İDARİ YARGI - Deneme Sınavı - 6

İYUK’un 28. maddesinin 1. fıkrasına 6526 sayılı Kanun ile eklenen “Kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, görevden alma, göreve son verme, naklen veya vekâleten atama, yer değiştirme, görev ve unvan değişikliği işlemleriyle ilgili olarak verilen iptal
ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin mahkeme kararlarının gereği; dava konusu edilen kadronun boş olması hâlinde bu kadroya, boş olmaması hâlinde ise aynı kurumda kazanılmış hak aylık derecesine uygun başka bir kadroya atanmak suretiyle yerine getirilir. Görüldüğü gibi emeklilik derecesini kazanma bu durumlardan biri değildir. Bu nedenle seçeneklerde I, III ve IV numaralı öncülün birlikte verildiği seçenek aranmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Düzenleyici işlemlerin yargı kararıyla iptali durumunda, uygulama işlemlerinin de geçmişe yönelik olarak geri alınması, kazanılmış hakların ihlali anlamına geleceği için hukuka uygun olmayacaktır. Düzenleyici işlemler, yürürlükte olduğu sürece uygulanırlar ve uygulama işlemleri, ilgililer bakımından kazanılmış hak doğururlar. Kazanılmış hakların korunması da hukuk devleti ilkesinin gereği olduğuna göre, bir düzenleyici işlemin iptali gerekçesiyle, bu işlemin uygulama işlemleri geçmişe yönelik olarak kaldırılamazlar. Kazanılmış hak kısaca hukuki düzenlemelerin ilgili hakkında uygulanarak tüm sonuçlarını doğurmasıdır. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Genel hükümlere göre takip ve tahsil; icra ve iflas hukuku kurallarına göre ve icra daireleri aracılığıyla yapılacağı anlamına gelmektedir.  Ancak icra makamlarının tahsile yetkili olduğu tazminat miktarlarının elde edilmesinin de kolay olmadığını belirtmek gerekiyor. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28. maddesinde zikredilen genel hükümler, İcra ve İflas Kanunu hükümleridir. Bu Kanun’un iflas kuralları, Devlete ve kamu tüzelkişilerine uygulanamamaktadır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Konusu belli bir miktar paranın ödenmesini gerektiren davalarda da hükmedilen miktarın da en geç otuz gün içinde ödenmesi gerekmektedir. Buradaki süre de idareye tanınmış azami süredir. Ödemenin daha önce yapılması mümkünse otuz günlük süre beklenmeden ödeme yapılmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

İYUK, yargı kararlarının uygulanmaması halini -veya ihtimalini- de düzenlemiştir. 28.maddeye göre: Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. Görüldüğü gibi I, III ve IV numaralı öncül doğrudur. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Kamu görevlisinin kastı, uygulama isteğinin kendisine ulaştırılması ile belirginliğe kavuşacaktır. Halbuki yargı kararının idareye tebliği ile uygulama süreci başlar. Ayrıca ilgilinin uygulama talebinde bulunması gerekmez. 2014 değişikliği sonrası artık yargı kararını uygulamayan kamu görevlisi aleyhine tazminat davası açmak da mümkün değildir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

İdarenin ödediği tazminat miktarını, kişisel kusuru bulunan kamu görevlisinden kusuru oranında istemesine rücu denir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'un sayısı 4483'tür. Bu Kanunun 2. maddesine göre: “Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar”dan dolayı yargılanabilmeleri için Kanun’da belirtilen idari makamların izni gerekmektedir.  Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararla­rına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulu­nulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idare mahkemesinde maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.

Tazminat ve vergi davalarında idarece, mahkeme kararının tebliğ tarihi ile ödeme tarihi arasındaki süreye 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci mad­desine göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faiz ödenir.

Kanun’a göre, Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri ka­rarlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idare mahkemesinde maddi ve manevi tazmi­nat davası açılabilir. 21.2.2014 tarih 6526 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce mahkeme ka­rarlarını otuz gün içinde kasten yerine getirmeyen kamu görevlileri aleyhine de tazminat davası açıl­ması mümkün idi. Söz konusu değişiklik ile mah­keme kararlarının süresi içinde kamu görevlilerince yerine getirilmemesi halinde de artık sadece idare aleyhine dava açılabilmektedir.

Kazanılmış Hak, hukuki düzenlemelerin ilgili hakkında uygulanarak tüm sonuçlarını doğurmasıdır.

Özel mal, Kamu tüzelkişilerinin hüküm ve tasarrufu altında olup, kamu yararına tahsis edilmemiş mallardır. 

Tahsis, kamu tüzelkişilerinin mülkiyetindeki bir malı kamu yararına özgüleme işlemidir.

İYUK’un 28.maddesinde, iptal veya yürütmeyi durdurma kararlarının gereklerinin en geç otuz gün içinde yerine getirileceği belirtilmektedir.

Maddi İmkânsızlık, İdarenin işlem yapmasının fiilen maddi olarak mümkün olmamasıdır.

Hukuki İmkânsızlık, İdarenin işlem yapmasının hukuki ola­rak mümkün olmamasıdır

Kişisel sorumluluk, kamu görevlilerinin hizmetle ilgisi olmayan tutum ve davranışlarından dolayı haksız fiil esaslarına göre sorumlu olmasıdır.

Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.