Meşrubatlar (Gazlı İçecekler, Meyve Suları, Enerji İçecekleri ve Maden Suları)

Kahve, çay, süt, ayran, kakao ve sulandırılmamış meyve ve sebze suları meşrubat olarak kabul edilmemektedir.

Karbondioksit ile gazlandırılmış olan meyveli, aromalı, kola, tonik gibi içeceklere gazlı içecek adı verilir.

Kolalı içecek: İçilebilir özellikteki su, şeker, kafein, diğer bileşenler ve izin verilen katkı maddeleri ve kendine özgü aroma maddeleri ile tekniğine göre hazırlanan ve karbondioksit ile gazlandırılmış olan içecektir.

Bazı alkolsüz içeceklerde, üretim teknolojisi gereğince çok düşük miktarlarda etil alkol bulunabilmektedir. Ancak bu etil alkolün, 3 g/l’den fazla olmaması gerektiği yasal olarak hükme bağlanmıştır.

1772’de Joseph Priestley isimli bir İngiliz bilim adamı suya karbondioksit ekleyerek köpüklü ve lezzetli bir içecek elde etmiştir. Bu tarih karbondioksitli yani gazlı içeceklerin doğuşu olarak kabul edilmekte­dir.

İskorbüt has­talığı C vitamini eksikliğinde meydana gelen bir hastalıktır. 16. yüzyıldan beri bu denizcilik hastalığı bilinmekteydi. 18. yüzyıla gelindiğinde limon ve portakal suyunun bu hastalığı önlediği keşfedildi.

Osmanlı’da ilk gazoz 1908’de Beyoğlu’nda üretilmiştir.

1960’tan sonra İstanbul’da Kocataş Memba Suyu tesisinde ilk Türk meşrubatı üretilmiştir.

Madensuyu Üretici­leri Derneği (MASUDER)

Meyveli gazoz, içerisinde en az yüzde 4 meyve suyu ve yüzde 7 şeker (sakaroz) içermelidir.

Gazlı içecek üretimini etkileyen faktörler olan ürün sıcaklığı, gaz basıncı, doldurma seviyesi, ürün asitliği, karbondioksit içeriği ve şeker oranı (briks) sürekli kont­rol edilmelidir.

Gazlı içecek üretiminde su, karbondioksit, şeker, asit düzenleyiciler, esans ve koruyu­cu maddeler gibi başlıca maddeler kullanılmaktadır.

Ge­nel olarak içme suyu dışındaki sulara kullanım suyu adı verilmektedir.

Bir kutu ko­lalı içecekte 25 küp şeker bulunmaktadır.

Sitrik asit, tartarik asit, fosforik asit, laktik asit, asetik asit, malik asit, fumarik asit, askorbik asit alkolsüz içeceklerde yaygın olarak kullanılan asit düzenleyicilerdendir.

Enerji içeceklerinin fiziksel ve metal performansı geliştirdiği, araba sürüş yeteneğini artırdığı, uzun süreli dikkat ve zihinsel yorgunluğu azalttığı iddia edilmektedir.

Enerji içeceği üreten şirketler günde iki şişeden fazla tüketilmesini uygun gör­memektedir.

Çocuklar, 18 yaş altındakiler, yaşlılar, diyabeti olanlar, yüksek tansiyonu olanlar, gebe ve emzikli kadınlar, metabolik hastalığı olanlar, böbrek yetmezliği olanlar, ka­feine hassas kişiler için tavsiye edilmez uyarısının mutlaka olması ve bu şikâyetleri olanlar da kesinlikle kullanmamalı.

Meyve püresinden suyun belirli bir kısmının fiziksel yolla ayrılması ile elde edilir.

Maden suyu, yeraltı sularından elde edilmiş, çözünmüş katı madde içeriği toplam 250 mg/l’den daha az olmayan sulara denilmektedir. Çözünmüş mineral tuzları, elementler ve gaz içermektedir. Soda içilebilir nitelikteki herhangi bir suya karbondioksit eklenmesiyle üretilmektedir. Maden suyu mineralce çok zenginken soda mineral içermemektedir.