İKTİSADA GİRİŞ - Deneme Sınavı - 13

Devletin olmadığı dışa kapalı bir ekonomide çoğaltan katsayısını hesaplamak için öncelikle marjinal tüketim eğilimi değerine ihtiyaç vardır. Burada marjinal tüketim ve marjinal tasarruf eğilimlerinin toplamı 1'e eşit olacağından marjinal tüketim eğilimi 0,75 olacaktır. Çoğaltan katsayısı=1/(1-c) ise 1/(1-0,75)=1/0,25=4 olur

Devletin olduğu dışa kapalı bir ekonomide,

Çoğaltan katsayısı=1/[1-c(1-t)] şeklinde ifade edilir. Buna göre,

Çoğaltan katsayısı=1/[1-0,75(1-0,1)]

=1/(1-0,75*0,9)

=1/(1-0,675)

=1/0,325

=3,08'dir.

Devletin olduğu dışa açık bir ekonomide.

Çoğaltan katsayısı=1/[1-c(1-t)+m] şeklinde ifade edilir. Buna göre,

Payda pozitif değerleri ile yer alan vergi oranı ve marjinal ithalat eğiliminin artması çoğaltan katsayısını düşürecek, negatif değeri ile yer alan marjinal tüketim eğiliminin artması ise çoğaltan katsayısını arttıracaktır.

Otonom tüketim harcamaları (C0 ), gelir düzeyi sıfırken yapılan tüketim harcamalarını ifade eder. Diğer bir ifadeyle otonom tüketim, gelir düzeyinden bağımsız yapılan tüketim harcamalarıdır. Bu şunu ifade eder: İnsanlar gelirleri olmasa bile yaşamlarını sürdürmek için belirli bir miktar tüketim harcaması yapmak zorundadırlar.

Tüketim fonksiyonu 45 derecelik doğrunun üzerinde ise tüketim, harcanabilir gelirden daha fazla; tüketim fonksiyonu 45 derecelik doğrunun altında ise tüketim, harcanabilir gelirden daha azdır.

Marjinal tüketim eğilimi, hanehalklarının elde ettiği ilave gelirin tüketim harcamasında ne kadar artış yarattığını gösteren orandır.

Tüketim harcamalarının harcanabilir gelire bağlı olmasının yanında, harcanabilir gelir dışındaki diğer faktörler de tüketim harcamalarını etkilemektedir. Bunlar; servet, faiz oranı ve bekleyişlerdir.

Ortalama tasarruf eğilimi (APS), tasarrufun harcanabilir gelire oranıdır ve harcanabilir gelirin ne kadarının tasarruf edildiğini göstermektedir.

Devletin olmadığı dışa kapalı bir ekonomide karşımıza iki tür harcama bileşeni çıkmaktadır. Bunlar, tüketim ve yatırım harcamalarıdır.

Devletin olmadığı dışa kapalı bir ekonomide gelir özdeşliğini şu şekillerde yazabiliriz:

Milli Gelir=Tüketim+Yatırım veya Milli Gelir= Tüketim+Tasarruf harcamaları  

Y / C+I

Y / C+S

Tüketim harcamaları, harcanabilir gelirin (YD) bir fonksiyonudur?

Otonom tüketim, gelir düzeyinden bağımsız yapılan tüketim harcamalarıdır. Bu şunu ifade eder: İnsanlar gelirleri olmasa bile yaşamlarını sürdürmek için belirli bir miktar tüketim harcaması yapmak zorundadırlar. Peki, bu harcamayı nasıl yapabileceklerdir? Örneğin, borçlanarak bu harcamayı yapabileceklerdir.

Marjinal tüketim eğilimi, MPC (veya c), tüketim harcamasındaki değişmenin (ΔC) gelirdeki değişmeye (ΔY) oranıdır ve şu şekilde gösterilir: MPC= Δ C / Δ Y

Tüketim harcamalarını etkileyen diğer temel faktörler olarak; hanehalklarının servetlerini, bekleyişleri ve faiz oranlarını gösterebiliriz. 

Reel faiz oranlarının önceki dönemlere göre daha yüksek olduğu zamanlarda muhtemelen insanlar daha yüksek reel faizlerden yararlanmak için tasarruf yapma yoluna gideceklerdir.

Otonom yatırımlar, milli gelirden bağımsız olarak yapılan yatırımlardır. Yani otonom yatırımlar, milli gelirdeki değişmelerden etkilenmezler.

Kar miktarı, ekonomideki mevcut sermaye stoku ve faiz oranları.

Bir ekonomide hane halklarının gelir seviyelerinde bir değişme yokken daha fazla tasarrufta bulunmak istemeleri durumunda, ilginç bir paradox ortaya çıkabilmektedir. Bu paradoksa göre, hane halklarının gelirlerinde bir değişme yokken daha fazla tutumlu olmaları, tasarruf düzeyinin artmasına, bunun yanında gelirin de azalmasına yol açmaktadır.

Devletin olmadığı dışa kapalı bir ekonomide gelir özdeşliğini şu şekillerde yazabiliriz:

Y≡C+I

Marjinal tüketim eğilimi: Hanehalklarının elde ettiği ilave gelirin tüketim harcamasında ne kadar artış yarattığını gösteren orandır.