliriz:

• İnsan-portre fotoğrafı

• Belgesel fotoğraf

• Ortam fotoğrafı

• Olay-haber fotoğrafı