HÜCRE KİMYASI - Deneme Sınavı - 12

Tautomerizm

Salisilik asit

Amit

DNA tarafından kodlanan ve proteinleri oluşturan amino asitler, biyolojik sistemlerdeki tepkimelerde katalizör olan enzimler, yüksek enerji kaynağı olan yağlar (ve yağ asitleri), proteinler ve yağlar ile birlikte önemli işlevleri olan karbonhidratlar (şekerler) bir ve birden fazla organik fonksiyonel grup içeren önemli biyomoleküllerdir. Doğru cevap B' dir.

Organik moleküllerin en temel sınıfını hidrokarbonlar oluşturur. Hidrokarbonlar yapılarında sadece karbon (C) ve hidrojen (H) atomlarını içeren bileşiklerdir. Doğal gazın temel bileşeni olan metan (CH4 ) bir hidrokarbon bileşiğidir. Hidrokarbon bileşikleri alifatik hidrokarbonlar (alkan, alken ve alkinler) ve aromatik hidrokarbonlar olarak iki grupta sınıflandırılabilir. Alifatik hidrokarbonlarda karbon-karbon tekli bağları içerenler alkanlar, karbon-karbon ikili bağları içerenler alkenler ve karbon-karbon üçlü bağları içerenler ise alkinler olarak isimlendirilir. Alifatik hidrokarbonlar doymuş ve doymamış hidrokarbonlar olarak da sınıflandırılabilir. Alkanlar doymuş, alken ve alkinler ise doymamış hidrokarbonlardır. Aromatik hidrokarbonlar ise ikili bağlar içeren halkalı bileşiklerdir ve arenler olarak da isimlendirilebilirler. Aromatik hidrokarbonlara en iyi örnek benzen molekülüdür. Doğru cevap E' dir.

Alkanların oksijen ile yanma tepkimesi sonucu karbondioksit ve su meydana gelir. Doğru cevap D' dir.

Alifatik hidrokarbonlarda karbon-karbon tekli bağları içerenler alkanlar, karbon-karbon ikili bağları içerenler alkenler ve karbon-karbon üçlü bağları içerenler ise alkinler olarak isimlendirilir. Doymamış hidrokarbonlardan olan alkenler, CnH2n genel formülü ile ifade edilir ve karbon-karbon ikili (π) bağlarına sahiptir. Doğru cevap C' dir.

Alkanlardaki bir veya daha fazla hidrojenin yerine yapıda hidroksil (–OH), tiyol (-SH), alkoksi (-OR) veya amino (-NH2 ) gruplarının bulunması durumunda, sırasıyla alkol, tiyol, eter ve amin fonksiyonel grupları meydana gelir. Doğru cevap D' dir.

Aminler doğada ve biyolojik sistemlerde sık karşılaşılan önemli fonksiyonel gruplardandır. Proteinlerin yapı
taşları olan amino asitler biyolojik olarak en önemli aminler arasındadır. Sinir sisteminde iletimi sağlayan serotonin, histamin, epineprin ve sinirsel hastalıkların tedavisinde kullanılan klorfeniramin, efedrin, amfetamin molekülleri amin bileşikleridir. Nikotin ve kafein molekülleri ile bazı boyar maddeler de (metil oranj, Sunset blue vb.) amin fonksiyonel grubu içerirler. Doğru cevap A' dır.

Aldehitlerin IUPAC adlandırılmasında en uzun karbon zincirini oluşturan hidrokarbon isimin sonuna
–al eki getirilir. Doğru cevap B' dir.

a-CH içeren aldehit ve ketonlardan bazik ortamda hidrojen kopartılması sonucu enolatlar olarak adlandırılan nükleofiller meydana gelir. Enolatların karbonil bileşikleri ile katılma tepkimelerinden
β-hidroksil karbonil bileşikleri elde edilir. β-hidroksil karbonil bileşikleri bazik ortamda ısıtıldıklarında 1
mol su kaybederek a, β-doymamış karbonil bileşiklerine dönüşürler. Su çıkışı ile sonuçlanan bu tepkimelere kondenzasyon adı verilir. Doğru cevap C' dir.

Organik fosfat fonksiyonel grubu adenozin monofosfat (AMP), adenozin difosfat (ADP), adenozin
trifosfat (ATP) ve deoksiribonükleik asit (DNA), ribonükleik asit (RNA) gibi önemli biyomoleküllerin
yapısında bulunurlar. Doğru cevap C' dir.

Organik Fosfat Bileşikleri: Canlı organizmada meydana gelen proteinlerin oluşması, enerjinin taşınması, enzim aktivitesi, sinirsel iletim ve dönüşüm gibi pek çok kimyasal tepkimede biyomoleküller görev yapar ve bu tepkimelerin gerçekleşmesinden biyomoleküllerin içerdiği fonksiyonel gruplar sorumludur. ATP, DNA ve RNA biyomoleküllerinin taşıdığı önemli fonksiyonel gruplardan birini fosfat yapısı oluşturur. Fosfat fonksiyonel grubu OP(OR)(OH)2 genel formülü ile gösterilen, fosforik asitin mono alkil esterlerinden elde edilir. Doğru cevap B' dir.

Aynı molekül formülüne sahip oldukları hâlde, atomların farklı bir sıra ile bağlı olduğu bileşiklere yapı izomeri denir. CH₃CH₂OH (etanol)'ın yapı izomeri CH₃OCH₃ (Dimetil eter)'dir. Doğru cevap B'dir.

(α)_D²⁰=α/(c×l)=36.75/(4×0.15)=61.25 derece olarak hesaplanır. Doğru cevap A'dır.

Organik bir bileşiğin kendisine özgü kimyasal özelliklerini belirleyen atom veya atom grupları fonksiyonel grup olarak tanımlanır. Molekül üze­rindeki fonksiyonel gruplar, bileşiğin kimyasal tepkimelerde aktif olduğu kısımları oluşturur.

Organik moleküllerdeki bazı fonksiyonel gruplar aşağıdaki gibidir:

Kimyasal Sınıf Adı

Biyolojik Önemi

Alkan

Feromonlar

Alken

Doymamış yağ asitleri

Alkin

-

Aren (Aromatik Halka)

Aminoasitler, vitaminler

Haloalkan

-

Alkol

Karbonhidratlar, Yağlar

Tiyol

Enerji metabolizması,

protein yapısı

Eter

Arke bakterilerin hücre zarı

Amin

Aminoasitler

Aldehit

Glukoz gibi indirgenebilen

şekerler, polisakkaritler

Keton

Metabolik ara ürünler

Karboksilik Asit

Organik asitler,

yağlar ve proteinler

Ester

Hücre zarı, yağlar

Amit

Proteinler

Nitril

-

Fosfat

DNA, RNA,ATP, yağlar

Doğru cevap C’dir.

Organik moleküllerin en temel sınıfını hidro­karbonlar oluşturur. Hidrokarbonlar yapılarında sadece karbon (C) ve hidrojen (H) atomlarını içeren bileşiklerdir.

Konformasyon, bir molekülün bağ kırıl­masına uğramadan, (σ) bağları etrafında dönme hareketleriyle alabileceği her türlü geometrik düzenlenmedir. Alkanlarda, karbon-karbon (sigma, σ) bağları etrafında dönme izinlidir ve molekülde konfor­masyon olarak tanımlanan geçici molekül şekilleri meydana gelir.

Tiyoller R–SH genel formülü ile gösterilen, oldukça keskin ve kuvvetli koku yayan organik molekül­lerdir. Tiyollerin bu keskin kokuları karbon sayısı arttıkça azalmaktadır.