İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ - Deneme Sınavı - 7

I. Milton Friedman tarafından ortaya atılmıştır. (Doğru)

II. Sürekli gelirin tanımı uzun dönemde beklenen ortalama gelir şeklindedir. (Doğru)

III. Bireylerin gelir beklentilerini rayonel bir biçimde oluşturduğunu varsayar. (Yanlış)

Doğru cevap C'dir.

Neoklasik iktisat iki temel aksiyom üzerine kurulmuştur. Bunlardan birisi maksimizasyon diğeri
de rasyonellik ilkesidir. Cevap C şıkkıdır.

I. Neoklasik iktisadın temel aksiyomları insanların kıt olan kaynakların insan iradesinin devreye sokulması durumunda ortaya çıkacak seçimin mantığını açıklamaya çalışmaktadır. (Doğru)

II. Maksimizasyon İlkesi; insanların tercihlerinde, kendilerine en az maliyet yükleyecek ve en fazla fayda veya kazanç sağlayacak seçenekleri tercih etmeleri anlamına gelir. (Yanlış, rasyonellik ilkesinin tanımıdır.)

III. Rasyonellik İlkesi; üreticilerin amacının kârı, tüketicilerin ise faydayı maksimuma çıkarma
olduğu varsayımı olduğunu söyler. (Yanlış, maksimizasyon ilkesinin tanımıdır.)

Cevap A şıkkıdır.

Marjinalistlere göre bir malın fiyatını, söz konusu malın üretimi için geçmişte ne kadar maliyete katlanıldığı değil, tüketicinin o maldan ne kadar fayda sağlamayı umduğu belirlemektedir. Cevap B şıkkıdır.

1870’lerde birbirinden habersiz olarak Alman Carl Menger, İngiliz William Stanley Jevons ve
Fransız Léon Walras isimli üç düşünür marjinal fayda kavramını geliştirmiş, Walras, diğer marjinalistlerin de belirttiği gibi, fiyatı belirleyenin, malların marjinal faydaları olduğuna vurgu yapar. Cevap D şıkkıdır.

Neoklasik iktisadın bugünkü ders kitaplarına girecek biçimde formüle edilmesinde en büyük
katkısı olan kişi şüphesiz Alfred Marshall'dır. Cevap D şıkkıdır.

Ekonomide bir kişinin durumunun iyileştirilmesinin başka birisinin durumunu kötüleştirmeden
yapılamayacağı duruma, günümüz iktisat ders kitaplarında Pareto etkinliği, bir ekonomide başkalarının durumunu kötüleştirmeden hiç kimsenin durumunun iyileştirilemeyeceği genel denge durumuna da Pareto opitmumu denmektedir. Cevap A şıkkıdır.

I. Wicksell'e paranın dolanım hızı sabit kabul edildiğinde fiyatlar genel düzeyindeki artışlar
para arzı tarafından belirlenir. (Yanlış, bu yaklaşıma karşı çıkmıştır.)

II. Paranın miktar kuramı olarak da bilinen Fisher denklemi MV=PQ’dur. (Doğru)

III.  Böhm-Bawerk'e göre üretimi artırmak için faiz yolluyla bugünkü tüketimi sınırlamak
mümkündür. (Doğru)

Chamberlin literatürde iki uç olan tam rekabet piyasası ile tekel piyasası arasında tanımlanabilecek
tekelci rekabet adıyla yeni bir piyasa türünden bahseder. Bu piyasada firmalar, birbirinin aynısı olmayan ama tüketicinin aynı ihtiyacını karşılayan, yani birbiri yerine ikame edilebilir özellikler taşıyan ürünler üretirler. Firmalar, ürünlerini sanki rakip firmalarınkinden çok değişikmiş gibi farklılaştırır, tüketicinin kendi malları yerine diğer malları satın almaması için reklam ve tanıtım yaparlar. Her bir firmanın malına olan talep eğrileri, malın ikâme edilebilirliğine bağlı olarak,
tekel ile tam rekabet piyasasının arasında bir eğimle, negatif eğimlidir. Cevap E şıkkıdır.

NEoklasik iktisatçılardan Alfred Marshall’ın "Ekonomi’nin İlkeleri" eserinde bugün neredeyse bütün iktisada giriş ders kitaplarında yer alan arz ve talep eğrileri, arz ve talep esneklikleri, üretici ve tüketici artığı, ölçeğe göre azalan ve artan getiri, azalan marjinal fayda gibi konular yer almıştır. Cevap C şıkkıdır.

Birinci kuşak marjinalistlerden olan Stanley Jevons “Değer yalnızca nihai düzeydeki faydaya
bağlıdır.” diyerek emek-değer teorisine itiraz eder. Ona göre üretim maliyetleri arzı belirler, arz
faydanın nihai düzeyini belirler, nihai fayda düzeyi de değeri belirler. Cevap B şıkkıdır.

John Maynard Keynes “İstiham, Faiz ve Paranın Genel Teorisi” isimli kitabını 1936 yılında yayınlamıştır.

Keynes’e kadar iktisatçılar “mikro-makro” diye iktisatta bir ayrım yapmamışlardır. Fakat Keynes’le birlikte böyle bir ayrım başlamıştır. Mikro iktisat bireysel karar vericilerin davranışlarını incelerken, makro iktisat ise ekonomik birimlerin toplu davranışlarını inceler. Bu doğrultuda Keynesyen analiz tek bir mal veya hizmetin fiyatındaki artıştan ziyade;

makro kavramları çalışma konusu haline getirmiştir.

Keynes’e göre, toplam talep; ulusal gelirin, üretim düzeyinin ve istihdamın en önemli belirleyicisidir. Toplam talep toplam harcamalardan meydana gelir.

Fiyatların genel düzeyinin sürekli olarak düşmesine deflasyon denir. Deflasyon sadece aşırı ciddi ekonomik bulanım dönemlerinde ortaya çıkar.

Gelir ile tüketim arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır.

Sermayenin gelecekteki gelirlerle yapacağı katkı üç unsura bağlıdır. Bunlar;

Sermayenin üreticisine bir birim sermaye daha üretmek için yeterli olan fiyata sermayenin tedarik fiyatı denir.

Ekonomik birimlerin herhangi bir mal, hizmet veya finansal aracın fiyatında zaman içerisinde meydana gelebilecek değişikliklerden ek kazanç elde etme arzusuna speakülasyon amacı ile para talebi denir.

Gelir ve tüketim arasındaki farkın eşitliğine tasarruf denir.