İKTİSAT TARİHİ

Asya, dünyada kişi başına gelirin de en yüksek olduğu bölgeydi. 1000 yıllarında Çin’in kişi başına geliri muhtemelen Batı Avrupa’nınkinin iki katına yakındı.

Araplar esas olarak göçebe bir toplumdu. Daha sonra ele geçirilen topraklar Arabistan’a göre daha az kuraktı ve Mezopotamya ve Nil gibi uygarlığın beşiği olmuş bölgeleri de kapsıyordu. Müslümanlar bu bölgelerde ve diğer yerlerde sulamaya dayalı tarım uygulaması yaptılar ve Güney İspanya gibi bazı bölgelerde yüksek verimli ileri tarım yöntemleri geliştirdiler.

Mısır, Nil sayesinde daha önce olduğu gibi İslam döneminde de bir buğday
üretim merkezi olarak önemini korudu.

Tarım sektörüyle ilgili önemli bir kurum taşra yönetiminin ve kırsal ekonominin
temelini oluşturan tımar sistemiydi.

Köylünün, öncelikle toprağı işlemesi ve belirlenen vergileri
ödemesi gerekliydi. Tarımsal üretimden alınan en temel vergi öşür dü.

Merkez hazinesi kendisine ait gelirlerin tahsilini sağlamak amacıyla mukataa adı verilen mali birimler oluşturmuştu.

16. yüzyılda Osmanlıların Doğu-Batı ticaretindeki rolünü tehdit eden önemli
bir gelişme Portekizlilerin Ümit Burnu yoluyla Hindistan’a ulaşmalarıydı

Osmanlılar, Kızıldeniz’i güvenlik altına alarak Portekiz’in baharat ticareti üzerinde tekel oluşturma teşebbüsüne engel oldular.

Ekonomik açıdan lonca düzeni, arz ve talep yasalarının işlemesindeki problemleri çözmeyi amaçlıyordu.

Kullanılan tarım teknikleri ve yetiştirilen ürünler toprak ve iklim şartlarına bağlıydı. Yağışlı bölgelerde ana ürün pirinçti. Kurak bölgelerde ana ürünler buğday, arpa ya da darıydı. Hindistan’a özgü bir ürün ise pamuktu.

Doğu devletlerinde tarım için vazgeçilmez olan sulama sistemlerini kontrol eden yöneticilerin toplumu tam bir baskı altına alarak kişisel teşebbüsün ve temsili kurumların gelişmesine izin vermediği yönetim modeline "Doğu Despotluğu" denir.

İslam Dünyasında yedinci yüzyılın sonunda gerçekleşen para reformuyla 4.25 gramlık dinar adlı altın ve 2.97 gramlık dirhem adlı gümüş paralara dayalı çift metalli para sistemine geçilmiştir.

Müslümanlar uluslararası ticaretle ilgili olarak Orta Çağ ekonomik hayatına  çok önemli katkılarda bulunmuşlardır. Çünkü ileri finansman ve ödeme araçları geliştirmişlerdir.

Osmanlı Devletinde taşra yönetiminin ve kırsal ekonominin temelini Tımar Sistemi oluşturuyordu.

Osmanlı Devletinde iltizam yoluyla vergi gelirlerini satın alan kişilere Mültezim deniyordu.

Osmanlı Devletinde Merkez Hazinesi kendisine ait gelirlerin tahsilini sağlamak amacıyla Mukata adı verilen mali birimler oluşturmuştur.

Osmanlı şehirlerinde esnaf loncaları ekonomik ve sosyal hayatın önemli bir unsuruydu

Osmanlı Devletinde "Lonca düzeni" ekonomik açıdan arz ve talep yasalarının işlemesindeki problemleri çözmeyi amaçlıyordu.

İpek kumaş üretimi oldukça erken tarihlerde ilk kez Çin'de başladı.

Hindistan'da "kast sistemi", toplumu ekonomik ve sosyal fonksiyonları kalıtımsal bir şekilde açıkça tanımlanmış ve birbirinden kesin şekilde ayrılmış gruplara bölüyordu.