HİZMETLER EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 7

Yabancı hizmet sunucularının taraf ülkelerin ülke pazarlarına girişi önündeki engellerin kaldırılması

Destek İlkesi

Dolaşım hakkı konusunda en ileri düzeyde taahhütte bulunan ülkeler Avustralya ve Kanada olmuştur.

Uluslararası ticaretin %20 olan ticaret payı 1995 yılında %30 kadar yaklaşmış, 2010 yılında %24 olmuştur. Yani istikrarlı ve çarpıcı bir artış sağlanamamıştır

Literatüre “Hizmet Ekonomisi” kavramını ilk katan kişi Viktor Fuchs’dur.

1980’li ve 1990’lı yıllar iktisadi serbestleştirme programlarının tüm dünyada uygulandığı yıllardır. Bu programlar ABD ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerdeki kontrol ve düzenlemelerin kaldırılmasını içeren deregülasyon ve özelleştirme programlarından Çin ve Orta ve Doğu Avrupa’da uygulandığı şekilde olduğu gibi açık piyasa reformlarına kadar değişmektedir. Latin Amerika ülkeleri de benzer liberal iktisadi reformlara başvurmuşlardır. 1980’li yıllardan itibaren diğer gelişmekte olan ülkelerin çoğu da piyasanın serbestleştirilmesi akımına katılmıştır. Bu katılımın kaynağında kuşkusuz önemli bir korku yatmaktadır. O da gelişmekte olan ülkelerin günümüzde küreselleşmenin yol açtığı sürekli değişmeleri yakalayamama ve sürecin dışında kalma korkusudur. Seksenli yıllarda her türlü kaynak dağılımında var olan devlet-piyasa dengesi değişmiş ve hemen her ülkede bu denge piyasa lehine kaymıştır. Bu olgu, bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı değişime eşlik etmiştir. Bu teknolojik değişim de tüm dünyayı içeren küresel pazarı kaçınılmaz kılmıştır. Bu teknolojik ve ideolojik değişimi de piyasanın rolünü artıran-devletin rolünü azaltan politikalar izlemiştir. Bu süreçte dünya mal ve hizmet ticaretinin ve tüm sermaye hareketlerinin önündeki engeller kaldırılmaya çalışılmış, iş gücü sıkı denetim altına alınmış ve iş gücü hareketliliği mal ve hizmet ticaretinin gelişmesinin gerektirdiği sınırlar içinde ve çok dar bir kapsamda öngörülmüştür. Keza, ilgili çalışmalarda DTÖ ticaret sisteminin genellikle eleştirilen bir yönü iş gücü hareketliliği önündeki engellerin kaldırılması alanında etkili olamamasıdır.

Hizmet ticareti, UT gündemine ABD’nin 1974’ten beri sürdürdüğü ısrarlı çabalar sonucunda girmiş ve Eylül 1986’da başlayan UT görüşmelerinin ilk yıllarında en tartışmalı konulardan birini oluşturmuştur. ABD’nin konuya ilişkin ilgi ve ısrarının temelinde özellikle ABD finans sektörünün yoğun talepleri etkili olmuştur.

Gerçek kişilerin dolaşım›na ilişkin ilk görüflmeler 28 Temmuz 1995’te tamamlanmış, sonuçlar› bir protokole bağlanmış, söz konusu protokol Ocak 1996 sonunda yürürlüğe girmiştir.

GATS: Amaçlar› ve Mimarisi

Gerçek kişilerin dolaşım›na ilişkin ilk görüşmeler 28 Temmuz 1995’te tamamlanmış,

GATS, hizmet ticaretinin 4 ana sunum (arz) biçimi oldu¤unu belirtmektedir.

Taraf ülkeler yabancı gerçek kiflilerin kendi ülkelerindeki geçici ikamet sürelerini en çok 5 y›l ile s›n›rlamakta ve dolaşım hakk›n› üst düzey yöneticiler ve uzmanlarla k›s›tlamaktad›r.

katılımcı 63 ülke taahhütlerini sunmuştur. Bunlar›n yar›dan fazlası GOÜ’dür.

ABD’nin baz› gelişmiş ülkelerin (GÜ’in) de desteğini sa¤layarak hizmet ticaretini GATS flemsiyesi alt›na alma ve serbestleştirme giriflimlerine “Onlar Grubu” ad› verilen geliflmekte olan ülkeler (GOÜ) en sert muhalefeti yürütmüfltür.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), “hizmetler” başlığı alt›nda 12 sektör ve 155 alt sektöre yer vermektedir.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), “hizmetler” başlığı alt›nda 12 sektör ve 155 alt sektöre yer vermektedir.

ABD’nin baz› geliflmifl ülkelerin (GÜ’in) de desteğini sağlayarak hizmet ticaretini GATS flemsiyesi alt›na alma ve serbestlefltirme giriflimlerine “Onlar Grubu” adı verilen geliflmekte olan ülkeler (GOÜ) en sert muhalefeti yürütmüştür.

GATS Anlaşması, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması ya da k›sa ad›yla GATT Uruguay Turu Görüflmelerinin (Müzakerelerinin) en önemli sonuçlar›ndan biridir.

ABD’nin baz› gelişmiş ülkelerin (GÜ’in) de desteğini sağlayarak hizmet ticaretini GATS flemsiyesi alt›na alma ve serbestlefltirme giriflimlerine “Onlar Grubu” ad verilen geliflmekte olan ülkeler (GOÜ) en sert muhalefeti yürütmüfltür.

GATS, hizmet ticaretinin serbestleştirilmesine ilişkin bazı Ek’ler içermektedir. Sektörel bazda görüşmelerin hangi alanlarda süreceği belirtilen bu Ek’ler, bazı yeni kuralları da kapsamakta ve GATS’ın ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır.Altı Ek’ten ilki finansal hizmetlere ilişkindir.