HÜCRE KİMYASI - Deneme Sınavı - 16

Merkezdeki karbon atomuna çift bağla bağlanmış bir oksijen ve aynı karbona bağlanmış iki karbon atomundan oluşan yapılara keton adı verilir. Ketonların isimlendirilmesinde hidrokarbon kökünün isminin sonuna –on eki getirilir. Verilen bileşik propan köküne -on eki eklenmesi ile propanon ya da dimetil keton olarak adlandırılabilir.

Hidroliz, büyük bir organik molekülün su ile tepkimeye girerek parçalanmasıdır.

Hayvansal ve bitkisel yağların içerdiği trigliseritler, gliserinin alkoller ile esterleşme tepkimelerinden elde edilen biyomoleküllerdir.

Steroitler dört-halkalı hidrokarbon türevleri olarak lipitlerin diğer farklı bir sınıfıdır. Polar değillerdir ve dolayısıyla hidrofobik özellikte moleküllerdir. Özellikle ökaryotik hücrelerde bulunan steroitler birbirlerinden içerdikleri çift bağların sayısı ve pozisyonu ile fonksiyonel grupları bakımından farklılıklar gösterirler (Şekil 2.25). Hayvan hücrelerinin en yaygın steroiti kolesteroldür. Kolestrol mitokondri ve kloroplastların iç zarları hariç diğer organel zarları ve plazma zarlarının yapısında bulunur. Doğru cevap C’dir.

Hücre kavramı ilk kez 17. yüzyılın ortalarında İngiliz bilim insanı Robert Hooke (1665) tarafından kendi geliştirdiği mikroskop ile ağaç kabuğundan yapılmış şişe mantarını incelemesi sonucunda ortaya atıldı. Hook ince kesitler alarak ve 30 kat büyüterek incelediği şişe mantarında küçük odacıklar şeklinde yapılar gördü ve bunlara Latincede “hücre” anlamına gelen “cellulae” adını verdi. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ribozomlar %65 ribonükleik asit (RNA) ve %35 proteinden oluşan protein sentezinin yapıldığı zar içermeyen mikromakinalardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yara iyileşmesi, homeostaz ve organ gelişiminin kontrolünde rol oynayan fibronektin, fibrinojen ve kollajenin makrofajlara bağlanması ve fibrin pıhtılarının retraksiyonunun düzenlenmesinde iş görür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Düz ER ribozom taşımadığı için protein sentezi ile ilgili değildir. Granüllü ER’a oranla daha ince zarı olan tübüllerden oluşur. İskelet kası, böbrek tübülleri ve steroid üreten endokrin bez hücrelerinde yoğun olarak gelişmiştir. İşlevleri arasında lipit ve steroidlerin sentezi bulunur. Bunun yanı sıra karaciğer hücrelerinde, ilaçların toksik etkilerinin ve aktivitelerinin yok edilmesinden (detoksifikasyonundan) sorumludur. Diğer bir işlevi, iskelet ve kalp kası hücrelerinde sitoplazmadaki serbest kalsiyum iyonlarını depolamaktır. Doğru yanıt C’dir

Bütün hücreler yüzeyleri plazma zarıyla çevrili yaşamsal moleküllerin içinde yer aldığı jelimsi yapıdaki sitoplazmadan ibarettir. Çekirdek, mitokondri ve kloroplast gibi bazı organeller çift zara sahiptir.

Mitokondri ve kloroplastlar prokaryotik hücrelere çok benzerler ve kendi genomlarına sahiptir. İçinde bulundukları hücreden bağımsız çoğalırlar.

Ribozom zar ile çevrili değildir.

Çok elektronlu atomlarda, perdeleme ve girginliğin etkilerinden dolayı aynı kabuktaki orbitallerin enerji sıralaması s<p<d<f şeklindedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Periyodik çizelge, elementlerin molekülleri oluştururken kullandıkları elektronların yerleştikleri orbitallere göre, s- bloğu, p- bloğu, d- bloğu ve f- bloğu olmak üzere dört blok halindedir. 1A ve 2A grubu elementlerinde s alt kabuğu doludur . 3A-7A ve 8A grubu elementlerinde p alt kabuklarının doluluğu artmaktadır ve p-bloğu elementleri olarak bilinirler. 1B-8B grubu temel geçiş elementleri d-bloğunu oluştururlar. 4f ve 5f alt kabuklarının da dolmasıyla iç geçiş elementi olan lantanit ve aktinitler de f-bloğunu oluşturmaktadır.

Hücredeki enerji döngüsüne baktığımızda, enerji veren ve enerji gerektiren tüm olayların ATP (Adenozin trifosfat) aracılığı ile gerçekleştiği görülmektedir. ATP’de büyük miktarda kullanılabilir enerji bulunur. Hücrede enerji değişiminin merkezi, evrensel enerji taşıyıcısı olan ATP’dir. Doğru cevap D'dir.

İlk önce reaksiyonun denge sabiti bulunur.

K'eq=Ürün Konsantrasyonu [fruktoz-6-fosfat] / Reaktant Konsantrasyonu [glukoz-6-fosfat] =0,53 M / 1,43 M =0,37

Daha sonra;

= - 2,303 RTlog K'eq= (-2,303) (8,315 J/mol) (298 K) log (0,37)

= + 2464 j/mol 

Doğru cevap A'dir.

Reaksiyon dengeye ulaşana kadar dışarıyı ısı salınımı yaptığına göre reaksiyon sağa kaymaktadır. Doğru cevap A'dır.

Sentezi tamamlanan ATP’ler, ihtiyaç halinde kimyasal enerji gerektiren diğer hücresel faaliyetler için yeniden yıkılmakta ve ortaya çıkan 30.5 kJ/ mol’lük enerji hücrenin hayatsal olaylarını devam ettirmek için kullanılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Doğrusal yolağa örnek serin sentezi, halkasal yolağa örnek sitrik asit döngüsü ve sarmal yolağa örnek yağ asiti sentezi verilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Katabolizmanın I. evresi, makromoleküllerin (proteinler, yağlar, polisakkaritler) kendi yapıtaşlarına yıkımıdır. Tüm proteinler bileşenleri olan amino asitlere, triaçilgliseroller yağ asitleri ve gliserole ve polisakkaritler de monosakkaritlere hidroliz olur. Bu evrede ATP ya da NADH gibi faydalı bir enerji salınmaz.  Doğru cevap B'dir.

Yaşlılık durumunda ve bazı hastalık hallerinde katabolik olaylar anabolik olaylardan daha fazla oranda meydana geldiği için, kişide hem kilo kaybı ve hem de doku harabiyeti oluşabilmektedir.  Doğru cevap D'dir.