İÇECEK BİLGİSİ

Ayran, Boza, Kefir, Kımız, Salep, Şalgam, Şerbet, Şıra, Şurup birer geleneksel Türk içeceği iken, meyve suyu geleneksel Türk içeceği değildir.

Ayranın köpüklü olarak yapıldığı özel yörelerimiz vardır. Bunlardan biri olan Balıkesir’in Susurluk ilçesi bol köpüklü, yağlı ve lezzetli ayranı ile meşhurdur.

Anadolu’da eskiden geleneksel olarak ayran yapmak için “yayık” kullanılırdı. Bugün bu geleneğimiz kaybolmuş gibidir. Yalnız göçebe topluluklarında ve bazı köylerimizde devam etmektedir. Yayık (yayuh, yayuk): Yoğurt ya da sütten yağ çıkarmaya yarayan araç.

Boza; Türklerin  sevdikleri  koyu sıvı, tatlımsı mayhoş bir  içecek  türüdür.

Şalgam suyu veya kısaca şalgam, turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova’ya özgü bir içecektir.

Olgunlaşıp şekerlenen üzüm, meyve olarak tüketilmesinin yanı sıra üzüm sirkesi, pekmez ve pestil yapımında da kullanılmaktadır.

Limon şerbeti (Limonata) bir şerbet türüdür.

Salep en çok bilinen kış içeceğidir.

Şurup, kaynatılarak yoğunluğu arttırılmış bir içecek türüdür. Şuruplar suyla inceltilerek şerbet haline getirilirler.

Bal ile sirkeden yapılan sirkencübin denilen şerbetin hem susuzluğu hem de hastalıklarda ilaç yerine kullanıldığı belirtilmektedir.

Osmanlı döneminde bozanın sarhoş edecek kadar alkollü versiyonu olan “mırmırık bozası”nı Arnavutlar yapıp geceleri kırba ya da güğümle sokak sokak dolaşıp satardı.

Kefir, sütün kefir mayasıyla mayalanmasıyla elde edilen içecektir. Geleneksel kefirin yapımında kefir tanelerinin bulunması gereklidir.

Kımız içerik olarak %2 alkol, %0,5-1,5 laktik asit, %2-4 süt şekeri ve %2 yağdan oluşmakta ve tadı ekşimiş ayranı andırmaktadır.

Aralarında salebin de bulunduğu orchidaceae familyası üyelerinin kullanımının İlk Çağlara kadar dayandığı bilinmektedir.

Ana vatanı Adana olan şalgam Adana ve Osmaniye başta olmak üzere birçok güney ilinde yaygın olarak tüketilmektedir.

Şerbetin hazırlanışında; Kokulu gül yaprağı, limon suyu, şeker, içme suyu kullanılır.

Üzümün sıkılmasıyla elde edilen içeceğe şıra adı verilmektedir.

Salepin hazırlanışında, süt, şeker, salep, zencefil, tarçın ve simit kullanılır

Kımızın “Uvız Kımız, Sarı Kımız, Tünemel Kımız, Karabalı Kımız, Sirge Kımız Cmyar Kımız” gibi türleri bulunduğu gibi burada verilen isimler dışında 25 ayrı türünün
varlığı da kaynaklarda geçmektedir.