İDARİ YARGI VE ANAYASA YARGISI

İdari yargının görev alanı ile ilgili kavram ve tanımlarına ilişkin doğru eşleşme A seçeneğinde (K-1, M-2) verilmiştir. 

Dış görev, bir davanın konusu itibariyle hangi yargı düzeninin yetki alanına girdiğini anlatır.

Yetki, uyuşmazlığın coğrafi anlamda hangi yer mahkemesinde karara bağlanacağını anlatır.

Türk pozitif hukukunda, idari yargının görev alanının belirlenmesinde en çok kabul edilip uygulanan ölçüt "İdari İşlem, İdari Eylem ve İdari Sözleşme Ölçütü" dür. 

1982 yılında kabul edilen ve idari yargı sistemini kuran 2575 sayılı Danıştay Kanunu, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare ve Vergi Mahkemeleri Kanunu ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunundaki “idari işlem”, “idari eylem” ve “idari sözleşme” kavramlarının kapsamından kaynaklanan davaları, idari yargının görev alanında değerlendirilmektedir. İdarenin kamu hizmetlerini yürütürken tek yanlı üstünlüğü, kamu gücü ve kudreti ile sonuç doğuran hukuksal “hâkimiyet tasarruflarına” “idari işlem”, bu doğrultudaki davranış, hareket ve etkinliklerine “idari eylem”, üçüncü kişilerin kamu hizmetlerinin yürütülmesi ya da yürütülmesine katkıda bulunulmasını sağlayan, içeriğini ve usulünü tek yanlı olarak belirlediği anlaşmalarına da “idari sözleşme” denmektedir.

İdari yargının görev alanı dışında kalan hangi hukuksal uyuşmazlıklar:

-Yasama Kısıntısı Kapsamındaki İdari işlemler

-Özel Hukuk Kişileri Arasındaki Uyuşmazlıklar

-İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar

-Yasama Organının Yasama İşlevleri

-Yürütmenin Siyasal Nitelikli İşlevler

- Yargı Organlarının Yargısal İşlevleri

- Seçimle İlgili Uyuşmazlıklar

“Sosyal Güvenlik Kanunundan doğan uyuşmazlıklar”, İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden
Kaynaklanan Uyuşmazlıklar kapsamında yer alır.

"Kararların dayandığı davaların konusu, sebebi ve taraflarından en az birinin aynı olması" olumlu görev uyuşmazlığı çıkarma koşullarından biri değildir. Bu koşul, Hüküm Uyuşmazlığı Çıkarma Koşullarından biridir. 

Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma Koşulları

"Kendi dava dairelerinin veya dava daireleri kurullarının kararları arasındaki aykırılık ve uyuşmazlıkları gidermek veya birleştirilmiş içtihatları değiştirmek için içtihadın birleştirilmesi veya değiştirilmesine karar vermek" bölge idare mahkemelerinin görevlerinden biri değildir. Bu görev, Danıştay’ın Yargısal Görevlerinden biridir. 

Bölge idare mahkemelerinin görevleri şöyle sayılabilir:

İdari yargıda yetki kurallarıyla ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden D seçeneği (Danıştay’ın dava daireleri arasında ya da idare ve vergi mahkemeleri ile Danıştay dava daireleri arasında yetki sorunu ortaya çıkabilir.) yanlıştır.

İdari yargı sistemimizde yetki sorunu, yalnızca idare mahkemelerinin veya vergi mahkemelerinin kendi aralarında çıkabilir. Danıştay’ın dava daireleri arasında ya da idare, vergi mahkemeleri ile Danıştay dava daireleri arasında yetki sorunundan bahsedilemez.

İptal davası ile ilgili olarak "Dava açmak için menfaat bağı yeterlidir" ifadesi doğrudur. Diğer seçenekler tam yargı davası ile ilgilidir.

Cümlede boş bırakılan yeri C seçeneği doğru olarak tamamlar. Konusunu idari işlem ve eylemler oluşturan tam yargı davası, adli yargıdaki edim davalarına benzer. Diğer seçeneklerdeki ifadeler, iptal davası ile ilgilidir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri D seçeneği doğru olarak tamamlar. 

İdarenin, geleceğe yönelik hukuksal sonuçlar doğurmak üzere ilk kez icrai bir işlem ya da eylemde bulunması için kendisine yapılan başvuruya otuz gün sessiz kalarak cevap vermemesi durumunda, talebi üstü kapalı olarak reddettiği varsayılır ki buna “zımni ret” denir. Zımni reddin bitiminden itibaren ilgili, idare mahkemelerine altmış gün, vergi mahkemelerine otuz gün içinde idari dava açma hakkına sahip olur.

D seçeneği, otuz günlük ek yeni dava açma süresinden yararlanabilmek için gerekli koşullardan biri değildir.  İdari işlemin kesin olması ile kesinleşmiş olması farklı kavramlardır. Ek süre açısından, görevsizlik kararı kesin değil, kesinleşmiş olmalıdır.