İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ

Paradigma kavramı bilim tarihçisi Thomas Kuhn’un 1962 yılında yayımladığı kitapla yaygın bir kullanıma kavuşmuştur. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Relativist yaklaşımda düşünce tarihçisi, teorinin ya da doktrinin/okulun geçerli olduğu dönemdeki toplumsal, siyasi ve ekonomik güçleri ve yapıyı dikkate alır. Sorunun doğru cevabı bu nedenle B seçeneğidir.

İktisadi analiz analitik iktisat olgular arasındaki genel ilişkileri, neden-sonuç ilişkisine dayanarak açıklama işlemidir. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Paradigma kavramı, belli bir bilim topluluğu tarafından paylaşılan bütün inançları, değerleri ve teknikleri kapsamaktadır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Lakatos, “bilimde kesin doğrularla, kesin yanlışların olamayacağını ileri sürer”. Ona göre, bilimde, doğruluğu garantileyecek, evrensel ve rasyonel yöntemler yoktur. Dolayısıyla, bilimin kesin ve değişmez bir yöntemi yoktur. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Tevrat’ta, ticari değişim, para, işbölümü ve özel mülkiyete ilişkin birtakım hükümler vardır. Ancak bu hükümlerin, sistematik bir bütünlük arz etmediği gibi modern iktisadi düşünceyi biçimlendirdiği de söylenemez. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Judeo-Christo Geleneğin Avrupa kültür ve kimliğinin iki ayağından biri olduğu iddia edilmektedir. Buna göre Yahudi-Hristiyan kültür ve gelenek birliğinden söz edilmektedir. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Antik Yunan düşüncesi en soyut hâlinde bile toplumsal hayatın somut sorunlarıyla ilgilidir. Bu sorunlar ise genellikle Helen site-devleti yani polis üzerinde odaklanmıştır. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Greko- Romen dünyasında toprak piyasasının, iş gücünün, sermaye birikiminin kısaca ticaret ve teknolojinin gelişmemesinin temel nedenlerinden biri, Yunanlılarda ve Romalılarda statü kavramının bir engel oluşturmasıydı. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Ekonomi terimi, Milattan önce 4. yüzyılda bu isimde bir kitap yazmış bulunan Ksenofon’a aittir. Ancak bu kitabın konusu bugünkü iktisadi analiz değildir. Kitabın konusu hane/ev yönetimine ilişkindir. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Paradigma kavramı, belli bir bilim topluluğu tarafından paylaşılan bütün inançları, değerleri ve teknikleri kapsamaktadır.

Ekonomi terimi, bu isimde bir kitap yazmış bulunan Ksenofon’a aittir.Ancak bu kitabın konusu bugünkü iktisadi analiz değildir. Kitabın konusu hane/ev yönetimine ilişkindir.

Antikitenin, aristokrat, özgür kesimi, çalışmayı ve her türlü iktisadi faaliyeti küçük görmüşlerdir. Toplumların en değer verdiği ve ödüllendirdiği faaliyetler siyasi yöneticilik, askerlik, kahramanlık ve dinî statüler olmuştur. Statü ve toprak mülkiyeti arasında doğrudan bir ilişki vardı.

Adam Smith’den yaklaşık iki bin yıl kadar önce değer teorisini Kautilya’da görüyoruz. Hintli düşünür, işçinin ücreti ile ürettiği malın piyasa değeri arasında ilişki kurmakta, malın piyasa değerini de maliyetine bağlamaktadır.

Eski Çağ Yunan filozoflarının en büyüklerinden olan Platon’un analitik açıdan en önemli katkısı devletin kökeni ve toplumsal iş bölümü konusundaki görüşleridir.

Aristo’ya göre bu nedenle bütün para kazanma yolları arasında doğaya en aykırı olanı faizdir.

Skolastik/Skolastizm, Orta Çağ üniversitelerindeki öğretim yöntemleri ve düşünce ortamına verilen genel bir addır.

Skolastik iktisadın en önemli ismi Thomas Aquinas’dır. Schumpeter’e göre İktisadi Düşünce Tarihinde 500 yıllık bir kopukluktan sonra bir sıçramayla St. Thomas’ dönemine ulaşılmıştır.

Gazali’ye göre alışveriş ettiği kimseyi zarara uğratan her şey zulümdür. Pazarda asimetrik bilgi olmayacaktır. Mübadeleye konu olan bir mal hakkında tam bilgi verilecektir. Piyasa rayicini yansıtan bir fiyat, mübadelede adaleti sağlayacaktır.

İbni Haldun’a göre, üretimin esas faktörü emektir. Ona göre, kâr ve kazançlar insan emeğinin kıymetinden başka bir şey değildir. Düşünüre göre, bir malın değeri, onu meydana getirmek için harcanan emeğin değeridir.