İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI

Araştırma raporlarındaki literatür sunumu, yapılan yeni araştırmanın amacına, önemine ve katkısına dayanak olacak önceki araştırmaların serimi için yapılır.

Bilimsel araştırmanın kapsamı bir araştırmanın ele aldığı konunun sınırlarını belirleme işlemidir. Bir araştırmacı, yaptığı araştırmanın sınırlarını net olarak belirlemeden; uygun literatür taraması yapamaz, doğru şekilde gözlem yapıp veri toplayamaz, bulguları yorumlayamaz ve bilimsel bilgi birikimine katkı yapacak soyutlamayı gerçekleştiremez.

Bilimsel araştırmalardaki sınırlılıkların diğer araştırmacılara sağladığı avantajlar şunlardır: 1-Bir araştırmanın sınırlılıkları gelecek araştırmalarda ne yapılması ve hatta ne yapılmaması konusunda öneriler olarak araştırma raporunda açıklanır. 2-Araştırmacı sınırlılığın ne olduğunu, neden kaynaklandığını, aşılmak için neler yapıldığını ve neden aşılamadığını raporunda açıklar. Bu sorun alanı sonraki araştırmalar için yol gösterici bir ışıktır. Sonraki araştırmacılar kendi çalışmalarında bu sorun alanından kaçınmanın yollarını arayabilirler veya aksine bu sorun alanının üzerine gidip çözüm yollarını bulup uygulayarak katkı yaratabilirler. 3- Araştırmacı kendi araştırmasının kapsamı dâhilinde ilgilendiği soruna/soruya cevap üretebilmiş olabilir. Ancak araştırmanın daha kapsayıcı bilgelere işaret edebilmesi için farklı ve/veya tamamlayıcı kapsamda araştırmalar yapılması gerektiğini farketmiş olabilir. Gelecekte konuyla bağlantılı farklı ve/veya tamamlayıcı kapsamda yapılacak araştırmalar, bilginin daha üst soyutlama seviyelerine ulaşmasını sağlayabilir. 4-Bir araştırmanın desenlemesinden veya kapsamından kaynaklı sınırlılıklar, “gelecek araştırmalar için öneriler”le ilişkilendirilerek açıklanır. Böylece bilimsel faaliyet, daha gelişkin bilgiye ulaşma yönünde sürüp gider.

Araştırmasında uyguladığı gözlem teknik ve süreçlerini tekrarlanabilir nitelikte raporlamak, bir araştırmacıya kendi öznel görüşünü özgürce yansıtabileceği bir araştırma tasarlama hakkı vermez. Her ne kadar insan doğası gereği mutlak bir nesnelliğe ulaşamasa da, bilim adamı yaptığı işin taşıması beklenen niteliğin bilinciyle, olabildiğince kendi öznel değerlerinden arınık araştırma tasarlamak zorundadır.

Literatür taramasında, daha önce yapılmış farklı araştırmalara atıf yapmak ve onları dayanak almak, araştırmacıyı kendi öznelliğini yansıtmaktan alıkoyan bir girişimdir. Amacı ve bu amacın önemini ve yöntemin uygunluğunu savunmak da, diğer araştırmacıların araştırmayı değerlendirmesini sağlayarak, araştırmayı bireysel öznellikten uzaklaştırır. Dahası bulguların soyutlama yoluyla bilgiye dönüşümü sürecinde ilişkilendirme yapılan diğer bulgu ve bilgiler de farklı araştırmacıların çalışmalarından gelmektedir. Bu haliyle bilimin “kollektif bir girişim” olduğu açıktır. Nesnelliği sağlayan bu kollektif yapı ve tekrarlı sınamalardır.

Bir bilim adamı alanında ne kadar yetkin olursa olsun, yapılan her araştırmada sınırlılıklar vardır. Araştırmanın sınırlılığı, bir araştırmanın kapsamından, desenlemesinden veya yöntem tasarımından kaynaklanabilir.

Bilimsel bilgi gözlemlenebilen olgulara dayanır, tekrarlanabilir, sınanabilir, birikimli olarak ilerler ve eleştirel bir yapıdadır. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Bir araştırmada bulguların tekrarlı sınamalarda aynı sonucu vermesi bilimsel araştırmanın nesnel olduğunu göstermektedir. Doğru cevap B.

Bilimsel araştırma raporlarında araştırmanın amacına nasıl ulaşılacağı ve neden böyle yapılmasının tercih edildiği yöntem bölümünde gerekçeleriyle açıklanmaktadır. Doğru cevap C.

Soruda verilen önerme evren genellemesine bir örnektir. Tümdengelim yaklaşımında evren genellemesi hedeflenmektedir. Dolayısıyla doğru cevap A.

Literatür kavramının diğer adı yazındır. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.

Soruda verilen örnek bilimsel araştırmanın tekrarlanabilir olduğunu göstermektedir. Sorunun cevabı B şıkkıdır.

Bilimsel araştırmaların yöntem tasarımında (araştırmanın desenlenmesinde) en önemli belirleyici “araştırma amaçlarına uygunluk"tur.

Araştırmanın kapsamı neyin/kimin, ne zaman, nasıl gözleneceği ile de ilişkilidir. Örneğin amacımız “televizyon reklamları yoluyla tutundurması yapılmaya çalışılan otomobillerin reklam tasarımında hangi niteliklerin vurgulanması gerektiğini belirlemek” olsun.