İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ - Deneme Sınavı - 8

Tüketim fonksiyonu, marjinal tüketim eğilimi, tasarruf fonksiyonu, marjinal tasarruf eğilimi, sermayenin marjinal verimliliği, işlem, ihtiyat ve spekülatif amaçlı para talebi, çarpan, expost ve ex-ante tasarruf ve yatırım, para ve maliye politikası, IS-LM gibi kavramlar Keynesyen terminolojinin başlıca kavramlarıdır. Faiz kavramı Keynesyen iktisatta kullanılmasına rağmen Keynesyen iktisada özgün bir kavram değildir. Doğru cevap D'dir.

Stagflasyon.

Cevap: Klasik iktisatçılardır.  Klasik iktisatçıları paranın yansızlığı (nötr) ilkesini uzun dönemde kabul etmekle beraber, paranın kısa dönemde etkili olduğunu kabul etmektedirler.

Milton Friedman

Enflasyon ile ilgili beklentileri.

Dışlama etkisini ortaya çıkarır.

Sürekli gelir.

Yeni klasik iktisatçılar.

Rasyonel Beklentiler Hipotezi.

Bireye.

Asimetrik enformasyon modeli.

Yeni klasik iktisat, Monetarist politikalara dayalı olarak doğmuş ancak 1970’li yıllarda bu yaklaşımdan ayrılmış ve farklı bir teori haline dönüşmüştür. Yeni klasik yaklaşım, uyumcu beklentiler hipotezine karşı geliştirdiği rasyonel beklentiler hipotezi ve merkez bankalarının ekonomiye müdahalesine karşı geliştirdiği politika etkisizliği hipotezi ile makro iktisadi düşüncede devrim yaratmıştır. Cevap A şıkkıdır.

Yeni Keynesgil İktisatçılar, Yeni Klasik İktisadın rasyonel beklentilere dayalı varsayımını ve Keynes’in fiyatlar ve ücretler katıdır varsayımını kabul ederler. Yeni Keynesgiller Keynes’e ilave olarak, nominal katı/yapışkan fiyatların ve ücretlerin varlığını menü maliyetleri, mark-up fiyatlama gibi etkenlere bağlamaktadırlar. Cevap B şıkkıdır.

Monetaristler parasal artışlarının enflasyonist etkilerini kabul etmekle birlikte, bazı yönlerden Klasik Miktar Teorisi’ni eleştirerek, enflasyonu açıklamada yetersiz kaldığını öne sürmüşlerdir. Paranın dolaşım hızının sabit değil, aksine bazı değişkenlerin istikrarlı bir fonksiyonudur. Milton Friedman’ın analizleri ile geliştirilen Monetarizm’e bu nedenle aynı zamanda “Modern Miktar Teorisi” adı da verilmektedir. Doğru cevap C'dir.

I. Devletin ekonomik hayat üzerindeki ayrıntılı müdahaleleri ortadan kaldırılmalıdır. (Doğru)

II. İthal kotaları ve ihracat kısıtlamaları kaldırılmalıdır. (Doğru)

III. Yeni girişimlerin kurulması konusunda cesaret kırıcı olan sübvansiyonlara son verilmelidir. (Doğru)

IV. Hükümetin dengeleyici paracı/moneter ya da maliye politikalarına başvurabilmelidir. (Yanlış, bu Yeni Keynesgil İktisadın politika yaklaşımları arasındadır.)

Cevap D şıkkıdır.

Özellikle, talep esnekliği yüksek olan mallarda firmaların maliyetteki artış üzerinde belli bir kar yüzdesi koymalarını ifade eden mark-up fiyatlama da reel etki göstermektedir. Bazı Yeni Keynesyen iktisatçılara göre iktisadi durgunluğun bir nedeni de koordinasyon sorunlarıdır. Fiyat ve ücret kararlarını alanların, aynı alandaki diğer karar vericilerin kararlarını da öngörmek durumunda olmalarıdır. Cevap C şıkkıdır.

Rasyonel Beklentiler Teorisi, ancak toplumun beklemediği anlarda ve beklemediği şekillerde uygulanacak bir politikanın çok kısa sürede etkili olacağını, zaman içerisinde bireylerin enformasyonu takip ederek beklentilerin değiştirmeleri halinde ise politikaların tekrar etkisiz kalacağını öne sürmektedir. Cevap A şıkkıdır.

Monetarizmin temel özelliği, klasik iktisadın “paranın etkisizliği” öngörüsünü kabul etmesi ve Keynes’in uzun dönemi ihmal etmesini ve kamu müdahalelerini içeren politikalarını eleştirmeleridir. Monetarizm, nominal milli gelir düzeyinin belirlenmesinde ve değişmesinde parasal faktörlerin önemini vurgulayan doktriner bir yaklaşımdır. Monetaristler, Chicago Okulunun ilk kuşak temsilcileri gibi liberal piyasa ekonomisini savunmuşlardır ve devletin ekonomik yaşama müdahale etmemesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Serbest piyasanın gücüne, rekabete, ekonomik özgürlüklere ve özel mülkiyete olan güven ve inanç ikinci kuşak Chicago Okulu üyeleri olan Monetaristlerce de devam ettirilmiştir. Cevap E şıkkıdır.

Monetaristler, insanların daha iyi bir iş arama veya işsizlik yardımından yararlanmaları neticesinde belirli bir süre işsiz kalabileceklerini, böylece ekonomide her an bir “doğal işsizlik” olabileceğini öne sürmüşlerdir. Doğal işsizlik hipotezinde, ekonomi her zaman kasiklerin iddia ettiği gibi tam istihdam düzeyinde dengede değildir. Doğal işsizlik oranı ekonominin yapısal özelliklerini ve iş gücü piyasasının koşullarını yansıtan bir olgu olup işsizliğin azaltılması uzun vadede bu koşulların iyileştirilmesine (örneğin, iş gücü piyasalarının tam rekabet koşullarına kavuşturulması, asgari ücret, işsizlik tazminatı gibi piyasa dışı uygulamaların kaldırılması) bağlıdır. Cevap E şıkkıdır.

Chicago üniversitesi mensubu iktisatçılarından Milton Friedman ve yakın çevresindeki iktisatçıların alternatif görüşleri, 1970’lerde ortaya çıkan stagflasyon krizinin Keynesci politikalarla çözümlenememesi durumunda yükselişe geçerek iktisattaki Monetarizm / Keynesyen iktisat tartışmalarını doğurmuştur. Doğru cevap D'dir.