İKTİSADİ KALKINMA - Deneme Sınavı - 17

Fonksiyonel Gelir Dağılımı: Milli gelirin elde edilmesine katkıda bulunan çeşitli üretim faktörlerinin milli gelirden aldıkları payı ifade eden bir kavramdır.

Keynesgil Teoride Gelir Dağılımı: Keynesgil teoride gelir dağılımı konusuna özel bir önem verilmemiş ve gelir dağılımı veri kabul edilmiştir.

Gelir dağılımındaki eşitsizliğin başlıca nedenleri : beşeri sermaye, küreselleşme, teknolojik değişme, ayrımcılık, servet eşitsizliği, enflasyon ve piyasa yapısıdır.

Simetri ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri bireylerin gelirlerinin dışındaki özelliklere karşı hassas olmamalıdır.

Gini Katsayısı dünya ülkelerinin herbirinde farklı değerler almaktadır.Tablo 1’de yer alan OECD ülkeleri arasında gelir dağılımı en eşit olan ülkeler Gini katsayısı en düşük olan İzlanda (0.244), Norveç (0.252) ve Çek Cumhuriyeti (0.262) olup gelir dağılımı en bozuk olan ülkeler Şili (0.465), Meksika (0.459) ve Güney Afrika (0.67) ve ABD (0.394)’dir.

Bir toplumda zayıflık ve korunmasızlığa yol açan faktörler şunlardır:
• Eğitim olanaklarının yetersizliği
• İş güvenliğinin ve istikrarlı bir gelir olanağının olmaması
• Varlık ve tasarruf birikiminin ve krediye ulaşma imkânının yetersizliği
• İşgücüne katılımın artırılamaması
• Aileler arası dayanışmanın zayıflaması

“Nisbi yoksulluk” veya “göreli yoksulluk” yaklaşımı da denilen bu yaklaşımda toplumda yaratılan ortalama gelirin (medyan gelirin) yarısı yoksulluk sınırı olarak belirlenir.

Mikro kredi uygulaması ilk kez 1972 yılında Bangladeş’te ekonomi profesörü Muhammed Yunus tarafından ortaya atılmış ve uygulanmıştır.

Gelir dağılımı konusunda Türkiye genelini kapsayacak şekilde ilk çalışmayı ise TÜİK 1987 yılında gerçekleştirmiştir.

Fonksiyonel gelir dağılımı açısından bakıldığında Türkiye’de milli gelir içinde en fazla pay maaş-ücret gelirlerine aittir. Maaş-ücret gelirleri % 49,7’lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahiptir. Bunu % 20 ile sosyal transferler ve % 18,8 ile müteşebbis gelirleri izlemektedir. Gayrimenkul (kira) gelirleri ise % 4,2 pay almaktadır.

Küreselleşme konusunda siyasi , teknolojik, sosyal ve kültürel, ekonomik küreselleşme olmak üzere farklı boyutların dikkate alındığı bir sınıflandırma yapılabilir.

Günümüzde küreselleşmeye yönelik yaklaşımları “aşırı küreselleşmeciler” “kuşkucular” ve “dönüşümcüler” şeklinde üçlü bir sınıflamaya tabi tutabiliriz.

Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla iki kutuplu dünya düzeni 1990’lı yılların başında sona ermiş ve dünyada serbest piyasa ekonomisi, siyasal alanda ise demokrasiye dayalı siyasi sistem yaygınlık kazanmıştır.

1973-1980 dönemi, ikinci küreselleşme evresinin ortaya çıkmasını sağlayan önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmuştur.

Dünya ekonomisinde yaşanan ardışık krizler (1997’de Asya, 1998’de Rusya, 1999’da Brezilya, 2000’de Türkiye ve Arjantin) nedeniyle gelişmekte olan ülkelere net özel sermaye girişleri 2000 yılında 47.1 milyar dolara kadar gerilemiştir.

2012 yılında dünya üretiminin %4.5, dünya mal ve hizmet ticaretinin ise %6.9 artacağı beklenmektedir.

Yapılan hesaplamalarla en zengin on ülkedeki kişi başına düşen ulusal gelir, en yoksul ülkelerdekinin 1960’da 92 katıyken bu oran 1970’de 113’e, 1980’de 129’a, 1990’da 151’e ve 2000’de 203’e yükselmiştir.

Ricardo’nun Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi’ne göre,hem kıt kaynaklar optimal bir biçimde kullanılmış olacak hem de ülkelerin ekonomik refah düzeyleri yükselecektir.

Asya Kaplanları:

Güney Kore,

Tayvan,

Hong Kong,

Singapur’dur.

Dış Ticaret Hadlerinin Bozulma Nedenleri Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir.