II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI - Deneme Sınavı - 10

Ahmet Mithat Efendi, Halit Ziya (Uşaklıgil), Mehmet Rauf, Ahmet Hikmet (Müf­tüoğlu), Fazlı Necip, Cemil Süleyman, Selami İzzet, İzzet Melih, Refik Halit (Karay), Yakup Kadri (Karaosmanoğlu) Tanzimat, Edebiyat-ı Cedide ve Fecr-i Âti edebiyatının roman ve hikâyesinin temsilcileridir.

Gençlik ve Edebiyat Hatıraları’nda yazdığına göre Yakup Kadri bizzat Ziya Gökalp tarafından Yeni Lisan edebiyat anlayışının en iyi kalemi olarak gösterilmiştir.

Hüseyin Cahit Yalçın, kısa hikayelerini ''Hayat-ı Hakikiye Sahneleri’nde'' bir araya getiren yazardır.

Yakorit Sınır Bölüğü’ndeki görevi sırasında edindiği tecrübeleriyle “Beyaz Lâle”, “Bomba”ve “Nakarat” hikaleyerini yazan yazar Ömer Seyfettin'dir.

Fecr-i Âtî mensupları, aralarına Edebiyat-ı Cedide’den katılan iki şair (Celâl Sahir ve Faik Âli) istisna sayılırsa, topluluğu kurduklarında 19-24 yaşları arasındadırlar.

Modern Türk edebiyatının ilk polisiye romanı Ahmet Mithat Efendi’nin yazdığı 1885 tarihli Esrar-ı Cinayat’tır.

1911-1922 arasındaki Türk edebiyatının en belirgin uğraşısı da bu doğrultuda Türklük bi­lincinin uyandırılması olur. Türk insanı kendi millî kimliğine ulaşmak ve millet olmak için geçmişine ve  kendine dönerek değerler dünyası oluşturmaya çalışır.

‘Yeni Lisan’ hareketi 1911’de Selanik’te çıkmakta olan Genç Kalemler dergisinde başlar.

Yeni Lisan Hareketinin roman ve hikâyedeki temsilcileri: Ömer Seyfettin, Müfide Ferit (Tek), Reşat Nuri (Güntekin), Aka Gündüz

Öncüleri Ömer Seyfettin, Ali Canip ve Ziya Gökalp’tır. Ancak bu hareketin fikir babası olma sıfatı Ziya Gökalp’a aittir.

1922’ye kadar devam eden edebî süreç, kendi içinde Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı ile mütareke yılları ve İstiklal Savaşı olmak üzere bir ‘tükenme’ ve ‘yeniden doğma’ ruhunu içinde barındırması bakımından iki ana devrede değerlendirilebilir.

Re­fik Halit (Karay, 1888­1965) Türkçü harekete uzak durmasına rağmen Memleket Hikâyeleri (1919)’nde
yer alan hikayeleri ile Anadolu insanına yönelik tespitleri yapan ilk yazarlardan biridir.

“Yeni Lisan”ın yayın organı Genç Kalemler, 1909’dan itibaren Hüsn ve Şiir adıyla çıkmakta olan bir dergidir.

1921-1923 tarihleri arasında 42 sayı çıkan Dergâh, millî edebiyat anlayışını Millî Mücadele günlerinde müdafaa eden ve değişik yaş gruplarından kalabalık bir sanatçı kadrosuna sahip önemli bir dergidir.

Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Handan, ve Dağa Çıkan Kurt Halide Edip'in eserleridir.

Yakup Kadri'nin Mütareke yılları ve İstiklal Savaşı yıllarında yazdığı hikâyeleri Rahmet (1922) ve daha sonra bir  araya getirilecek olan Millî Savaş Hikâyeleri (1947)’nde yer alır.

Yeni Mecmua ‘Beş Hececiler’in tanınması için önemli bir zemin olur.

Yakup Kadri, Anadolu’ya geçtikten sonra Halide Edip’le birlikte iç batı Anadolu’da Yunanlıların yaptıkları izdihamı tetkik ve tespit etmek üzere Tetkik- i Mezalim Heyetinde görevlendirilir.

Büyük Mecmua dergisi 17 sayı (1919, on beş günlük, 17 sayı) olarak yayınlanmıştır.

Halka Doğru (1913-1914, haftalık, 52 sayı) olarak yayınlanmıştır.

Kan Davası romanı Reşat Nuri Güntekin'e, ilk üç roman ise Yakup Kadri Karaosmanoğlu'na aittir.