İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI - Deneme Sınavı - 29

Yanıt D'dir.

Kitabımızın 138. sayfasının başında yazdığı gibi 'araştırma tarihine baktığımızda içerik analizini çalışanların yalnızca akademisyenler olmadığını görebiliriz. Diğer yöntemlerden farklı olarak, özellikle veri toplama aşamasında çalışanların, mutlaka akademisyen olmaları gerekmez. İçerik analizi yönteminin bu özelliği de bize iletişim araştırmalarının ulaşılmaz fildişi kulelerde olmadığını, aksine bu araştırmaları anlayabilmek için mutlaka üniversite diplomasına gerek olmadığını da hatırlatır.' Doğru cevap D seçeceğidir.

Yanıt B'dir.

Berelson'a göre içerik analizi "iletişimin içerdiklerini nesnel, sistematik ve nitel (sayısal olmayan) bir biçimde açıkça ortaya koyabilmek ve detaylı bir biçimde açıklayabilmek için kullanılan bir araştırma yöntemidir". Bu bağlamda doğru cevap A seçeneğindeki nesnelliktir.

Neden-sonuç ilişkisinin sorgulandığı araştırmalar deneysel araştırmalardır. İçerik analizi bu tür araştırmalarda kullanılmaz. Benzer biçimde ilişkisel araştırmalar ve nicel meta-analizlerde de bu yöntem kullanılmaz. Bunlar nicel desenlerdir. E seçeneğindeki sosyal ilişkiler ise genelde sosyal ağ analizi ile incelenir. Öte yanda farklı kitle iletişim araçlarındaki her tür (görsel, metinsel, görsel-işitsel, vb.) mesajlar içerik analizi ile incelenebilir. Doğru cevap D seçeceğidir.

İçerik analizinde birinci aşama verilerin kodlanmasıdır. Doğru cevap A seçeceğidir.

Araştırmanın temeli kuram ya da kavramsal bir çerçeve ile belirlenmişse yani araştırmada ne ya da nelerin sorgulanacağı önceden kararlaştırılmışsa veri toplamadan önce bir kod listesi çıkarılabilir. Analiz de bu önceden belirlenmiş kodlama çerçevesinde yapılabilir. Doğru cevap B seçeceğidir.

Belirlenen temanın altında gruplanan verilerin anlamlı bir bütün oluşturması durumu iç tutarlık ile ilgilidir. Bu bağlamda doğru cevap c seçeceğidir.

Kitabımızda içerik analizinde nitel verileri sayısallaştırmanın nedenleri olarak sıralanan dört nedenden biri yanlılığı azaltmaktır. Yanlılığı azaltırken amaç nesnelliği yakalamak değildir zaten araştırmalarda nesnellik ulaşılması mümkün olmayan bir amaçtır. Bu durumda sayısallaştırılan verileri kullanmadaki amaç yorumların daha adil yapılmasıdır. Doğru cevap C seçeceğidir.

İçerik analizi gibi nitel araştırmalarda verilerin sayısallaştırılmasının nedenlerden biri araştırmanın güvenirliğini artırmaktır ve üç tür güvenirlikten biri isabettir. İçerik analizinde kullanılan veri setininin analizinde temel olan tema ve kategorilerin belirli bir standart ve norma göre yapılıp yapılmadığıdır. Tema ve kategorilerin analizinde norm ve standartlara uyum araştırmanın geçerliliğini de önemli ölçüde etkileyen bir durumdur. Bu nedenle içerik analizinde isabet çok önemlidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Verileri birkaç farklı düzeyde kodlayabilen, kelime, cümle ve paragrafları bir veri tabanı mantığıyla sıralayabilen nitelikteki kodlama yazılımlarına örnek olarak Etnograph ve HyperQual verilmiştir. Doğru cevap B seçeceğidir.

Nitel içerikli araştırmaların yüzdelik değerlerle ifade edilmesinde bazı aşamalar vardır. Bu aşamalar:

Analiz biriminin saptanması

Tema ve kategorilerin tanımlanması

Kodlamanın örnek bir veri seti üzerinde denenmesi

Kodlama sonuçlarının tekrar gözden geçirilmesi

Gözden geçirilmiş tema ve kategorilerle başka bir örnek veri setinin kodlanması

Verinin tümünün kodlanması ve yüzdelerin hesaplanması

Görüldüğü gibi son aşamadan bir öncesinde gözden geçirilmiş tema ve kategorilerle başka bir örnek veri seti kodlanmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Berelson’a göre “İçerik analizi iletişimin içerdiklerini nesnel, sistematik ve nitel (sayısal olmayan) bir biçimde açıkça ortaya koyabilmek ve detaylı bir biçimde açıklayabilmek için kullanılan bir araştırma yöntemidir.

Yıldırım ve Şimşek (2000)’e göre içerik analizi gibi nitel araştırmalarda verilerin sayısallaştırılmasının birkaç nedeni vardır. Bu nedenlerden birincisi verileri sayısallaştırarak araştırmanın güvenirliğinin artırılmasıdır.

Weber (1985)’e göre üç tür güvenirlik vardır (Aktaran: Yıldırım ve Şimşek, 2000). Bunlar:
1. Değişmezlik
2. Tekrarlanabilirlik
3. İsabet

Medya içerik analizi günümüzde çok hızlı bir biçimde gelişen ve ticari olarak da kullanılan bir çözümleme
yöntemidir. 

Kitle iletişim araçlarını içerik analizinde çok önemli kılan iki neden vardır. Bunlar:
1. Kitle iletişim araçlarının dünyanın en güçlü iletişim kanalları olması
2. Kitle iletişim araçlarının dünyanın en büyük veritabanı olması (Macnamara, 2005).

İçerik analizi dört aşamada gerçekleştirilir. Bu aşamalar: 1. Verilerin kodlanması 2. Temaların bulunması 3. Kodların ve temaların organize edilmesi 4. Bulguların yorumlanması

İçerik analizinde birinci aşama verilerin kodlanmasıdır. Kodlama süreci bir anlamda verilerin anlamlı bölümlere ayrılması olarak tanımlanabilir. Anlamlı bölümler de kelime, cümle, paragraf ya da daha uzun bir metin olabilir.

Verilerden Çıkarılan Kavramlara Göre Kodlama: Araştırmacı elde ettiği verilerin ışığında araştırmasını kavramsal ya da kuramsal bir tabana oturtmaya çalışır. Bilimsel araştırmada bu tür durumlara tümevarımcı yaklaşım adı verilmektedi

Bazı araştırmalarda analiz sürecinde birden fazla araştırmacı ya da uzman çalışır. Bu nedenle kodlama sürecinde kodlamanın güvenirliğine ilişkin çalışma yapmak da gerekmektedir çünkü farklı bireyler aynı konuyu değişik biçimlerde yorumlayabilir ve değişik kodlar kullanabilirler. Bu durumda değişik araştırmacıların ortaya çıkardığı kodlar sayısal olarak karşılaştırılır ve en az % 70 düzeyinde benzer kodlama yüzdesine ulaşmaları gerekir.

Tematik kodlama yaparken bazı ilkeleri dikkate almak gerekmektedir. Bu ilkeler bilimsel araştırmalarda mutlaka değerlendirilmesi gereken iç tutarlılık ve dış tutarlılık kavramlarıdır. İç tutarlılık, belirlenen temanın altında gruplanan verilerin anlamlı bir bütün oluşturması durumudur.