İDARİ YARGI

Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.

İdari yargı yerlerinin verdikleri iptal kararları kendiliğinden sonuç doğurmamaktadır. İptal kararları geçmişe etkili olduğundan yani yapıldığı andan itibaren hükümsüz kılındığından idarenin iptal kararlarını yaşama geçirmek için birtakım işlemler yapması veya eylemlerde bulunması gerekmektedir. Tam yargı davalarında ise hükmedilen tazminat miktarlarının tahsili için genel hükümlere başvurulmaktadır.

Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez. Ancak disiplin hükümleri saklıdır.

Kanun’a göre, Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idare mahkemesinde maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. 21.2.2014 tarih 6526 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce mahkeme kararlarını otuz gün içinde kasten yerine getirmeyen kamu görevlileri aleyhine de tazminat davası açılması mümkün idi. Söz konusu değişiklik ile mahkeme kararlarının süresi içinde kamu görevlilerince yerine getirilmemesi halinde de artık sadece idare aleyhine dava açılabilmektedir.

Görüldüğü üzere 1.Daire, önceki düzenlemenin yürürlüğe girmemesi gerektiği görüşünü iki gerekçeye dayandırmaktadır:

İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28. maddesinde zikredilen genel hükümler, İcra ve İflas Kanunu hükümleridir.

Kamu tüzel kişilerinin hüküm ve tasarrufu altında olup, kamu yararına tahsis edilmemiş mallar Özel Mal olarak tanımlanmaktadır.

Örneğin, yurt dışına çıkış yasaklarına ilişkin uyuşmazlıklarda; belli bir günde yapılacak olan toplantıya katılmak için yurt dışında bulunması gereken bir kimsenin açtığı davada, verilen yürütmenin durdurulması veya iptal kararının uygulanması için, toplantı tarihinde yurt dışında bulunmasının sağlanması gerekmektedir. İdare, böyle bir durumda otuz günlük uygulama süresinden bahisle işlem yapmayı erteleyemez.

Hukuki imkânsızlık ise yargı kararı doğrultusunda işlem yapmanın hukuken mümkün olamamasıdır. Örneğin yaş haddini doldurmuş bir görevli, yargı kararına rağmen göreve atanamaz.

Ancak maddi veya hukuki imkânsızlık sebebiyle kararın uygulanamaması halinde idarenin tazmin sorumluluğu devam etmektedir.

Rücu, İdarenin ödediği tazminat miktarını, kişisel kusuru bulunan kamu görevlisinden kusuru oranında istemesidir.