HUKUK DİLİ VE ADLİ YAZIŞMALAR - Deneme Sınavı - 7

Hukuk dili ve günlük dil arasında bir uçurum olması, adaletin tesisi için bile bir engel teşkil edebilecektir.

Adalet örgütünü harekete geçiren dilekçeler, mahkemenin aldığı kararlar, adalet dairelerinin yazışmaları, tebligat gibi adalet hizmetlerine ilişkin bütün yazı ve yazışmalar “adli yazı” başlığı altında toplanmaktadır.

Taslaklar
Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde taslak hazırlamada uyulacak
ilkeler hüküm altına alınmıştır. Buna göre taslaklar;
• Üst hukuk normlarına aykırı olamaz.
• Düzenleme amacına uygun olarak hazırlanır.
• Yargı kararları göz önünde bulundurularak hazırlanır.
• Hazırlanırken düzenlenen alanlara ilişkin mevzuatın tamamı gözden geçirildikten sonra, gerekirse
mevcut hükümlerde değişiklik yapılır veya anılan hükümlerden ihtiyaç duyulanlar taslağa alınarak
ihtiyaç görülmeyenler yürürlükten kaldırılır.
• Çerçeve taslaklarda, ilgili mevzuata işlenemeyecek ve onun dışında kalarak tek metin özelliğini
bozacak hükümler bulunmamalıdır.
• Kapsam maddeleri, tereddüde yer vermeyecek açıklıkta düzenlenmelidir. Ancak taslağın kapsamı
konusunda tereddüt yok ise kapsam hükmüne yer verilmez.
• Taslak madde metinleri kısa ve anlaşılır olarak düzenlenecektir. Ayraç içinde açıklayıcı hükümlere
yer verilmez.

Taslaklara ad konulmalı, koyu ve büyük harfle yazılmalı ve altı çizilmemelidir

Kanun dilinin vazgeçilmez özellikleri; açıklık, sadelik, bilimsel tutarlılık ve terim birliği, kesinlik ve belirginliktir.

Hukuk dilinin en başat özelliği, cümle yapısı ve metinsel olarak uzman olmayanlarca zor anlaşılır olmasıdır.Hukukçular ve hukukçu olmayanlar arasında bu anlamda bir “dil bariyeri” olduğu söylenir. Bu bariyer ve anlaşılma güçlüğü, hukuk dilinin önceden de ifade edildiği üzere Arapça ve Farsça kökenli pek çok hukuki terimi içermesi, uzun cümlelerin varlığı ile soyut kavramların kullanılmasından kaynaklanmaktadır.

Hukuk dilinde ağırlıklı olarak fiillerin değil, isimlerin ve isimleştirmelerin kullanılması, beraberinde soyutluğu getirmektedir. Hukuk dilinin diğer bir özelliği, birinci ve ikinci tekil kişilerin seyrek olarak kullanılması ve bu kişisel olmayan yazım tarzı nedeniyle pasif ve edilgen cümle yapısının tercih edilmesidir

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “hükmün gerekçesi ve hüküm fıkrasının içereceği hususlar” başlıklı 232/6. maddesinde hüküm fıkrasında yer alması gereken zorunlu unsurlar arasında, kararın ne olduğunun, uygulanan kanun maddelerinin, verilen ceza miktarının, kanun yollarına başvurma ve tazminat isteme olanağı ile süre ve merciinin tereddüde yer vermeyecek şekilde açık olarak gösterilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesi gereğince hükmün kapsamında, maddede sayılan diğer unsurların yanında, tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli vakıalar ve deliller ile bunlardan alınan sonuçlar hukuki sebepleri ile tam şekilde kararda yer almalıdır.

Adli yazının taşıması gereken bazı unsurlar bulunmaktadır. Bunlar; adli yazının tam olması, kısa, açık ve doğru olması ile uygun bir dille yazılmasıdır.

Genel Kurul tarafından reddedilmiş olan kanun teklifleri, ret tarihinden itibaren tam 1 yıl geçmedikçe aynı yasama dönemi içerisinde yeniden verilemez.

Bütçe ve kesin hesap kanun teklifinde Cumhurbaşkanının, diğer kanun tekliflerinde ise en az bir milletvekilinin imzasının bulunması gereklidir

Bütçe ve kesin hesap kanun teklifinde Cumhurbaşkanının, diğer kanun tekliflerinde ise en az bir milletvekilinin imzasının bulunması gereklidir.