HUKUK SOSYOLOJİSİ

Doğru cevap D şıkkıdır. Feminist hukuk teorisi, yasama, yürütme ve yargı süreçlerinde hukukun, kadınlar ve kadınların yaşamları üzerindeki etkilerini dikkate alan bir bakış açısından düzenlenmesi anlamına gelmektedir. Hukuk sisteminin, kadınların deneyimleri ve ihtiyaçlarını reddeden ya da görmezden gelen bir biçimde nasıl yapılandırıldığına odaklanmaktadır. Feminist hukuk teorisi, tüm toplumsal kurumların işbirliği içinde kadını ikincilleştirildiği ataerkil sistemin, yasal sistemi kadınlar aleyhine nasıl etkilediği ve bu etkilerin neden kabul edilemez olduğuna dair teorik ve pratik bir girişimi kapsamaktadır. Diğer bir deyişle, feminist hukuk teorisi, politik olarak tarafsız değil, Patricia Smith’in de ifade ettiği gibi normatif bir yaklaşımdır. Temel yasal kategori ve kavramların
verili analizlerine meydan okumaktadır. Bu bağlamda, feminist hukuk teorisi normatiftir ve geleneksel hukuk teorisi ve yasaların da normatif olduğunu iddia etmektedir.

Doğru cevap A şıkkıdır. Çünkü feminist hukuk alanında çalışanlar, kadının varlığının hukuk sisteminde görünmediğine işaret ederek eşitlik, adalet ve hak kavramları üzerinde durmuşlardır. Feminist araştırmacılar, özellikle görünüşte yasal sistemin temeli olan eşitlik ve tarafsızlık varsayımlarına karşı çıkmışlardır. Feminist hukuk, başlangıçta bu çıkışın feminist hukuk teorisi dersleri için bir araya getirilmesinden oluşmuştur. Smith, feminist hukuk teorisini, “hukukun ataerkil bir kurum olarak analizi ve eleştirisi” olarak tanımlamaktadır. Bu anlamda ataerkilliğin reddi feminizmi tanımlamaktadır. Bununla birlikte, feminist hukuk teorisi içinde, bu amaca ulaşmak üzere tek bir yöntem söz konusu değildir. Feminizm, çok farklı görüşlerin ele alındığı geniş bir yelpazeyi içermektedir. Bu nedenle, liberal, radikal, Marksist, sosyalist ve postmodern feminist kuramların ele alınışı feminist hukuk teorisinin anlaşılmasında son derece önem taşımaktadır.

Eleştirel bir teori olarak feminist hukuk teorisi, genellikle, liberal Anglo-Amerikan geleneğiyle tanımlanan mevcut hukuki düşünce anlayışına karşılık vermektedir. Yasal pozitivizm ve doğal haklar teorisi, Anglo-Amerikan geleneğinin iki dalını oluşturmaktadır. Feminist hukuk, bu her iki dalın da yasalar hakkındaki varsayımlarına ilişkin, sorular sorarak karşılık vermektedir. Bu sorular: Yasaların tamamen tarafsız ve nesnel düzenlendiği ve objektif kurallara dayandırılması
gerektiği ilkesi; özellikle karar verici konumda olan hâkimlerin kişisel yaşam deneyimlerini kötüye kullanmaması ve yasaların tamamen tarafsız bir biçimde uygulanması; eşitliğin sabit ve değişmez değil, biçimsel bir ilke olarak ele alınması ve farklılıkların gözetilmesi; yasalar uygulanırken yasa yapıcı ve uygulayıcısı arasında amaç birliğinin sağlanması; adaletin bir süreç olarak anlaşılması ve usullerin yasalara uygun bir biçimde gerçekleşmesinin sağlanması olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır. Çünkü feminist hukuk teorisi, önemli ölçüde, Amerikan kadın hareketinden doğmuştur. 1960’lı yılların sonlarında artan sayıda kadın Amerika Birleşik Devletleri’nde hukuk fakültesine gitmeye başlamış
ve bu kadın öğrenciler feminist hukukun gelişmesine ivme kazandırmışlardır. Hukuk fakültesindeki kadınların gittikçe daha fazla kadın hareketi içinde
yer almaları, kadın hakları alanında yasal mücadele için sınıftaki ders materyallerinin yetersizliğinden şikâyetçi olmalarına neden olmuştur. Ders ve seminerlerde cinsiyet ayrımcılığının görmezden gelinmesi, tecavüz suçlarıyla ilgili tartışmaların cinsiyet körü bir biçimde yürütülmesi ve genel olarak ders
programlarının herkesin değil fakat sadece erkeklerin ihtiyaç, ilgi ve çıkarlarına göre düzenlenmiş olmasına karşı itirazlarını ortaya koymuşlardır. Kadın haklarına odaklanan hukuk uygulamaları oluşturmayı amaçladıklarını ve hukuk fakültesinin
kendilerine öğrenmeleri için neye ihtiyaç duyduklarını öğretmediğini ileri sürerek öğrenciler hukuk fakültelerini “kadın ve hukuk” derslerini onaylamaya ikna etmişlerdir.

Doğru cevap E şıkkıdır. 1970’lerde feminist hukuk teorisi yasal uygulamalar konusunda önemli adımlar atmıştır. Kendilerini “kadın hakları” savunucusu olarak gören feminist hukukçular, bu alanda kazanımlar elde etmeyi amaçlamışlardır. Bu kazanımları, devlet kurumlarında iktidarı elinde tutanları hukuki reformlara ikna edebilmek yoluyla elde etmeyi hedeflemişlerdir. Burada amaç, benzer konumda olan bireyler için benzer uygulamaların olması gerektiği savıyla toplumsal değişim için uygun hedefin eşitlik olduğu ileri sürülmüştür.

Doğru cevap A şıkkıdır. İkinci Dalga Feminist Hareketin kadın haklarına katkıları tarihsel süreçte özel bir öneme sahiptir. Birinci Dalga Hareketinin sivil yurttaşlık hakları bağlamında yaklaştığı kadın hareketini, “cinsel devrim” kavramı ile bambaşka bir boyuta taşımıştır. İkinci dalga feminist hareket, cinsellik, kadın bedeninin denetimi, doğurganlık, annelik, kürtaj gibi olgulara kadın üzerindeki eril iktidar tahakkümü vasıtasıyla yaklaşmıştır. “Özel alan politiktir” çıkışıyla, cinsler arasındaki eşitsizliği ele alan hareket, toplumsal kurumlarda eril egemenliğin gizlendiğini ve yeniden üretildiğini savunmuştur. Bu harekete göre, kadınlar kendi bedenleri üzerinde kontrolü sağlamalı, tüm eril kültür ve dil dönüştürülmelidir.

Doğru cevap B şıkkıdır. Çünkü her epistemoloji, bilen, bilinen ve bilme süreçlerini içermektedir.

Doğru cevap A şıkkıdır. Çünkü pozitivist epistemolojinin merkezinde nesnellik
kavramı vardır. Pozitivizmin temel varsayımı, gerçeğin öznel yargı ve yorumları ortadan kaldırdığı üzerinedir ve böylece bilen ve bilinen arasındaki
ikiliği keskin bir biçimde ortaya koymaktadır. Pozitivist epistemolojiye göre, öznellik bilgi için bir engeldir.

Olympe de Gouges tarafından, Kadın Hakları Bildirgesi açıklanmış, bu metni 1789 Bildirgesi takip etmiştir. Olympe de Gouges açıklamasında; bütün kadınlar özgür doğarlar ve erkeklerle eşit haklara sahiptirler. Tüm politik örgütlerin amacı, doğal ve devredilemez kadın ve erkek haklarını korumaktır. Ulusu meydana getiren, kadın ve erkeklerin ittifakıdır. IV. maddede verilen bilgi doğru değildir. Hukuk genel iradenin ifadesidir: Buna göre, kadın ve erkek tüm yurttaşların hukukun düzenlenmesine doğrudan ya da temsilcileri vasıtasıyla katılma hakkı vardır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır. Aile hukuku, nişanlanma, evlenme, mal rejimi,
evliliğin sona ermesi ve hükümsüzlüğü koşulları, boşanma, zina, nafaka, çocukların velayeti ve soy bağı, evlat edinme, miras gibi konuları içeren ve
kişilerin aile kurumu içindeki ilişkilerini düzenleyen medeni hukuk kapsamında yer alan bir hukuk dalıdır.

Hukuk

Radikal feminist hukuk

Cinsiyetler arası doğuştan gelen ya da öğrenilen farklar nasıl ortadan kaldırılır?

Nesneleştirme

Epistemoloji

Son zamanlarda Türkiye’nin en çok beğenilen sosyal medya projelerinden birisi “Kız Başına Projesi” Facebook’un dünya çapında düzenlediği “Uluslararası Sosyal Sorumluluk Kampanya Yarışması’nda dünya ikincisi olmuştur.

Kadınların ev işleri ve annelik sorumlulukları nedeniyle aileye doğrudan parasal olmayan önemli katkılar yaptıkları gerekçesiyle

Eril zihniyetin kadını ikincil görmesi ve kadın üzerinde hâkimiyet kurma çabası, bireysel bir tutum turumdur, topluma atıf edilemez.

Politik örgütler doğal ve devre­dilemez kadın ve erkek haklarını koruma işine müdahil olmamalıdır.

1975’te Mexico City’de