İÇERİK YÖNETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 20

Drupal’da saklanan veriler katmanlara ayrılarak erişim ve sunum açısından birbirinden farklı özelliklere sahip içerik türlerinin yaratılmasını basitleştirilmektedir. Sistemde farklı işlevleri yerine getirmek üzere veri (data), eklentiler (modules), bloklar ve menüler (blocks&menus), kullanıcı izinleri (user permissions) ve tema (template) olmak üzere beş farklı katman yer almaktadır.

Drupal sisteminde, her bir içerik parçası için genel bir terim olarak düğüm (node) ifadesi kullanılır.

Drupal içeriği sınıflandırmak için farklı hiyerarşik yapılara sahip kategori ve etiketleme sistemleri kullanmaktadır. Çekirdeğinde yer alan ve sınıflandırma (taxonomy) olarak bilinen bu güçlü ve esnek yapı sayesinde kendi sözlüklerinizi ve terimlerinizi tanımlamanız ve her sözlüğe terimler ekleyebilmeniz mümkündür.

Çekirdek eklentileri; günlük (blog), kitap (book), anket (poll) ve sınıflandırma (taxonomy ) gibi Drupal kurulumu içinde yer alan ve ek bir bileşen gerektirmeden kullanılabilen ya da devre dışı bırakılabilen eklentilerdir. Çekirdek dışı eklentiler ise geliştiriciler tarafından Drupal topluluk sayfası eklentiler bölümünde sunulan, ya paneller (panels), gösterimler (views) ve üst-veri etiketi (metatag) gibi Drupal kurulumu ile gelen ya da topluluk sayfasından indirilip kurulması gereken eklentilerdir.

Drupal’da görüntülenmek istenen herhangi bir sayfanın, tek parça metin görünümü yerine birden çok farklı parçalara bölünerek gösterilmesini sağlamak için panel (panels) kullanılır.

Drupal’ın merkezi işlem birimi olan önyükleyici (bootstrap), web uygulamalarını ve web sitelerinin daha hızlı, modern bir yapıya kavuşturulmasına katkı sağlayan, farklı beceri düzeyleri ve kullanım seviyesine hitap eden birçok kodlamanın hazırlanmış hâlidir.

Modüller, Drupal kurulumu ile gelen eklentileri yönetebildiğimiz ve ihtiyacımıza göre yenilerini ekleyebildiğimiz yönetim menüsü sekmesidir.

Site ile ilgili olarak kişilerin hesap ayarları, sistem bakımı, arama ve üstveri işlemleri, içeriklerdeki metin biçimleri ve düzenleme editörlerinin özellikleri, dosya işlemleri, geliştiricilere yönelik olarak performans, günlük izleme ve bakım işlemleri, bölgesel tarih, saat, dil ayarlamaları ve web servis düzenleme işlemleri Yapılandırma sekmesinden gerçekleştirilmektedir.

Drupal, 2000’li yılların başında paylaşım ve haberleşme ihtiyacını gidermeye yönelik olarak yerel ağ içinde hayata geçirilen bir projeydi. Proje çalışmalarını yürütmek adına Dries oluşturmayı düşündüğü küçük topluluk için Felemenkçe köy anlamına gelen “dorp” kelimesinden yola çıkarak çalışmayı isimlendirmiştir. İnternette proje için alan adı uygunluğunu ararken yaptığı yazım yanlışı ile damla anlamına gelen uygun olan alan adı “drop.org” üzerinden çalışmaları yürütmeye başlamıştır. Doğru cevap E'dir.

Drupal içerik yönetim sisteminin Unix, GNU/Linux, BSD türevleri, Solaris, Windows ve Mac OS X gibi işletim sistemleri başta olmak üzere üzerinde PHP yorumlayıcı bulunan herhangi bir işletim sisteminde çalışabilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Drupal, içeriği yeniden kullanabilmemize ve özelleştirerek yönetebilmemize olanak sağlayan İçerik Yönetim Çatısı (CMF - Content Management Framework) ve web hizmetleri, web kaynakları ile web API’leri dâhil olmak üzere web uygulamalarının geliştirilmesini desteklemek amacıyla tasarlanmış Web Uygulama Çatısına (WAF - Web Application Framework) sahiptir. Doğru cevap C'dir.

Sistemde farklı işlevleri yerine getirmek üzere veri (data), eklentiler (modules), bloklar ve menüler (blocks & menus), kullanıcı izinleri (user permissions) ve tema (template) olmak üzere beş farklı katman yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Drupal’da eklentiler; çekirdek (core), çekirdek dışı (contributed) ve özelleştirilmiş (custom) olmak üzere eklentiler üç kategoriye ayrılmaktadır. Çekirdek eklentileri; günlük (blog), kitap (book), anket (poll) ve sınıflandırma (taxonomy ) gibi Drupal kurulumu içinde yer alan ve ek bir bileşen gerektirmeden kullanılabilen ya da devre dışı bırakılabilen eklentilerdir. Çekirdek dışı eklentiler ise geliştiriciler tarafından Drupal topluluk sayfası eklentiler bölümünde sunulan, ya paneller (panels), gösterimler (views) ve üst-veri etiketi (metatag) gibi Drupal kurulumu ile gelen ya da topluluk sayfasından indirilip kurulması gereken eklentilerdir. Doğru cevap A'dır.

Drupal’ın merkezi işlem birimi olan önyükleyici (bootstrap), web uygulamalarını ve web sitelerinin daha hızlı, modern bir yapıya kavuşturulmasına katkı sağlayan, farklı beceri düzeyleri ve kullanım seviyesine hitap eden birçok kodlamanın hazırlanmış hâlidir. Doğru cevap B'dir.

Drupal’ın kurulumu için kurulumun gerçekleştirileceği web sunucusunun belli bazı gereksinimleri karşılaması gerekmektedir. Web sitesinin barındırılacağı web sunucusunun Apache, Nginx, Microsoft IIS ya da PHP desteği olan bir sunucu olması ve kurulum için yeterli disk alanının da tahsisi gerekmektedir. Disk kapasitesi kullanım amacınıza bağlı olarak değişebilmektedir. Veritabanı olarak MySQL, MariaDB, Percona Sunucusu, PostgreSQL ya da SQLite önerilmektedir. Microsoft SQL Server ve Oracle ise sadece ek bileşen kurulumu ile desteklenmektedir. Doğru cevap A'dır.

Drupal kurulum profili “Standart” tercih edildiğinde varsayılan ayarlarla Drupal çekirdeğinde yer alan kurulum gerçekleştirilir. “En az” seçeneği ise özel kurulum yapmak isteyen uzman kullanıcılar için önerilmektedir. “En az” kurulum profilinin tercih edilmesi durumunda şu eklentilerin kurulumları gerçekleşmektedir: block, database logging, field, field SQL storage, filter, node, system, text ve user. Search eklentisi için standart kurulum tercih edilmelidir. Doğru cevap C'dir. 

Drupal’da içerikle ilgili olarak veri girişleri yönetici menüsünde yer alan içerik sekmesi altında gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Drupal’daki site kullanıcıları, Kişiler sekmesinden yönetilmektedir. Kişiler ekranında Listele, İzinler ve Roller olmak üzere üç işlem durumu söz konusudur. Doğru cevap E'dir.

Drupal’da içeriklerin katmanlara ayrılarak erişim ve sunum açısından birbirinden farklı özelliklere sahip içerik türlerine dönüşebilmesi için veri katmanında yer almaları
gerekmektedir. Veri katmanının üstünde ikinci seviyede eklentiler (modules / modüller) katmanı yer almaktadır. Eklentiler, çekirdek ile birlikte gelen ya da ihtiyaca yönelik olarak geliştirilen sisteme ek işlevler kazandıran kod parçacıklarıdır. Drupal’da bütün işlevler eklentiler ile gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Eklentilerin üstünde bloklar ve menüler (blocks&menus) katmanı yer alır. Bu katman genellikle eklen- tilerden gelen çeşitli bilgileri tutar ve temadaki tanımlamalara bağlı olarak farklı bölgelerde sunumunu sağlar. Bu katmanın çıktısı olan bloklar isteğe ve ihtiyaca yönelik olarak özelleştirilebilir. Blok görünümleri yayınlanan sayfalara, kullanıcı rollerine ve özel kodlama tanımlarına bağlı olarak özelleştirilebilmektedir. Bu şekilde belli içerik ve menülerin sadece belli sayfalarda ve belli yetki düzeyine sahip kullanıcılarca görüntülenmesine olanak sağlanır. Doğru cevap A'dır.