İCRA İFLAS HUKUKU

Genel haciz yolu ile takip sadece para ve teminat alacakları için öngörülmüştür (İİK m. 42).

Genel haciz yoluyla takipte takip talebi icra dairesine yapılır.

Genel haciz yoluyla takipte ödeme emrine itiraz süresi 7 gündür.

Borçlunun imzaya itiraz dışındaki diğer tüm itirazları, borca itiraz niteliğindedir (İİK m. 60/II, b. 3-4). Bu itirazlar maddi hukuktan kaynaklanan itirazlar olabileceği gibi takip hukukundan kaynaklanan itirazlar da olabilir. Örneğin, borcun ödendiği, zamanaşımına uğradığı maddi hukuka ilişkin bir itirazken, icra dairesinin yetkisine ya da derdest bir takip bulunduğuna ilişkin itiraz takip hukukundan kaynaklanan bir itirazdır.

Süresinde ve usulüne uygun olarak yapılan geçerli bir itiraz, takibi kendiliğinden durdurur (İİK m. 66/I). Gecikmiş itiraz halinde, daha önce icra mahkemesi takibin durmasına karar vermemişse, borçlunun mazeretinin kabulüne karar verilmesiyle takip durur (İİK m. 65/IV, c. 1). Ödeme emrine itiraz eden borçlu, mal beyanında bulunmak zorunda değildir (İİK m. 60/II, b. 4). Borçlu, kısmî itirazda bulunursa, borcun kabul edilen kısmı için takip kesinleşir ve durmaz; itiraz edilen kısmı için takip durur.

İtiraz üzerine takip durur (İİK m. 66). Takibe devam edilmesi için bu itirazın hükümden düşürülmesi gerekir. Bunu sağlamak için kanun, iki yol öngörmüştür. Birincisi itirazın iptali davası (İİK m. 67) ikincisi ise itirazın kaldırılması yoludur (İİK m. 68-70).

İtirazın kaldırılması talebi bir süreye tâbidir. Alacaklı itirazın kendisine tebliğinden itibaren altı ay içinde, icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını isteyebilir; istemezse bir daha bu alacak için ilâmsız takipte bulunamaz (İİK m. 68/I, 68a/I).

Genel haciz yoluyla takipte borçlunun açabileceği davalar menfi tespit davası ve istirdat davasıdır. İtirazın iptali davası ve itirazın kaldırılması yolu ise alacaklının başvurabileceği hukuki çarelerdendir.

Borçlu, itirazın geçici kaldırılması kararının kendisine tefhim veya tebliğinden itibaren üç gün içinde mal beyanında bulunmak zorundadır

Menfi tespit davası açmadığı için, cebrî icra tehdidi altında borcu ödemek zorunda kalan borçlu, ödediği paranın geri verilmesi için istirdat davası açabilir

Ödeme emrine itiraz süresi, ödeme emrinin borçluya tebliğinden itibaren yedi gündür (İİK m. 60/II, b. 3; 62/I, c. 1).

I ve III de verilen bilgi doğrudur.

II de verilen bilgi yanlıştır. Çünkü kaynağı ne olursa olsun her türlü para alacağı için genel haciz yoluyla takip yapılması mümkündür. Bu alacağın sözleşmeden, sebepsiz zenginleşmeden veya haksız fiilden kaynaklanması, maddî veya manevi tazminat talebine ilişkin olması önemli değildir. IV de verilen bilgi yanlıştır. Alacak yabancı para alacağı ise, hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği belirtilerek
yabancı para üzerinden de takip yapılabilir (İİK m. 58/II, b. 3; TBK m. 99/II).

İtirazın kaldırılması talebi bir süreye tâbidir. Alacaklı itirazın kendisine tebliğinden itibaren altı ay içinde, icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını isteyebilir.

İtirazın geçici kaldırılması yoluna, alacaklının adi bir senede dayanarak takip yapması ve borçlunun geçerli şekilde adi senet altındaki imzayı inkâr etmesi durumunda başvurulur (İİK m. 68a/I).

Süresinde mal beyanında bulunmayan borçlunun, alacaklının talebi üzerine, icra mahkemesi tarafından, mal beyanında bulununcaya kadar hapisle tazyikine karar verilebilir (İİK m. 76). Bu şekildeki bir hürriyeti bağlayıcı tedbir, takip içinde bir defa verilebilir ve hapis süresi üç ayı geçemez. Borçlunun bu şekilde hürriyetinin sınırlandırılabilmesi için kendisine gönderilen ödeme emrinde, bu yönde bir ihtarın yer alması gerekir. Borçlu, süresinden sonra olsa dahi mal beyanında bulunursa artık cezalandırılmaz, ceza verilmişse, serbest bırakılır. Çünkü, bu yaptırımın amacı borçluyu mal beyanında bulunmaya zorlamaktır.

Menfi tespit davası açmadığı için, cebrî icra tehdidi altında borcu ödemek zorunda kalan borçlu, ödediği paranın geri verilmesi için istirdat davası açabilir, daha önce menfi tespit davası açmışsa bu da istirdat davasına dönüşür (İİK m. 72/VII, VIII).

İcra takibinin iptali veya taliki, icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesinden istenir.  Borçlu paraların paylaştırılması aşamasına kadar bu talepte bulunabilir. Bu aşamadan sonra ancak, istirdat davası açması mümkündür. Borçlunun icra mahkemesine başvurması, takibi durdurmaz, icra mahkemesi bu konuda tedbir kararı da veremez.

İstirdat davasının şartları, borç olmayan bir paranın ödenmiş olması, paranın icra takibi sırasında ve icra tehdidi altında ödenmesi, ayrıca davanın bir yıl içinde açılmış olmasıdır. İstirdat davasının açılması hak düşürücü bir süreye bağlanmıştır. Bu süre, borç olmayan paranın icra veznesine tamamen ödenmesiyle işlemeye başlar. Süre bakımından
bu paranın alacaklıya ödenip ödenmemesi önemli değildir (İİK m. 72/VII).

İtirazın kaldırılması talebi bir süreye tâbidir. Alacaklı itirazın kendisine tebliğinden itibaren altı ay içinde, icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını isteyebilir; istemezse bir daha bu alacak için ilâmsız takipte bulunamaz (İİK m. 68/I, 68a/I).

Ödeme emrine itiraz eden borçlu, mal beyanında bulunmak zorunda değildir (İİK m. 60/II, b. 4).