İLETİŞİM ORTAMLARI TASARIMI - Deneme Sınavı - 9

Basılacak imajda gereksiz alanların ya da fazlalıkların çıkarılmasına kadrajlama denir. Fotoğrafta gerekli odaklamayı ve vurgulanmayı sağlar. Bu şekilde dosya büyüklü­ğünün azalması, baskı hızını da artırır.

İllüstrasyon; başlık, slogan ya da yazı gibi sözel unsurların görsel olarak betimlen­mesi, yorumlanmasıdır. Habere eşlik edecek fotoğraflar hazırda bulunmadığında sanatsal çizimler ve foto-illüstrasyonlar kullanılır. Çoğunlukla foto-illüstrasyonlar yiyecek ve moda bölümlerinde kullanılır. Foto-illüstrasyonlar, genelde duygu yük­lendiğinden her konuda kullanılmaları uygun düşmez. Bazı okurlar bunları belge­sel fotoğraf gibi yorumlayabileceği için foto-illüstrasyonların her konuda kullanıl­maları risk taşır.

Renkler tasarımda psikolojik işlevlere sahiptir. Bu işlevler şöyle sıralanabilir:

Kırmızı: İnsanları uyarır, açlığı kamçılar, heyecanlandırır, kan akışını hızlandı­rır. İştah açması nedeniyle gıda firmaları logolarında kırmızıyı çok kullanır,

Yeşil: Güven verir, rahatlatıcıdır ve yaratıcılığı körükler. Güven vericiliği nede­niyle banka logolarında sıkça kullanılır,

Siyah: Gücü ve tutkuyu simgeler. (Batı'da matemi temsil eder ancak Japonya'da siyah mutluluktur). Siyah zeminde fon olarak kullanıldığında karamsarlığı ve ma­temi çağrıştırır,

Mavi: Sakinlik simgesidir. Mavinin kan akışını yavaşlattığının düşünülmesi na­zar boncuğunun renginin mavi olmasına yol açmıştır,

Lacivert: Sonsuzluğu, otoriteyi, verimliliği simgeler. Dünyadaki birçok firmanın logosunda yer alması buna bağlanabilir,

Mor: Nevrotik duyguları uyardığından insanların bilinçaltına korku saldığı düşünülmektedir,

Pembe: Rahatlık hissettiren renktir. Aynı zamanda çocuk rengidir,

Sari: Dikkati en çok çeken renktir ve geçiciliğin sembolüdür. Taksilerde ve araç kiralama şirketlerinde kullanılmasının nedeni de budur,

Beyaz: İstikrarı, devamlılığı ve temizliği, masumiyeti simgeler. Bu nedenle po­litikacılar temiz ve dürüst izlenimi vermek için bu rengi seçer,

Kahverengi: İnsan hareketlerini hızlandırır. Bu nedenle de fast food mekânla­rında sık rastlanır. Dikkat çekmediği için kıyafetlerde pek tercih edilmez,

Okunurluğu artırmak gazete tasarımının amaçları arasında yer almaz.

Milimetre ve santimetre uzunluk birimleridir.Harflerin büyüklüğü punto ile ifade edilir.

Manşet, metnin konusunu özetleyen bir başlık türüdür.

Beş sütuna beş satırlık metin yerleştirilir.

Sıkıcı metin görünümü oluşmaması  için başlığı büyütmek gerekli değildir.

Roman yazılar tırnaklı yazı türüdür.

İnsan yüzleri fotoğrafın ana öğesidir.

Fotoğrafı metnin üzerine yerleştirmek, fotoğraf hazırlama aşamalarından değildir.

1(bir) pika 12 punto ya denk gelmektedir.

CMYK baskı renklerini belirtir.

1 pica; 4.23333333 mm’ye, 12 puntoluk harf büyüklüğüne ve 6 pica da 1 inç’e eşittir.
1 punto metrik sistemde 0,376 mm’dir. 1 inç 2,540cm’ye eşittir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ana başlıklar metnin konusunu özetleyen başlık türüdür. Manşet olarak adlandırılan başlık türü, gazetenin en iri puntolu ve önem derecesi en yüksek haber başlığıdır. Başlık büyüklüğü, yazının önemini belirtir. Gazetelerde çok fazla başlık birlikte kullanılmak durumunda kalındığı için, başlıklardaki punto farkı okura haber sıralamasında yol gösterir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Metnin sağ ya da sol tarafındaki boşluğa yerleştirilir. Metnin sağına yerleştirilen
başlık sola dayalı, soluna yerleştirilen başlık ise sağa dayalı kullanılır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tırnaklı yazıların alt ve üst kenarlarında tırnağa bezer çıkıntılar bulunmaktadır. Bu tırnaklar bazen kare bazen yuvarlaktır. Bu nedenle tırnak tiplerine göre üç gruba ayrılabilir: Roman, kare tırnaklı ve yuvarlak tırnaklı yazılar. Okunurluk yazı karakterinin kolay okunabilir olmasıdır. İnsan gözü desenleri tanımada sözcükleri tanımadan daha ustadır. Tırnaksız yazılardaki çıkıntıların oluşturduğu desen tırnaklı yazıların oluşturduğu desene göre daha yetersizdir. Tırnaklı yazıların okunurluğu daha fazla olduğu için uzun metinlerde tırnaklı yazılar tercih edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

El Yazıları: Bu yazı türünün de birçok alt grupları bulunmaktadır. Bu yazı türleri de el yazısı görünümünde, dolma kalem ya da kesik uçla yazılmış gibidir. Tamamı büyük (kapital) harflerle yazıldığında okunması zordur. Script yazı: Sağa yatık ve harf aralarında uzantılar bulunan yazı türüdür. Düğün ve toplantı davetiyelerinde tercih edilir. Cursive yazı: Harf aralarında bağlantı yoktur. Dik görünümlü ve harf bitimleri kıvrımlıdır. Text yazı: Harfler dik ve sıkışık görünür. Gelenekselliği temsil eder. Sertifika ve diploma yazılarında tercih edilir. Script yazının dik hâli olarak tanımlanabilir. Genellikle afiş, davetiye ve paragrafların ilk harfinde tercih edilirler. “Zaph Chancery” ve “Black Changery” en bilinenleridir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yazı tipi ayarlaması: Var olan yazı tiplerini düzenleyerek yenilerini yaratmayı sağlayan etkidir. Bu etki ile harfleri bastırabilir, gerebilir ve her iki tarafına da boşluk eklenebilir. Yazı tipini temelden değiştirmek için x-yüksekliği ile oynanarak logo gibi kullanılabilecek değişik semboller yaratılabilir. Font, bir harf biçiminin bütün alfabesidir. Diğer bir deyişle, aynı dizide, aynı ölçüde ve aynı hizada sayıları, noktalama işaretlerini de içeren, bütün parçalarıyla özel harfler topluluğudur. Bir yazı tipinde farklı yerlere vurgu yapmak için ise yazı stilleri kullanılır; normal, kalın, italik, kalın-italik, altı çizili, gölgeli vs. x yüksekliği: Latin Alfabesi’ndeki küçük x harfinden adını alan x-yüksekliği kavramı a, e, o, u , ı gibi küçük ünlülerin yüksekliği anlamına gelir ve önemli bir tasarım özelliğidir. Aynı puntodaki az “x yüksekliği”ne sahip yazı karakteri, çok “x yüksekliği”ne sahip yazı karakterinden daha az yer kaplar. Örneğin 12 punto Times ile 12 punto Arial’i karşılaştırdığımızda Arial fontu daha çok yer kaplar. Bloklama okumayı etkileyen bir ögedir. Yazılar sola dayalı, ortalı, sağa dayalı ya da her iki tarafa bloklamalı olarak kullanılabilir. Dar sütunda iki tarafa bloklama, yazı okunurluğunu güçleştirir. Doğru cevap B seçeneğidir.