İLETİŞİM BİLGİSİ

Kitle iletişimi bağlamında uluslararası iletişim: Kitle iletişim teknolojilerinin örgütlenme, üretim ve dağıtım biçimleri; iletişim ürünlerinin, profesyonel ideolojilerin, yasal yapıların ve iş kültürünün transferi, benimsetilmesi ve benimsenmesi ile ilgili ilişkileri kapsamaktadır.

Küyerelleşme (glocalization), uluslararası markaların yerel pazarlara girerken ürün ya da pazarlama stratejilerini söz konusu pazarların yerel kültürel değerlerine uyarlamasıyla gelişmiştir. Uluslararası bir kola markasının Ramazan ayında Türkiye’de iftar ve sahur temalı reklamlar yayınlaması da buna örnektir.

Değişik yerel kültürleri tanımak, başlıca özelliklerini, ritüellerini, kültürel hassasiyetlerini, davranış biçimlerini öğrenmek, birbirleriyle kurdukları iletişim biçimlerini kavramak, çıkabilecek anlaşmazlık ve çatışmaları saptamak ve çözüm yolları üretebilmek kültürler arası iletişimin temel çalışma konuları arasında yer almaktadır.

Hofstede modelinin kültürel boyutları arasında güç mesafesi, bireycilik-ortaklaşalık, erillik-dişillik, belirsizlikten kaçınma bulunmaktadır. Başarı-övgü odaklılık ise Trompenaars yaklaşımının boyutları arasındadır.

Erillik skoru yüksek olan toplumlarda rekabet, başarı ve hırs önemsenmektedir. Erkeklere kararlı ve kuvvetli olma rolü, kadınlara ise duyarlı, ilgili ve şefkatli olma rolü atfedilmektedir. Dişillik skoru yüksek olan toplumlarda kadın ya da erkek fark etmeksizin bireylerin birbirine ilgi, yakınlık, anlayış ve duyarlılık göstermesi beklenmektedir. Sorunlar uzlaşma yoluyla çözülmelidir.

Güç mesafesi düşük kültürlerde gücün kullanımı mantıklıdır. Yüksek olanlarda ise gücü elinde bulunduran iyi ve haklıdır. Güç mesafesi düşük kültürlerde orta sınıf geniştir, iç politikalarda şiddet kullanımı azdır. Toplumda gelir farklılığı azdır. Ulusal yönetim teorileri çalışanların rolü üzerine odaklanır. Güç mesafesi yüksek kültürlerde ise tam tersi özellikler söz konusudur. Güçlü olan önceliklere sahiptir.

Trompenaars’ın diğer bireylerle olan ilişkiler boyutu evrensellik-tikelcilik, bireycilik-ortaklaşalık, nötr-duygusal olma, özel-yaygın olma, başarı-övgü odaklılıktan oluşmaktadır. Eş zaman-ardışık zamanlılık zamanla ilişkili boyuta aittir.

Özel olma boyutuna yakın ülkelerde bireyin kamusal alanı geniş, özel alanı (kişisel mesafesi) ise oldukça dardır. Bireylerin özel hayatı korunmaktadır. Öte yandan yaygın olma boyutunu benimseyen kültürlerde tersine özel alan geniş, kamusal alan dardır. Avusturya’da toplu taşıma ile seyahat ederken bireylerin araç içinde korumaya çalıştıkları mesafe ile Venezuela ya da Türkiye’deki bireylerin korumaya çalıştıkları mesafe aynı olmaması özel-yaygın olma boyutuna örnektir.

Tek zamanlı kültürlerde zaman kavramı neredeyse somutlaştırılmış ve bölümlendirilmiştir. Belirli bir süre zarfında tek iş yapılmaktadır. Zaman doğrusal bir şekilde algılanmakta ve bölümlendirilerek planlanmaktadır. Bu sebeple tek zamanlı kültürlerde yaşayan bireyler dakik olma konusunda hassastır. Amerika Birleşik Devletleri, İsviçre, Almanya, İskandinav ülkeleri tek zamanlı kültürlere örnektir.

Trompenaars yaklaşımının çevreyle ilgili boyutu iç yönelimlilik ve dış yönelimlilikten oluşmaktadır. İç yönelimlilik kısmına yakın kültürler doğayı kontrol etme çabasındayken dış yönelimli kültürler doğayla uyum içinde yaşamak için çaba göstermektedir.

Bilgisayarın bireyler arasında bir iletişim aracı olarak kullanılması düşüncesi ilk kez Licklider ve Taylor tarafından dile getirilmiştir.

Newhagen ve Rafaeli (1996) çevrim içi iletişimi diğer iletişim biçimlerinden ayıran temel özelliklerini; paket-değişim, çoklu ortam, etkileşim, eş zamanlılık ve bağlantılı metin (hypertextuality) şeklinde sıralamaktadırlar

Web konferansları temel amacı farklı mekânlarda bulunan birden fazla kullanıcının bir araya gelerek görsel-işitsel iletişim kurmasına imkân sağlamak olan iletişim ortamlarıdır.

İletişim sürecindeki bireylerin aynı yer ve aynı zamanda bir arada olmasını gerektirmeyen iletişim türü eş zamanlı olmayan eş zamansız (asenkron) iletişimdir.

Bir kişi hakkında yazmadan önce o kişiden izin almalıyız.

Yüz yüze etkileşime benzer nitelik gösteren çevrim içi iletişim kurma biçimi eş zamanlı iletişimdir.

E-posta eş zamansız iletişim araçlarındandır.

Çevrim içi iletişimin yüz yüze ortamlardaki kadar etkili bir şekilde gerçekleştirilebileceğini, bireylerin duygularını yüz yüze ortamlara göre daha yavaş ama, en az yüz yüze ortamlardaki kadar etkili iletebileceğini vurgulayan kuram iletişim bilimci Joshep Walther’ın “sosyal bilgi işleme” kuramıdır.

SIDE modeline göre bireylerin gerçek kimlikleri yanında grup içinde kendilerine yeni bir kimlik oluştururlar. Daha çok grup normlarına, bulundukları bağlama bağlı olarak gelişen durumsal normlara uyma eğiliminde olurlar.

Küreselleşme, yeni iletişim teknolojilerinin de yardımıyla dünyanın her yerinden farklı toplumlara nüfuz etse de tektipleşme bu zengin kültürel mirası tamamen yok edemez. Bu noktadan hareketle, özellikle uluslararası pazarlama küreselleşmenin homojenliğinden vazgeçmiş ve yerel olana saygıyla “küresel düşün, yerel hareket et” (think global, act local) anlayışını benimsemiştir. Küreselleşme (glocalization), uluslararası markaların yerel pazarlara girerken ürün ya da pazarlama stratejilerini söz konusu pazarların yerel kültürel değerlerine uyarlamasıyla gelişmiştir. Bu vesileyle yerel kültürel unsurların değeri tekrar gündeme gelmiştir.