İCRA İFLAS HUKUKU

Genel haciz yoluyla takip, alacaklının icra dairesine vereceği takip talebi ile başlar ve bu takip talebi üzerine icra dairesi borçluya bir ödeme emri gönderir.

Genel haciz yolu ile takip sadece para ve teminat alacakları için öngörülmüştür (İİK m. 42).
Ancak para alacağı bir kambiyo senedine bağlanmışsa, bu durumda kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip yapılabilir (İİK m. 167-170/b, 176/a, 176/b). Ayrıca, genel haciz yoluyla takip yapabilmek için alacağın rehinle de temin edilmemiş olması gerekir (İİK m. 45). Alacağı rehinle temin edilmiş bir alacaklı kural olarak genel haciz yoluyla takibe başvuramaz. Bu kural kısaca, önce rehine başvuru zorunluluğu şeklinde ifade edilmektedir. Ancak,
rehin tutarı borcu ödemeye yetmezse genel haciz yoluyla takip yapılabilir.

Para alacakları dışında, bir hukukî ilişkiden dolayı teminat gösterme borcu altına giren teminat borçlusu, bu teminatı göstermezse, alacaklı, borçluyu teminat göstermeye zorlamak için yine genel haciz yoluyla takip yapar.

İcra dairesinin yetkisi kamu düzenine ilişkin değildir, bu nedenle icra dairesi yetkisiz olduğunu kendiliğinden gözetemez; borçlunun icra dairesinin yetkisiz olduğu yolunda ödeme emrine itirazda bulunması gerekir. Yetki konusundaki hükümler kamu düzenine ilişkin olmadığından, icra dairesi hakkında da taraflar yetki sözleşmesi yapabilir ve yetkisiz olan bir icra dairesini yetkili hale getirebilirler ya da süresinde itiraz edilmeyerek yetkisiz icra dairesi yetkili hale getirilebilir (HMK m. 18).

Alacaklı, yaptığı icra takibinden vazgeçip, takip talebini geri alabilir; bunun için borçlunun muvafakatine ihtiyaç yoktur. Şayet bunun icra tutanağına yazılmasını istiyorsa bunun için bir harç ödemek zorundadır; bu harç o aşamadaki tahsil harcının yarısıdır (HarçK m. 23).

Ödeme emrine itiraz süresi, ödeme emrinin borçluya tebliğinden itibaren yedi gündür (İİK m. 60/II, b. 3; 62/I, c. 1).

Borçlu, ödeme emrine itirazını doğrudan icra dairesine yapar. İtiraz, kural olarak ödeme emrini gönderen icra dairesine yapılır. Ancak, borçlu, bulunduğu yer icra dairesine de, takibin yapıldığı icra dairesine gönderilmek üzere itirazda bulunabilir.

İtiraz süresinin kesin olması kuralının istisnası, gecikmiş itirazdır (İİK m. 65). Borçlu, kusuru olmaksızın bir engel sebebiyle süresinde ödeme emrine itiraz edemezse, bu itirazını sonradan yapabilir. Örneğin, borçlunun ödeme emrinin tebliği sırasında ağır hasta olması, bir afetle karşılaşması, tebligatı alamayacak uzun bir seyahate çıkması durumu böyle bir engel sayılır. Gecikmiş itiraz, icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesine, borçlunun haczedilmiş malları paraya çevrilinceye kadar, engelin ortadan kalktığı günden itibaren üç gün içinde yapılmalıdır. Borçlu, hem süresinde itiraz etmesine engel hâli, hem de itirazını icra mahkemesine bildirir.

Borçlu, kusuru olmaksızın bir engel sebebiyle süresinde ödeme emrine itiraz edemezse, bu itirazını sonradan yapabilir. Örneğin, borçlunun ödeme emrinin tebliği sırasında ağır hasta olması, bir afetle karşılaşması, tebligatı alamayacak uzun bir seyahate çıkması durumu böyle bir engel sayılır. Gecikmiş itiraz, icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesine, borçlunun haczedilmiş malları paraya çevrilinceye kadar, engelin ortadan kalktığı günden itibaren üç gün içinde yapılmalıdır.

Ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesinden itibaren, 7 gün içinde icra dairesine itiraz edilebilir.  (İİK m. 62)

I ve III

Teminat alacağı

Borcun ve giderlerin yedi gün içinde ödenmesi

Senet altındaki imzanın kendisine ait olmadığı

Sadece II

İtirazın alacaklıya tebliğinden itibaren bir yıl

İmzası itiraza uğramış adi senet

Sadece III

İcra takibinin taliki

İstirdat davası