HÜCRE KİMYASI

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. Propiyonik asit ve metil asetat moleküllerinin formülü C3O2H6 şeklindedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir. Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Kendi ayna görüntüsü ile üst üste çakışmayan bir nesne veya bir moleküle kiral denir. Doğru cevap C şıkkıdır.

2-Klorobütan örneğine bakıldığında 2-numaralı karbon atomuna metil, hidrojen, etil ve klor olmak üzere dört farklı grup bağlıdır. 2 numaralı karbon atomuna dört farklı grup bağlı olduğundan 2 numaralı karbon atomu stereomerkezi (stereojenik merkez veya asimetrik atom) oluşturmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Bir molekülün kiral olduğunu anlamanın üç farklı yolu vardır. Bunlar:
• Bir molekül kendi ayna görüntüsü ile çakışmıyorsa kiraldir.
• Düzgün dört yüzlü tek bir stereomerkeze sahip ise molekül kiraldir. 
• Eğer bir molekül simetri düzlemine sahip değil ise o molekül kiraldir.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

2,3-Dikloropentanda iki stereomerkez olduğundan n = 2 dir. Bunu stereoizomeri veren formülde yerine koyarsak 2'2= 4 stereoizomeri vardır. Doğru cevap D şıkkıdır. 

Doğru cevap C şıkkıdır.

Enantiyomerleri ayırmak için üç yöntem bulunmaktadır.
1. Pasteur yöntemi
2. Enantiyomerleri diastereomere çevirmek
3. Kiral kramatografik yöntem

Doğru cevap E şıkkıdır.

Pasteur yöntemi; İlk kez 1848 yılında Louis Pasteur tartarik asitin tuzlarından oluşan rasemik karışımı basit yöntemlerle ile ayırmayı başardı. Araştırmaları sırasında tartarik asittin rasemik karışımını, tartarik asittin sodyum amonyum tuzuna dönüştürür. Daha sonra tuzları incelerken iki farklı kristal yapısının olduğunu fark etti. Bir cımbız ve büyüteç yardımı ile bu kristalleri birbirinden ayırdı. Enantiyomerleri diastereomere çevirmek; Bu yöntemde rasemik karışım hâlinde bulunan enantiyomerler diastereomerlerine çevrilir. Bunun için de rasemik karışım hâlinde bulunan enantiyomerler, başka saf bir enantiyomer ile tepkimeye sokulur. Tepkime sonucu oluşan ürünler artık diastereomerlerdir. Diastereomerler erime noktası, kaynama noktası, çözünürlük vs. gibi fiziksel özelikleri farklı olduğundan kristallendirme, ekstraksiyon, vs. gibi basit ayırma yöntemleri ile birbirinden ayrılabilirler. Kiral kramatografik yöntem; Bu yöntemde, katı bir destek (Silika jel, SiO2 ya da alüminyum oksit Al2O3) üzerine sabitlenmiş optikçe aktif bir yardımcı ((+)-tartarik asit yada başka uygun optikçe aktif bileşik) kullanılır. Katı destek maddesi kolona doldurulur. Daha sonra rasemik karışım çözelti haline getirilerek kolona yavaşça boşaltılır. Uygun olan bir çözücü kolona aktarılarak rasemik karışımın yürümesi sağlanır. Rasemik karışımdaki enantiyomerlerin her birinin kolon dolgu maddesi ile olan etkileşim mekanizması ve süreleri farklıdır. Bu neden ile enantiyomerlerin kolonda yürüme süresi farklı olacak ve böylece etkin bir ayırma meydana gelecektir. Bu yöntem diğer iki yönteme göre daha uygun olan bir yöntemdir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir.

Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir.Kendi ayna görüntüsü ile üst üste çakışmayan bir nesne veya bir moleküle kiral denir. Bir molekülde herhangi iki grubun kendi aralarında yer değiştirmesi ile yeni bir stereoizomer oluşturacak özellikte gruplar taşıyan bir atom stereomerkez (Stereojenik merkez veya asimetrik atom) olarak tanımlanır. Bir moleküldeki atomların bağlanma düzeni aynı fakat uzaydaki yönlenişleri farklı olan izomer türlerine stereoizomer denir.

Enantiyomerler; Ayna görüntüsü olan fakat birbiri ile çakışmayan izomerlerdir.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. Bir moleküldeki atomların bağlanma düzeni aynı fakat uzaydaki yönlenişleri farklı olan izomer türlerine stereoizomer denir. Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. Bir moleküldeki atomların bağlanma düzeni aynı fakat uzaydaki yönlenişleri farklı olan izomer türlerine stereoizomer denir. Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir. Bir molekülde herhangi iki grubun kendi aralarında yer değiştirmesi ile yeni bir stereoizomer oluşturacak özellikte gruplar taşıyan bir atom stereomerkez (Stereojenik merkez veya asimetrik atom) olarak tanımlanır.

Kiral bir moleküldeki stereomerkezin hangi konfigürasyona sahip olduğunu belirlemek için bazı kurallar takip edilir. Bu kurallar şunlardır;
Kural 1: Kiral bir moleküldeki stereomerkeze doğrudan bağlı dört farklı grubun atom numarasına bakılarak öncelik sıralaması belirlenir. Stereomerkeze doğrudan bağlı en küçük atom numaralı atom d harfi ile işaretlenir. Sonraki atomlarda atom numarası büyüklüğüne göre sırasıyla c, b ve a olarak işaretlenir (izotop olması halinde en büyük atom kütlesine sahip izotop daha önceliklidir). Klor atomu stereomerkeze bağlı en büyük atom numarasına sahip olduğundan a ile işaretlenir.  İkinci büyük grubu belirlemek istediğimizde karşımıza metil ve etil grubu çıkmaktadır. Hem etilde hem de metilde stereomerkeze doğrudan bağlı olan atom karbon atomu olduğundan, bu grupların önceliği belirlenemez. Bu grupların kendi arasındaki önceliğini kural ikiyi öğrendikten sonra belirleyebiliriz. Hidrojen atomu en küçük atom numarasına sahip olduğu için en düşük önceliği belirlerken d ile işaretlenir.

Doğada aynı molekül (kapalı) formülüne sahip olan birçok bileşik vardır. Bunlar aynı molekül formülüne sahip olsa da farklı bileşiklerdir.  Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir. Bir molekülde herhangi iki grubun kendi aralarında yer değiştirmesi ile yeni bir stereoizomer oluşturacak özellikte gruplar taşıyan bir atom stereomerkez (Stereojenik merkez veya asimetrik atom) olarak tanımlanır. Kendi ayna görüntüsü ile üst üste çakışmayan bir nesne veya bir moleküle kiral denir.

Konfigürasyon: Bir moleküldeki atomların uzaysal yerleşim biçimidir.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. Ayna görüntüsü ilişkisi olmayan stereoizomerlere diastereomer denir. Enantiyomerler birbirlerinin ayna görüntüsü olan ancak üst üste koyulduğunda çakışmayan stereoizomerlerdir. Kendi ayna görüntüsü ile üst üste çakışmayan bir nesne veya bir moleküle kiral denir. Bir moleküldeki atomların bağlanma düzeni aynı fakat uzaydaki yönlenişleri farklı olan izomer türlerine stereoizomer denir.

Polarimetre
Optikçe aktif bileşiklerin düzlem polarize ışığı ne ölçüde çevirdiğini ölçmek için kullanılan cihaza polarimetre denir. Şekil 7.9’da gösterilen bir polarimetre cihazı şu bileşenlerden oluşur. Bunlar:
• Işık kaynağı (sodyum sarı ışık)
• Polarizör (Polarlaştırıcı)
• Örnek tüpü
• Analizör