İÇECEK BİLGİSİ

Geleneksel Türk meşrubatları derken ilk akla gelen ayrandır. Ayran hakkında eski bilgiler Divanü Lügat-it Türk’de yer almaktadır.

Boza arpa, darı ve buğday gibi tahilların ekşitilmesi ile yapılan geleneksel bir Türk içeceğidir.

Anadolu’da eskiden geleneksel olarak ayran yapmak için “yayık” kullanılırdı.

Kaşkarlı Mahmut Divan-I Lügati’t Türk adlı eserinde Karahanlıların bozaya Buhoun dediklerini belirtmektedir.

Evliya Çelebi'nin aktarımlarına göre bozayı ilk bulan kişi Salsâl Tatar’dır.

Kımız kısrak sütünün mayalanması ile elde edilen geleneksel Türk içeceklerinden biridir.

Salep 17. yüzyıldan itibaren tıbbı kullanımının yanı sıra içine çeşitli baharatlarla gülsuyu eklenerek içilen bir içecek olarak çıkmaktadır.

Şalgam turpgiller ailesine ait bir tür pancar ile yapılan, Çukurova’ya özgü bir içecektir.

Şerbet, bitki, çiçek, meyve özleriyle bazı baharatların şeker ya da balla tatlandırılması ile elde edilen Osmanlılar döneminde oldukça fazla tüketilen ve İngiltere, Fransa ve İtalya’ya ihraç edilen geleneksel Türk içeceğidir.

Üzümün sıkılması ile elde edilen geleneksel Türk içeceğine şıra adı verilmektedir.

Ayran, yoksul insanımızın yemeği de olmuştur. İçine ekmek doğrayarak yemek gibi yenmesi kültürümüzde olan bir durumdur.

İdeal bir ayran yapmak için bir su bardağı süzme yoğurda dört su bardağı su ve yarım tatlı kaşığı tuz eklenip iyice çırpılır.

Bozanın, Hızır’ın bulup içtiği “Ab-ı Hayat” olduğu da rivayet edilmektedir. “Ab-ı Hayat”ın bulunduğu yerin bilinmemesi, bozanın gece karanlıkta içilmesini gerektirir.

Kefir yapmak için 1 litre süte 2 yemek kaşığı kefir mayası katılır.

Kımız içerik olarak %2 alkol, %0,5-1,5 laktik asit, %2-4 süt şekeri ve %2 yağdan oluşmakta ve tadı ekşimiş ayranı andırmaktadır. Bir tür süt ürünü olan kımızın önemli bir sofra tadı ve şifa olduğu, sadece kısrak sütünden yapılabileceği bilinmektedir.

Salep, 17. yüzyıldan itibaren tıbbi kullanımının yanı sıra içine çeşitli baharatlarla gülsuyu eklenerek içilen bir içecek olarak çıkmaktadır. 18. ve 19. yüzyıllarda ise, salebin pekmez, bal veya şekerle tatlandırılıp üzerine zencefil, tarçın, gülsuyu veya bazı çiçek suları serpilerek içildiği görülmektedir.

Şalgam suyu veya kısaca şalgam, turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova’ya özgü bir içecektir. Bir tür pancar olan “şalgam bitkisi” ve “siyah havucun” su ile karıştırılıp, tuz da ilave edilmesiyle yapılmaktadır. Bu karışım, mayalanması için belirli bir süre bekletilerek şalgam suyu elde edilir.

Bitki, çiçek, meyve özleriyle bazı baharatların şeker ya da balla tatlandırılmasına şerbet denilmektedir. 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı'daki bu içecekler Avrupa’da o kadar ünlü olmuş ki, 17. yüzyıl ortalarından itibaren limonlu, güllü ve menekşeli hazır şerbet karışımları İngiltere’ye ihraç edilmeye başlanmıştır.

İdeal şıra dalında kurutulmuş siyah öküzgözü üzümlerinden üretilir. Bu cins üzüm bulunamadığında diğer siyah üzüm cinslerinden de şıra elde etmek mümkündür.

Şurup, kaynatılarak yoğunluğu artırılmış içecektir. Şuruplar suyla inceltilerek şerbet haline getirilirler. Tüketilmeyeceği zaman temiz kavanozlarda serin ve ışık görmeyen mekanlarda saklanırlar.