Aof Panel

Soru 1

Aşağıdakilerden hangisi endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısının adıdır?

Soru 2

Aşağıdakilerden hangi tarihte Osmanlı hanedanlığı tarafından modernleşme hareketinin halka anlatılması ve benimsetilmesi amacıyla Türkçe gazete olan Takvim-i Vekayi yayın hayatına başlamıştır?

Soru 3

"İnsanların çevresindeki uyaranların ya da olayların ayrımında olması ve onları yorumlama süreci” ya da “insanın yakınındaki dünyadan etkin bir şekilde malzeme seçimi yapması ve bu malzemeyi anlamlandırması” olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 4

İnsanlar olay ya da nesneleri algılarken aynı zamanda onu sevme ya da sevmeme, hoşlanma ya da hoşlanmama gibi bazı izlenimlerin etkisine sahiptirler. Bu durum aşağıdaki hangi algı türü ile ilgilidir?

Soru 5

Aşağıdakilerden hangisi Harold Lasswell'in 1948 yılında geliştirdiği “Lasswell formülü” ya da “iletişim zinciri” olarak adlandırılan modelindeki iletişim sürecinin öğelerinden biri değildir?

Soru 6

Aşağıda belirtilen özellikler iletişime yönelik modellerden hangisi için söylenmiştir?

Soru 7

Aşağıdakilerden hangisi “Örgütlü inandırma etkinliği; çeşitli inandırıcı araçlarla fikirlerin ve değerlerin yayılması” olarak tanımlanabilir?

Soru 8

Aşağıdakilerden hangisi bir propaganda tekniği olarak gösterilemez?

Çözüm Açıklaması

En çok yararlanılan yedi propaganda tekniği ise şöyle açıklanabilir:
• Ad takma: Bir düşünce ya da gruba kötü nitelendirici bir isim takma olarak da bilinir.
Böylelikle söz konusu düşünce ya da grup hiç dinlenmeksizin reddedilir. Reklamcılık alanında
rakip firmanın adı telaffuz edilmek istenmediği için pek kullanılan bir yöntem değildir. Ad
takma daha çok siyasal kampanyalarda görülür. Örneğin bir taraf için “özgürlük savaşçısı” olan
bir grup bir başka taraf için “asiler” ya da “direnişçiler” şeklinde nitelenebilir.
• Gösterişli genelleme: Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek
demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır.
Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu
şekilde yorumlanabilir.
• Transfer: Bir şeyi saygı duyulan ya da olumlu kabul edilen sembol, simge ya da sözcük gibi bir
başka şeye transfer ederek anlatma anlamına gelir. Transfer tekniği çağrışım yoluyla işler.
Transfer bazen iki insanın birlikte fotoğraf çetirmesi yoluyla da işler; ünlü bir kişiyle bir resim,
film, beste aracılığıyla geniş kitlelere ulaşılabilir ve olumlu çağrışımlar yoluyla propaganda
başarıya ulaşabilir.
• Tanıklık: Toplumda itibarlı kişilerin desteğini kullanmadır. Tanıklık hem reklamcılık hem de
siyasi kampanyalarda sıklıkla kullanılan bir tekniktir.
• Halktan biri: İzleyicilerle aynı gruptan olan bir bireyin ortalama insanlara yakınlığını ve benzer
özelliklerini vurgulamak şeklinde tanımlanır. Özellikle siyasi kampanyalarda parti liderinin
toplumu yeterince tanıdığını anlatmak için yararlanılır.
• Kağıt derme: Bir düşünce ya da tezin doğruluğunu anlatmak için onu destekleyen görüş ve
uygulamalara yer verme şeklinde açıklanabilir. Örneğin bir kitabın tanıtımını yaparken o esere
ait eleştirmenlerin söylediği sadece olumlu şeylerden söz etme ve olumsuz eleştirileri hiç
kullanmama ya da daha az kullanma bu yönde bir propaganda tekniğidir.
• Herkes yapıyor: Evrensel destek temasının desteklenmesi anlamına gelir. Örneğin savaş
zamanlarında bütün ülkelerde insanların fedakarlık yaptığı ve devlete destek verdiğinin altının
çizilmesi bu tür bir propagandadır. “Herkes bu ürünü alıyor, sen de al” demek de aynı teknik
içine girer.

Soru 9

Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır. Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu şekilde yorumlanabilir. Bu özellikler ile hangi propaganda tekniğinden bahsediliyor olabilir?

Çözüm Açıklaması

En çok yararlanılan yedi propaganda tekniği ise şöyle açıklanabilir:
• Ad takma: Bir düşünce ya da gruba kötü nitelendirici bir isim takma olarak da bilinir.
Böylelikle söz konusu düşünce ya da grup hiç dinlenmeksizin reddedilir. Reklamcılık alanında
rakip firmanın adı telaffuz edilmek istenmediği için pek kullanılan bir yöntem değildir. Ad
takma daha çok siyasal kampanyalarda görülür. Örneğin bir taraf için “özgürlük savaşçısı” olan
bir grup bir başka taraf için “asiler” ya da “direnişçiler” şeklinde nitelenebilir.
• Gösterişli genelleme: Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek
demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır.
Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu
şekilde yorumlanabilir.
• Transfer: Bir şeyi saygı duyulan ya da olumlu kabul edilen sembol, simge ya da sözcük gibi bir
başka şeye transfer ederek anlatma anlamına gelir. Transfer tekniği çağrışım yoluyla işler.
Transfer bazen iki insanın birlikte fotoğraf çetirmesi yoluyla da işler; ünlü bir kişiyle bir resim,
film, beste aracılığıyla geniş kitlelere ulaşılabilir ve olumlu çağrışımlar yoluyla propaganda
başarıya ulaşabilir.
• Tanıklık: Toplumda itibarlı kişilerin desteğini kullanmadır. Tanıklık hem reklamcılık hem de
siyasi kampanyalarda sıklıkla kullanılan bir tekniktir.
• Halktan biri: İzleyicilerle aynı gruptan olan bir bireyin ortalama insanlara yakınlığını ve benzer
özelliklerini vurgulamak şeklinde tanımlanır. Özellikle siyasi kampanyalarda parti liderinin
toplumu yeterince tanıdığını anlatmak için yararlanılır.
• Kağıt derme: Bir düşünce ya da tezin doğruluğunu anlatmak için onu destekleyen görüş ve
uygulamalara yer verme şeklinde açıklanabilir. Örneğin bir kitabın tanıtımını yaparken o esere
ait eleştirmenlerin söylediği sadece olumlu şeylerden söz etme ve olumsuz eleştirileri hiç
kullanmama ya da daha az kullanma bu yönde bir propaganda tekniğidir.
• Herkes yapıyor: Evrensel destek temasının desteklenmesi anlamına gelir. Örneğin savaş
zamanlarında bütün ülkelerde insanların fedakarlık yaptığı ve devlete destek verdiğinin altının
çizilmesi bu tür bir propagandadır. “Herkes bu ürünü alıyor, sen de al” demek de aynı teknik
içine girer.

Soru 10

İki Aşamalı Akış Kuramı'na göre aşağıdakilerden hangisi kanı (kanaat) önderlerine örnek olarak gösterilemez?

Soru 11

Kitle toplumu ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

Soru 12

Politikacıların halk konuşmaları, afişler, ilan ve broşürler etki-tepki modeli bağlamında hangi adla ifade edilir?

Soru 13

Aşağıdakilerden hangisi Hadley Cantril'in, CBS radyo kanalında yayınlanan Dünyalar Savaşı oyunu sonrası yaptığı çalışmalar sonucunda ulaşılan sonuçlardan değildir?

Soru 14

* Her iletişimde, kaçınılmaz olarak etki vardır.

* İletişime bakış açısı bir ikna sürecidir.

* Etki, izleyicide gözlemlenebilir ve ölçülebilir bir değişim yaratmaktır.

* Geri bildirim içermeyen, tek yönlü, düz ve çizgisel bir modeldir.

Yukarıda özellikleri verilen model aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 15

Kaynak tarafından üretilen mesajla alıcıya ulaşan mesajın aynı anlamı taşımıyor olabileceğini ifade eden ve yaptığı çalışmalarla veri kaybını önleyerek başarışı iletişimi sağlamaya çalışan aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 16

"Size yeni bir yaşam vaad ediyoruz." sloganıyla yola çıkan bir inşaat firması reklamında hangi propaganda tekniğini kullanmaktadır?

Soru 17

İnsanların oy verme davranışlarını inceleyen ve seçim kampanyalarının oy verme davranışı üzerinde doğrudan bir etkisi olmadığını ortaya koyan aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 18

"Ortalama insanlara göre medyayı ve siyasal gelişmeleri daha çok takip eden, halk arasında eğitimi ve yaşam deneyimi fazla olan, kuvvetli öngörüye sahip, saygınlığı olan kişiler" olarak ifade edilen kimdir?

Soru 19

Yukarıda çizimi verilen iletişim modeli hangisidir?

Soru 20

İnsanların zaten var olan yönelimlerine uygun medya içeriklerini takip etmesi ile medya içeriğinin izleyicinin oy verme davranışı üzerindeki etkisi hangi isimle anılır?

İLETİŞİM KURAMLARI