II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI

Ömer Seyfettin’in “Çanakkale’den Sonra” hikâyesinde ve Yakup Kadri “Kiralık Konak” romanında Çanakkale Savaşında elde edilen zaferin millet üzerinde gerçekleştirdiği uyanışı kahramanları üzerinden anlatır.

Tanzimat, Edebiyat-ı Cedide ve Fecr-i Âti edebiyatının roman ve hikâyesinin temsilcileri: Ahmet Mithat Efendi, Halit Ziya (Uşaklıgil), Mehmet Rauf, AhmetHikmet (Müftüoğlu), Fazlı Necip, Cemil Süleyman, Selami İzzet, İzzetMelih, Refik Halit (Karay), Yakup Kadri (Karaosmanoğlu).

Yeni Lisan Hareketinin roman ve hikâyedeki temsilcileri: Ömer Seyfettin, Müfide Ferit (Tek), Reşat Nuri (Güntekin), Aka Gündüz’dür.

Eylül yazarı Mehmet Rauf (1875-1931), bu romanıyla kazandığı şöhretini sürdürmek arzusuyla daima bu değerde yeni bir eser yazmak üzere hareket eder. Ancak çoğu popüler edebiyatın aşk romanları içinde değerlendirilebilecek romanlarla biyografisinden hareketle hikâyeler yazmanın ötesine geçemez. İntizar (1909),Âşıkane (1909), Genç Kız Kalbi (1912), Son Emel (1913), Menekşe (1913), Hanımlar Arasında (1914), Bir Aşkın Tarihi (1915) gibi hikâye ve romanlarını yayımlar.

Edebiyat-ı Cedide’nin son öncülerinden sayılan Hüseyin Cahit (Yalçın, 1874-1957) kısa hikâyelerini Hayat-ı Hakikiye Sahneleri’nde (1909) bir araya getirir.

Yazar Maupassant tarzı denilen bazen ilgi çekici bir olayın anlatımı sürer bazen de çarpıcı bir sonla tamamlanan sıradan olayın anlatımı gerçekleştiren, günlük hayatın basit olaylarını ele alan.Günlüğünde yer alan notlarda da bunu belirleyecek şekilde “Ben her şeyden, en ehemmiyetsiz bir fıkradan, bir cümleden bir hikâye, koca bir roman çıkarabilirim”(Ömer Seyfettin, 2000, 264) diyen yazar, günlük hayatın ve sıradan insan tablolarının içinden hikâyesi için konu bulmakta zorluk çekmez.

Çalıkuşu, İstanbul Kızı adlı bir tiyatro eseri olarak yazıldıktan sonra roman haline getirilmiş, tefrikası tamamlandıktan sonra bizzat yazarı tarafından gözden geçirilerek kitaplaştırılmıştır, Çalıkuşu İstiklal Savaşı yıllarında Anadolu’da öğretmenlik yapan Feride’nin hikâyesidir. Feride özellikle de Batı Anadolu’da geçen macerasıyla devir insanına yeni bir mücadelenin ilk haberlerini verir.