İDARİ YARGI - Deneme Sınavı - 10

Yargının yasama ve yürütme organlarının etkisinde kalmalarının önlenmesi amacıyla, Hâkimler ve Savcılar Kurulu oluşturulmuştur. Bu kapsamda doğru seçenek E seçeneğidir.

B seçenğinde verilen tanım temyiz işleminin tanımı olarak yer almaktadır. Bu bağlamda doğru seçenek B seçeneğidir.

Anayasa Mahkemesi onbeş üyeden kurulur. Üç üyeyi Türkiye Büyük Millet Meclisi, kalan oniki üyeyi ise Cumhurbaşkanı seçer. Doğru seçenek C seçeneğidir.

Anayasa Mahkemesine üye seçilebilmek için, kırkbeş yaşın doldurulmuş olması kaydıyla; yükseköğretim kurumları öğretim üyelerinin profesör veya doçent unvanını kazanmış, avukatların en az yirmi yıl fiilen avukatlık yapmış, üst kademe yöneticilerinin yükseköğrenim görmüş ve en az yirmi yıl kamu hizmetinde fiilen çalışmış, birinci sınıf hâkim ve savcıların adaylık dahil en az yirmi yıl çalışmış olması şarttır. Bu kapsamda E seçeneğinde yer alan 35 yaş sınırı yanlış bir bilgi içermektedir. Doğru seçenek E seçeneğidir.

"Anayasa Mahkemesi, kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün Anayasa’ya şekil ve esas bakımından uygunluğunu denetler. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler."

Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek, sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir. Bu kapsamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, Anayasa Mahkemesi’nce kendi asıl ve yedek üyeleri arasından seçilir. Bölümler ve Genel Kurul, Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanının Başkanlığı altında toplanır. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.

Yargılama hem devletlerin hem kurumların hem bireylerin haklarını korumak için vardır. Doğru seçenek D'dir.

Yargının yasama ve yürütme organlarının etkisinde kalmalarının önlenmesi amacıyla, Hâkimler ve Savcılar Kurulu oluşturulmuştur. Bu Kurul, hâkim ve savcıları mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini yapar. Adalet Bakanlığının, bir mahkemenin veya bir hâkimin veya savcının kadrosunun kaldırılması veya mahkemenin yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlar. Ayrıca yasalarla verilen diğer görevleri de yerine getirir.

Belirtilen başvuru temyiz başvurusudur.

Milletvekilliğinin Düşmesi: Anayasa’nın 84. maddesinde sayılan istifa, kesin hüküm giyme, kısıtlanma, milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir görev veya hizmeti sürdürmekte ısrar etme, devamsızlık nedenlerinden biriyle ya da Anayasa’nın 101. maddesine göre Cumhurbaşkanı seçilme nedeniyle milletvekilliğinin kendiliğinden ya da TBMM kararıyla sona ermesi halidir. Doğru seçenek C'dir.

Adli yargı ceza davalarının ve kişiler arasında çıkan hukuki uyuşmazlıkların çözümlendiği genel yargı düzenidir. Ceza davalarına bakar, Hukuki uyuşmazlıklara bakar,  Yüksek mahkemesi Yargıtaydır.

Söz edilen ifadelerden C seçeneğindeki yer alan durum çıkarılmaktadır. Yargıtay üyesi seçimi Hakimler ve Savcılar Kurulunca yapılır.

Yürütme ve idarenin hukuka aykırı işlemlerini iptal etmek; idari işlem ve eylemlerden zarar görenlerin zararlarının tazminini sağlamakla görevli yargı düzeni idari yargıdır. İdare ve vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri idari yargı mercileridirler. İdari yargı düzeninin yüksek mahkemesi ise Danıştay’dır.

Sayıştay devlete bağlı kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerini denetleyebilir.

Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkeme kurulamayacağını öngören ve Askeri Yargı düzenine son veren anayasa değişikliği 2017 yılında gerçekleştirilmiştir.

Yargı yetkisi bağımsız mahkemelerce Türk Milleti adına kullanılmaktadır.

Farklı iki yargı kolu tarafından konusu ve sebebi aynı olan ve taraflarından en az biri aynı olan iki davada verilen hükümlerin çelişmesi sonucu hakkın yerine getirilmesi önemli ölçüde zorlaşıyorsa hüküm uyuşmazlığı söz konusudur ve Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından çözülür.

Soyut norm denetimi yoluyla iptal davası açma hakkı Cumhurbaşkanı, TBMM üye tam sayısının beşte biri tutarındaki üyeler ve Mecliste en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubuna tanınmıştır. TBMM Başkanı tek başına iptal davası açamaz, TBMM üye tam sayısının onda biri tutarındaki üyeler de iptal davası açamazlar.

Anayasa Mahkemesi itiraz yoluyla kendisine gelen bir iş hakkında en fazla 5 ayda kararını vermelidir.