HÜCRE KİMYASI

Nitrik asit (HNO₃ ) ve perklorik asit (HClO₄ ) gibi asitler kuvvetli asittir ve sulu çözeltide tamamen iyonlaşırlar.

Asetik asit (CH₃ COOH) ve nitröz asit (HNO₂ ) gibi asitler zayıf asittir ve sulu çözeltide tamamen iyonlaşamazlar.

Periyodik çizelgede aynı grupta yer alan elementlerin hidrojenli bileşiklerinde asitlik kuvveti, merkez atomun büyüklüğü arttıkça artar. Örneğin; HF < HCl < HBr < HI hidrojenli bileşiklerinin asitlik kuvveti grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe artar. Bunun nedeni atom büyüklüğüne bağlı olarak bağın zayıflaması ve daha kolay kopmasıdır.

Bir asitle bir bazın tepkimeye girmesi sonucunda meydana gelen maddeye tuz denir.

Vücutta asit-baz dengesinin sağlanmasında etkili başlıca dört tampon sistemi vardır. Bunlar karbonik asit/bikarbonat, hidrojenfosfat/dihidrojen fosfat, asit protein/proteinat ve asit hemoglobin/hemoglobinat tampon sistemleridir. Bikarbonat (HCO₃ ^– )-karbonik asit en önemli biyolojik tampon sistemidir.

HCOOH (Formik asit) ve HCl (hidroklorik asit) asit yapısındadır, KCl (potasyum klorür) ve CH3COONa (Sodyum Asetat) Tuz yapısındadır. LiOH (lityum hidroksit) ise bazdır.

Hidrojen sülfat iyonunun konjuge asidi H₂SO₄ ken konjuge bazı sülfat iyonudur (SO₄^2-). yani bir hidrojen iyonu kaparak sülfirik aside bir hidrohen iyonu vererek sülfat iyonuna dönüşür.

Svante Arrhenius; sulu çözeltisinde hidroksit (OH– ) iyonu oluşturan maddeleri baz, hidrojen (H+ ) iyonu oluşturan maddeleri asit olarak tanımlamıştır.

NaOH bileşiği ise suda çözündüğü zaman Sodyum ve Hidroksit iyonları açığa çıkarır. Hidroksit iyonu baziklik göstergesidir.

Brønstead-Lowry tanımı proton transferini vurguladığından bu tanım su içermeyen ortamda oluşan tepkimelere de uygulanabilir.

Bir bileşik farklı bileşiklere karşı hem asit hem de baz gibi davranabiliyorsa amfoter (amfiprotik) bileşik olarak adlandırılır.

124. sayfada yer alan tablo 5.1 de asidik özelliği en yüksek olan asit, Perklorik Asit'tir.

Otoprotoliz: Su molekülünün başka bir su molekülü ile hidronyum ve hidroksit iyonu oluşturduğu tepkimeye, suyun kendi kendine iyonlaşması (otoprotoliz) denir.

İyonik yapıdadırlar ve suda iyonlar halinde çözündükleri için elektriği iyi iletirler ve bu durum onları kuvvetli elektrolit yapar. Tuzlar, bir asitle bir bazın tepkimeye girmesi sonucu oluşur.

Bir tuzun katyonunun veya anyonunun ya da her ikisinin su ile tepkimesine hidroliz denir.