İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI

A, B, ve D şıkları öznel yorumlardır. E şıkkı nezaketen yapılması gerekli bir davranıştır, ancak bunların hiçbiri bilimsel olarak kanıtlanabilir yargılar değildir. C şıkkı ise deney yolu ile kanıtlanabilir, bilimsel bir bilgidir.

E şıkkı gözlemlenebilir, bilimsel bir bilgi değildir.

Araştırmanın sınırları net olarak belirlenmeden, uygun literatür taraması yapılamaz. Bu nedenle ilk olarak araştırmanın kapsamı belirlenmelidir.

Bilimsel bilgiler nesneldir.

Araştırma için belirlenen bir konu pek çok farklı bağlamda incelenebilir. Araştırmanın hangi bağlamda yapılacağının seçilmesi, araştırmanın kapsamını belirlemektir.

Nesnel yollarla elde ettiği bilgileri, III. cümlede kendi düşüncelerine göre yorumlayarak, nesnellikten uzaklaşmış, öznel bir tutum sergilemiştir.

Tekil gözlemlerden hareketle genelleyici olgusal yargılara, yani tüme ulaşmaya, tümevarım denir.

Bir konu üzerinde çalışan birçok araştırmacı konuya farklı yaklaşımlar sergileyerek, farklı bulgulara ulaşır ve bu bulgular soyutlama yoluyla bilgiye dönüştürülür. Yani bilim kollektif bir yapıya sahiptir ve nesnelliği sağlayan da bu kollektif yapıdır. Ayrıca bir bilginin tekrar tekrar sınanabilir olması da bilimsel araştırmalarda nesnelliği sağlar.

Her birinin kaynağı ve niteliği farklı olmakla birlikte, dini referanslar, gelenekler, otorite, kişisel deneyimler (bazıları için hurafeler dahi) alternatif bilgi kaynaklardır. Bilimsel bilginin en temel ayırt edici niteliksel özelliği ise “gözlenebilir olgularla ilgili” olmasıdır. Bilimsel araştırmadaki tüm dizgeler, doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilen olgularla ilgilenir.

Örneğe bakıldığı zaman bir araştırmadan bahsedilmekte ve araştırma yönteminin açıklandığı ifade edilmektedir. Amerika'da ki herhangi bir üniversite aynı çalışmayı yapmak istediğinde açıklanan yöntem üniversiteye yardımcı olacaktır. Bu da yöntemin tekrarlanabilirliğine işaret etmektedir.

Bilimsel bilginin temel ayırt edici özellikleri, gözlenebilir olgularla ilgili olması, ölçüm sonuçlarına dayanması, tekrarlanabilir, sınanabilir, eleştirel ve birikimli olmasıdır. Bu ayırt edici özellikler nedeniyle bilimsel bilgi; güvenilir, geçerli, nesnel ve genellenebilir olma vasıflarına kavuşur. Bu vasıflara sahip bilimsel bilgi üretimi ilk adımdan sonuna kadar titiz bir süreç gerektirir.

Bilimsel araştırma amaçlarını niteleyen bir soru yapısı “bu nasıl çalışıyor ve neden böyle çalışıyor” şeklindedir. Neden ve nasıl sorularıyla yönlenen araştırmalardaki amaç olgular arasındaki ilişkinin yapısını “keşfetmek”tir. Örneğin “çocuk iletişimi nasıldır ve neden böyledir” sorularına cevap ararken bu iletişimi etkileyen diğer olgularla birlikte etkileşim yapısını ortaya koymak gerekir. Çocuk olma halinin niteliksel özellikleri, çocuk iletişiminde kullanılan kanallar, alternatif kanalların işieyiş mekanizması, farklı kanal kullanımlarının nedenleri, iletişimde verilmek istenen mesajın niteliği, mesaj niteliği ve kullanılan kanal arasındaki ilişki ve daha pek çok bağlam bu araştırma amacı içinde birbirleriyle anlamlı bir örüntü oluşturacak şekilde gözlenebilir. Bu tip keşifsel çalışmalar özü itibariyle teori geliştirme çalışmalarıdır.

Bilimsel araştırma amaçlarında yol gösterici olan diğer yaklaşım, “bu çalışıyor mu” tarzı soruların yol göstericiliği ile açıklanabilir. Bu tip araştırmalar özü itibariyle “sınama” araştırmalarıdır. Daha önce yapılan kavramsallaştırma ve keşfetme araştırmalarından hareketle oluşturulan teorilerdeki önermeler hipotez formunda ifade edilerek sınanır.

Bir araştırma ilk olarak araştırmacının merakı ile başlar. Doğru literatür seçimine yardımcı ilk kılavuz samimi bir “merak”tır. Araştırmanın başlangıç aşamasında önünde binlerce literatürle karşı karşıya olan araştırmacı karanlıkta kaybolmuş gibidir. Merak edilen ve ilgi duyulan bir konuda okumak daha akıcı ve verimli olur ve karanlıkta yol aramak için araştırmacıya güç verir.

Yöntem bölümünün araştırma amaçlarına uygun desenlenmesi bilimsel araştırmanın bulgularının “geçerlilik” argümanını sağlaması açısından önemlidir.

Olguların kendi yapısına ve diğer olgularla gösterdiği neden sonuç ilişkilerinin “niteliğine yönelik” tekil gözlemlerden hareketle genelleyici olgusal yargılara (tüm’e) ulaşmaya “tümevarım” denir. Tümevarım yaklaşımıyla yapılan keşifsel ve kavramsallaştırmaya yönelik çalışmalar bizi teorilere götürür.

Sosyal bilimlerde nesnellik argümanını sağlamanın yolu; öznel bakış açılarına sahip farklı araştırmacıların, belirli sistematik gözlem teknikleri yoluyla aynı sonuca ulaşabilmeleridir. Yani “nesnellik”; bulguların tekrarlı sınamalarda aynı sonuca işaret etmesi durumudur. Nesnellik argümanının karşılanması için, araştırma gözlem sürecinin tekrarlanabilir nitelikte raporlanması önemlidir.

Teorilerdeki olgusal ve ilişkisel önermelerden (tüm’den) hareketle hipotezler oluşturup, hedef nüfus açısından teorinin ilgili önermesinin geçerli olup olmadığını sınamaya “tümdengelim” denir.

Yukarıda yer alan özelliklerin tamamı bilimsel bilginin ayırt edici özellikleri arasında yer alır.

Yukarıda yer alan şıklardan sadece "B" şıkkı iki yaklaşımın ortak özelliğidir. Diğer şıklar iki yaklaşımdan sadece birinin özelliğidir.