İKTİSADİ BÜYÜME - Deneme Sınavı - 18

Adam Smith'e göre büyümenin temel kaynağı iş bölümü ve uzmanlaşmadır.

Smith’e göre, dış ticaret pazarı büyüterek, işbölümünü artırarak büyümeyi artırmaktadır.

Smith’e göre Mübadele etmenin nedeni kişisel çıkardır.

Malthus’un özellikle en az geçim ücreti olarak nitelendirdiği ücretler günümüzde sürekli tartışılan ve gündemde olan “asgari geçimlik ücretler teorisi’ni” ön plana çıkarmıştır

Ricardo’ya göre, toprak sahiplerinin elde ettiği rant gelirini belirleyen azalan verimlerdir.

Marx’a göre, ücret oranını belirleyen, Malthus’un nüfus kanunu olmayıp, yedek sanayi ordusu olarak nitelendiren iş arayanlardır.

Yaratıcı yıkım Karl Marx'ın kar teorisinde kullandığı temel kavramlardan biri değildir

Sermayenin Organik Bileşimi sabit sermayenin değişken sermayeye oranıdır.

Schumpeter'in iktisadi büyümeyi açıklarken üzerinde durduğu kavram  yaratıcı yıkımdır.

İlk kriz “Uzun Depresyon” adıyla anılan ve 1873’de başlayıp 1896’ya kadar
uzanan, hatta birçok yorumcuya göre Birinci Dünya Savaşına neden olacak kadar uzun süren krizdir.

Adam Smith, iktisat biliminin babası olarak bilinen ve iktisadi büyüme konusunu analiz eden ilk iktisatçılardandır. 1776 yılında yazmış olduğu Milletlerin Zenginliğinin Doğası ve Nedenleri Üzerine Bir Değerlendirme adlı eseri bilimsel iktisat kitabı olarak çok önemli bir eser olarak kabul edilmektedir. Smith büyüme konusundaki görüşlerini ve ortaya koyduğu teorilerini ise Milletlerin Zenginliği eserine dayalı olarak açıklamıştır. Smith ekonomik büyümeyi açıklarken kullandığı en önemli faktörler, sermaye birikimi, işbölümü ve uzmanlaşmadır.

Mal ve hizmet üretmenin ve zenginliğin yollarını araştıran Adam Smith, iktisadi büyümenin üretim faktörleri içinde, topraktan çok sermaye birikimi, işgücü verimliliği ve işbölümü ile gerçekleşeceğini vurgulamaktadır.

Adam Smithe göre İşbölümünün sınırları, piyasa büyüklüğü ile sınırlamak gerekir.

Malthus’un kanunu, nüfus normal şartlar altında kendiliğinden ücretler yüksek bir oranda olduğunda 25 yılda iki katına çıkacağını açıklamaktadır. Nüfus artış hızı yukarıdaki gibi geometrik bir dizi halinde artmaya devam ederse, 225 yılda 512 kat artarken, yiyecek üretimi artışı ancak, aynı dönmede 10 kat artmış olacaktır. Malthus’un nüfus artış hızındaki yükselmenin nedeni olarak özellikle gelişmiş ülkelerde 19.yüzyıl boyunca ölüm oranlarındaki düşüşün doğum oranlarındaki düşüşten daha fazla olması olarak sayılırken, bu neden Malthus’un nüfus artışı ile ilgili düşüncelerini de destekler niteliktedir

Emek Değer Teorisi
Marx’ın teorisinde emek, üretilen malların değerini belirlemektedir. Çünkü üretim sürecinde en temel üretim faktörü emektir. Sermaye faktörü de emek gücü tarafından üretilmiş mallardır. Bu bağlamda emek sadece, bir malın üretimi için harcanan zaman olmayıp, zihinsel fiziksel, entelektüel yeteneklerin bütününü de ifade etmektedir. Bu bağlamda malların mübadele değerinde insan emeğinin bir kısmından oluştuğuna göre, demircinin, ayakkabıcının, mühendisin, bankacının bir mal ya da hizmetin üretimi için harcadıkları emek farklıdır. Malların değerleri de bir malı üretmek için harcanan emek miktarı ile ölçülür. Marx’a göre, malların fiyatları da harcanan emeğe ya da kullanılan üretim tekniğine göre belirlenecektir. Değişim ve mübadele değeri fiyat ile ölçüldüğüne göre, Bu oluşan fiyatın altında gerçekte gizli değeri belirleyen emektir. Belirli bir fiyattan alınıp satılan mallarda, dolaylı olarak emek el değiştirmektedir.

Marksist teoride temel olarak ileri sürülen düşünce, kapitalistlerin elde ettikleri kârların kaynağı¬nın çalışan işçilerin fazla çalışmaları ve karşılığında ödenen düşük ücretlerdir. İşçilerin çalışma saatlerinin karşılığında çalışma saatlerinden daha az ücret ödenmeleri, yani işçilerin bedava çalışmaları ve fazla çalışma sonucunda ortaya çıkan değer ise kapitalistin kârını oluşturmaktadır. Marx’ın bu düşüncelerini Emek Değer Teorisi, Artı Değer Teorisi ve Kâr Teorisi şeklindeki ana başlıklarda açıklanmakta ve bu çerçevede teorinin işleyişi açıklanmaktadır.

Johnard Maynard Keynes, klasik iktisatçıları eleştirerek işsizliğin nedenlerini talep yetersizliği olduğunu Para, Faiz ve İstihdamın Genel Teorisi adlı eserinde açıklamıştır. Keynes, kısa dönemde arzı arttırmanın sorun olmadığı bir ortamda talebi belirleyen arz koşulları değil aslında talep koşulları olduğunu ileri sürmüştür. Bu durumda, talep yetersizliği yani, yetersiz bir talep hacmi kadar düşük bir arz ve düşük bir istihdam yaratacaktır. Bütün dünya ülkelerinin etkilendiği 1929 Dünya Bunalımı böyle bir nedenden dolayı olmuştur. Bu bağlamda Keynes’e göre, ekonomilerdeki gelir ve istihdamı belirleyen faktörler arzla ilgili faktörler olmayıp talep ile ilgili faktörler olmaktadır.

İktisadi büyümenin; tanımı, hesaplanma yöntemleri, özellikleri, sürdürülebilirliği ve ekonomik kalkınmadan farkı ortaya konularak gelir dağılımı ile ilişkisi değerlendirilir.

Ülkelerin izledikleri makro ekonomik politikalar ve sahip oldukları kaynaklar iktisadi büyüme farklılıklarının belirleyicisidir.