İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI - Deneme Sınavı - 34

Yanıt C'dir.

Bilimsel araştırmaların raporlamasında belirli ilkeler vardır. “Yöntem” bölümü, bilimsel araştırma raporlarında yer alan temel bölümlerden biridir. Bu bölümde araştırma amacına “nasıl” ulaşılacağı ve “neden” böyle yapılmasının tercih edildiği gerekçeleriyle açıklanır. Bunun nedeni sonraki araştırmalarda aynı yöntem tasarımıyla gözlemlerin “tekrarlanabilirliğine” olanak sağlamaktır. Böylece birbirinden bağımsız farklı araştırmacılar; farklı katılımcılar ve/veya farklı ürün grupları üzerinde aynı araştırmayı “tekrarlayabilirler”.

Yanıt A'dır. Evren genellemesidir.

Evren genellemesinde, örneklemin sayısal ve niteliksel olarak nüfusu temsil yeteneği gözetilir. Örneğin, Anadolu Üniversitesi öğrencilerine genellenecek bir çalışma yapılmak istendiğinde, örneklemin Anadolu Üniversitesinin tüm öğrencilerine genellenebilecek büyüklük ve nitelikte olması gerekir.

Yanıt E'dir.

Bilim de bir bilgi kaynağıdır ve bazı temel niteliksel özellikler açısından diğer bilgi kaynaklarından ayrılır. Bilimsel bilginin en temel ayırt edici niteliksel özelliği “gözlenebilir olgularla ilgili” olmasıdır.

 

Yanıt A'dır. Tekrarlanabilirlik doğru seçenektir.

Yanıt B'dir. Öznel olmaktan alıkoyar. Araştırmasında uyguladığı gözlem teknik ve süreçlerini tekrarlanabilir nitelikte raporlamak, bir araştırmacıya kendi öznel görüşünü özgürce yansıtabileceği bir araştırma tasarlama hakkı vermez.

Yanıt E'dir. Sınırlılıklar kapsam ve yöntemden kaynaklanabilir.

Yanıt C'dir. Evren genellemesidir.

İnsan düşünce ve duyguları doğrudan gözlenebilir bir niteliğe sahip olmamasına rağmen bilimsel araştırma alanı içine girmektedir. Duygu ve düşüncelerin davranışa yansımaları olduğu için gözlenebilir olan davranış yoluyla duygu ve düşünce hakkında yorum yapılabilir. Bu nedenle doğru yanıt b şıkkıdır.

Araştırma amacına "nasıl" ulaşılacağı ve "neden" böyle yapılmasının tercih edildiğinin gerekçeleriyle açıklandığı bölüm yöntem bölümüdür. Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır.

Kavramlaştırma bir olguya dair gözlenmiş ortak bir karakteristik yapı, özellik ve durumların açıklanmasını içerir. Bu nedenle doğru yanıt d şıkkıdır.

Kavramlaştırma aynı zamanda bir keşfetme sürecidir. Bir olgunun kavramlaştırılması için olguyu var eden süreçlerin keşfedilmesi gerekir. Bu nedenle doğru yanıt e şıkkıdır.

Sınama bilimsel araştırmalarda yol gösterici bir diğer yaklaşımdır. "Bu çalışıyor mu?" tarzı soruların yol göstericiliği ile  açıklanabilir. Bu nedenle doğru yanıt a şıkkıdır.

Literatür belirli bir konu ile ilgili geçmişte yapılmış çalışmalara verilen genel addır. Literatür kelimesinin yerine "yazın" ifadesi de kullanılmaktadır. Her iki kelimede nitelenen aynıdır. Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır.

Kapsam belirleme işi öncelikle araştırmanın amacında olur. Amaç araştırmaya imkan tanıyacak kadar geniş ve aynı zamanda da belirgin bir sonuç belirtmeyi mümkün kılabilecek kadar dar olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt a şıkkıdır.

Bilimsel araştırmalarda yöntemi hem raporlama hem de desenleme açısından değerlendirmek gerekir. Bu nedenle doğru yanıt b şıkkıdır.

Bir araştırmanın sınırlılığı o araştırmanın "kapsam"ından ve/veya "yöntem tasarımı"ndan kaynaklanabilir. Araştırmacının bu sınırlılıkların farkında olması ve araştırma raporunda açıkça belirtmesi gerekir. Bu nedenle doğru yanıt e şıkkıdır.

Bilimsel bilginin en temel ayırt edici niteliksel özelliği “gözlenebilir olgularla ilgili” olmasıdır. 

Büyükbabanız sizin için bir otorite figürüdür ve söylediklerinin doğru olduğunu değerlendirmektesinizdir. Yani “otorite” diğer bir bilgi kaynağıdır. Şanslı kaleminiz olmadan girdiğiniz sınavlarda düşük not aldığınızı düşünmektesinizdir. Bu “kişisel deneyimden” gelen bir bilgidir. Dün baktırdığınız kahve falında çok şanslı bir döneme girdiğiniz ve işinizde yükseleceğiniz söylenmiştir. Bu tip “hurafeler” de bazılarınca bir bilgi olarak değerlendirilebilir. Özetle; her birinin kaynağı ve niteliği farklı olmakla birlikte, dini referanslar, gelenekler, otorite, kişisel deneyimler (bazıları için hurafeler dahi) alternatif bilgi kaynaklardır. Bilim de bir bilgi kaynağıdır ve bazı temel niteliksel özellikler açısından diğer bilgi kaynaklarından ayrılır.

Bilimsel bilginin en temel ayırt edici niteliksel özelliği “gözlenebilir olgularla ilgili” olmasıdır.

Ders anlatımlarında görsel materyal kullanımının, derse olan ilgiyi (görsel materyal kullanmamaya kıyasla) artırdığı bulunmuş olabilir. Bu araştırmanın raporlamasında, araştırmacı nasıl bir yöntemle bu bulguya ulaştığını açıklar. Böylece farklı bir araştırmacı Amerika’da bir üniversitede farklı öğrenciler üzerinde aynı çalışmayı tekrarlayabilir. Bu yaklaşım bilimsel bilginin diğer bir ayırt edici özelliğine işaret eder; “tekrarlanabilirlik”. Bilimsel bilginin tekrarlanabilirliği, sınanabilmeyi sağlar. Bir araştırmanın bulguları, farklı araştırmacılar tarafından tekrarlı sınamalara tabi tutulur. Böylece; “ders anlatımlarında görsel materyal kullanımı, derse olan ilgiyi artırır” gibi bir önerme güvenilir bilgi niteliğine kavuşur. Defalarca sınanan bilgi güvenilir bir genelleme yapmaya imkân verir. Bilimsel bilginin “sınanabilir”liği diğer bir ayırt edici özelliktir. Bilimsel bilginin tabi tutulduğu tekrarlı sınamalar aynı zamanda bilimin kendine yönelik “eleştirel” yapısını ortaya koymaktadır. Daha önceki araştırmalarda tekrarlamalı sınamalara tabi tutulmuş ve böylece güvenilirliğe kavuşmuş bilgiler, sonraki başka araştırmalar için nirengi olarak kullanılırlar. Böylece güvenilir bilgilerin ışığında ve onları dayanak alarak yeni hipotezler ve sınamalar gerçekleştirilebilir. Bunlar bilimin “birikimli” olma özelliğine işaret eder.

“Bu nedir” sorusu, bilimde “kavramsallaştırma” amacına yönelik araştırmaların sorusudur. Kavramsallaştırma, bir olguya dair gözlenmiş ortak bir karakteristik yapı, özellik ve durumların açıklamasını içerir. Diğer bir deyişle kavramları; bir olguya dair gözlenmiş ortak bir karakteristik yapı, özellik ve durumları niteleyen “etiketler” olarak düşünebiliriz. Olgulara yönelik belirli kavramsal tanımlar yapılmadan olgular arası ilişkileri incelemek anlamsız ve imkânsızdır. Çocuk ve ebeveyn iletişimini incelediğinizi düşünün. Çocuk, ebeveyn ve iletişim olgularının kavramsal tanımları olmadan böyle bir araştırma imkânsız olurdu. Bu nedenle öncelikle çocuk nedir, ebeveyn nedir, iletişim nedir sorularının cevaplarını ortaya koymak gerekir. Kavramsallaştırma bilimsel araştırmada sonraki amaçlar açısından da yol göstericidir.

Neden ve nasıl sorularıyla yönlenen araştırmalardaki amaç, olgular arasındaki ilişkinin yapısını “keşfetmek”tir. Örneğin “çocuk iletişimi nasıldır ve neden böyledir” sorularına cevap ararken bu iletişimi etkileyen diğer olgularla birlikte etkileşim yapısını ortaya koymak gerekir. Çocuk olma halinin niteliksel özellikleri, çocuk iletişiminde kullanılan kanallar, alternatif kanalların işleyiş mekanizması, farklı kanal kullanımlarının nedenleri, iletişimde verilmek istenen mesajın niteliği, mesaj niteliği ve kullanılan kanal arasındaki ilişki ve daha pek çok bağlam bu araştırma amacı içinde birbirleriyle anlamlı bir örüntü oluşturacak şekilde gözlenebilir. Bu tip keşifsel çalışmalar özü itibariyle teori geliştirme çalışmalarıdır.