İLETİŞİM BİLGİSİ

İletileri alan alıcılar çok büyük bir coğrafyaya yayılmış, sayılamayacak kadar fazla insandan oluşmaktadır. Buradan yola çıkarak kitle iletişimine maruz kalan kitlenin temel özelliklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Heterojen,
• Anonim,
• Birbirinden ayrı,
• Aralarında sıkı bağlar olmayan.

Kitle iletişiminin doğasında beş öğe bulunmaktadır. Bunlar:
1. Kitle iletişimi karmaşık ve biçimsel kuruluşlar tarafından üretilir,
2. Kitle iletişim kuruluşları çeşitli eşik bekçilerine (gatekeeper) sahiptir,
3. Kitle iletişim kuruluşlarının çalışmasını sağlamak çok büyük miktarda para gerektirir,
4. Kâr amaçlı kuruluşlardır,
5. Bu kuruluşlar rekabetin çok olduğu ortamlarda bulunurlar.

Kitle gazetelerinin ortaya çıkabilmesi için aşağıdaki şartların yerine getirilmesi
gerekmekteydi:
• Gazetelerin çok kısa zamanda, büyük miktarlarda ve düşük maliyetlerde basılması için
matbaanın icat edilmesi gerekmekteydi,
• Basını desteklemesi için yeterli sayıda insanın okuma bilmesi gerekmekteydi,
• Kitle izleyicisi ortaya çıkmak zorundaydı.

Gazetenin öncülünü araştırmak için Sezar Dönemi’nin Roma İmparatorluğuna gitmek gerekmektedir. Roma İmparatorluğunda senato kararları bal mumu tabletlere yazılarak şehir meydanına asılmaktaydı. Fethedilen topraklar, toplumsal olaylar, senato kararları, gladyatör dövüşlerinin sonuçları gibi konular bu tablette yazmaktaydı. Okuma bilen yurttaşlar bu tabletleri yüksek sesle okuyarak içeriğin, okuma bilmeyenler tarafından da öğrenilmesini sağlarlardı. Bu tablet Acta Diurna idi.

MÖ 100 Acta Duirna
1600-1620 Avrupa’da il gazete üretimi
1620 İlk İngilizce gazete: The Courat (Amsterdam)
1729 Benjanin Franklin’in gazetesi: Pennyslvania Gazette
1795 Türkiye’de ilk gazete: Bulletin de Nouvelle
1831 İlk resmî Türkçe gazete: Takvim-i Vekayi
1840 Ceride-i Havadis
1860 Türkiye’de ilk özel gazete: Tercüman-ı Ahval

1864 Maxwell radyo dalgaları varsayımını ortaya attı
1817 Henrich Hertz laboratuvarda radyo dalgalarıyla deney yaptı
1888 Marconi telsiz telgrafı icat etti
1901 Marconi ilk elsiz sinyalini Atlantik Okyanusu üzerinden yolladı
1912 Radyo yayınları başladı
1920 İlk radyo istasyonu KDKD Pittsburgh’da kuruldu
1922 İlk eadyo reklamı New York’ta üretildi
1927 Türkiye’de radyo yayınları başladı
1949 DJ’ler ortaya çıktı
1983 CD tantıldı
1987 MP3 icat edildi
2001 Uydu üzerinde radyo yayını başladı
2002 Sayısal radyo

Kitle iletişim araçlarının işlevleri aşağıdaki gibi özetlenebilir

Dikkati Odaklaştırır: Toplumdaki tehlikeler, olanaklar ve olaylar hakkında farklı kaynaklara kulak veren geleneksel toplumun kitle iletişim
araçlarına yöneltilmesini sağlar

Hayatımızın her alanında etkili olan İnternet ile ilgili tartışmalar genel olarak
olumlu ve olumsuz etkiler üzerine yapılmaktadır. Bu tartışmaların ana noktalarını özetleyelim:

Gözetim

Daha az eşik bekçisi

İfade Özgürlüğü

Telif Hakkı

Mahremiyet

1940’larda bir kitle iletişim aracı haline gelen televizyon; reklam, haber ve eğlencenin en önemli kaynağı oldu.

Radyonun elektromanyetik dalgalar aracılığıyla sesi yayması 1920’lere dayanır

Durkheim, anomi kavramını geliştirmiştir.

Kitle toplumu oluşturan nedenleri ve toplumsal yapı özelliklerini aşağıdaki gibi maddeleştirmek mümkündür:

• Kapitalist iş bölümünün geliştiği bir üretim sistemine sahiptir,
• Büyük çaplı fabrikalarda meta üretimi yapılmaktadır,
• Nüfusun şehirlerde yoğunlaştığı görülmektedir,
• Karar alma mekanizması merkezîleşmektedir,
• Biçimsel eşitlik sağlanmıştır,
• Bireycilik ön plandadır,
• Geleneksel bağ kurumları ya çözülmeye başlamış ya da tamamen ortadan kalkmıştır,
• Yukarıdan yönetilen bir kitle ortaya çıkmıştır.

Kitle iletişimi son derece güçlü olarak kabul edilmektedir; reklamlar aracılığıyla bizlere bir şeyler satın aldırır, kamuoyunun düşüncelerini biçimlendirir, bize bazı toplumları ya da kişileri sevdirir bazılarından nefret ettirir. Kitle iletişimi gücünü, onun gücünün her şeye yeteceğine ikna olmamızdan alır.

Kitleyi oluşturan bireyler toplumsal bir kurum aracılığıyla birbirlerine bağlı değillerdir. Bu nedenlerle:

• Kitle kalabalık ve kamudan büyüktür.
• Kitle dağınıktır, üyeleri birbirini tanımazlar. Aynı anda izleyicileri bir araya getiren kişi de kitleyi tanımaz.
• Kitle, belirli amaçlar için bir araya gelip, birlikte eylemde bulunma yeteneğine sahip değildir.
• Değişen sınırlar içinde kitleyi oluşturan birimler değişik yapılar gösterirler.
• Kitle kendi başında eylemde bulunamaz aksine kitle üzerinde eylemde bulunulur

Biçimsel Kuruluşlar
Bir kitle iletişim aracının çalışmasını sağlamak, paranın kontrolü, çalışanların yönetimi, faaliyetlerin koordinasyonu gibi işlerin zamanında ve eksiksiz yapılmasını gerekli kılar.

Tablo 6.1 Gazete Zaman Çizelgesi

Tablo 6.2 Radyo Zaman Çizelgesi

Kullanımlar ve doyumlar kuramına göre ise televizyon şu işlevlere sahiptir:
• Enformasyon, bilgi edinme ve uzlaşım elde etme isteği,
• Duygusal ve zevke dayalı ihtiyaçların karşılanması,
• Güven ve güvenirliğin güçlenmesi gibi kişisel ihtiyaçlar,
• Aile ve arkadaşlarla irtibat kurma gibi sosyal ihtiyaçlar,
• Oyalanma, kaçış gibi rahatlama ihtiyaçları.

Kitle İletişimi ve Kitle İletişim Araçlarının Özellikleri
• İzleyici kitle geniştir; sadece belirli bir gruba değil, yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası topluluklara seslenir.
• İzleyici kitle çeşitli toplumsal kümelerden gelen değişik niteliklere sahip insanlardan oluşan bir topluluktur.
• Kitle iletişimi kamusaldır; içeriği herkese açıktır, üyelik esasına göre işlemez.
• Kitle iletişim araçları kaynaktan uzakta bulunan, birbirlerinden de ayrı olarak konumlanmış çok sayıda insanla aynı anda ilişki kurabilir. Aynı andalık özelliği, coğrafi sınırları aşar.
• Kitle iletişimi karmaşık biçimsel kurumları gerektirir; kamusal ve tecimsel yayın (özel kuruluşlar) kuruluşlarının düzenlenişinde toplumsal ve siyasi yapı gözetici ve belirleyicidir.

C. Politika gündemi;
a. Gerçek yaşamda ortaya çıkan gelişmeler sonucu sorun olarak ortaya çıkan ve çözüm bekleyen konular,