HİZMETLER EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 1

Kredi kartlarıyla yapılan alışverişlerde ortaya çıkan güvenlik sorunlarıyla mücadele etme girişimleri de 1990’lı yılların ikinci yarısında başlamıştır. 1997 yılında ilk olmak üzere dünyada elektronik alışveriş güvenliği (Secure Electronic
Transactions) adı altında bir standart oluşturulmuştur. Bu sistem İnternet üzerinden kredi kartı ile alışverişte güvenliği sağlamış ve bu alışverişin gerektirdiği para transfer izninin ve paranın transferinin önceki yıllara oranla daha güvenli bir ortamda gerçekleşmesini sağlamıştır.

İnternet’in bireylerin kullanımına sunulması ilk olarak ABD’de 1986 yılında başlamış ve 1990’larda da uluslararası düzeyde büyük bir hızla yayılmıştır.

Tüm ticari mübadele sürecini bilgi teknolojisi ve EDI-bilgi alışverişi sistemine dayandıran ilk ülke Singapur olmuştur. 1989’da kurduğu TradeNet ile ilk adımı atan bu ülkede başta kargo ve gemi hizmetleri olmak üzere yirmiden fazla hükûmet birimi ithalat-ihracat sürecinde söz konusu TradeNet’e dahil olmuştur. Her hükûmet biriminden izin çıkarmak için ayrı ayrı belge sunmak yerine, hazırlanan tek bir elektronik belge ile tüm gerekli onaylar 15 ila 30 dakika içinde gerçekleştirilmiştir. Singapur’da artık beyan edilen tüm ihracat-ithalatın %98’den fazlası bu sistem çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Başta ABD ve Kanada olmak üzere önemli sayıda gelişmiş ülke Singapur örneğini uygulamaktadır.

Kullanıma dayalı fiyatlandırma olan bu sistemin başarılı olduğu ülke Yeni Zelanda olarak gösterilmiştir. Bunun nedeni ise bu ülkede yalnızca tek İnternet hattı (yüksek hız kapasiteli genişbant ağ) olması idi. Bu da İnternet kullanıcılarının başka bir fiyat alternatifi ya da hizmet sunucusu seçme imkanının olmaması anlamına gelmektedir.

DTÖ hizmetleri ticari hizmetler olarak adlandırmakta ve hazırladığı uluslararası ticaret istatistiklerinde hizmetleri üç ana başlık altında sınıflandırmaktadır: Taşımacılık (ulaştırma),
Seyahat (genelde Turizm olarak ele alınıyor) ve Diğer ticari hizmetler. Taşımacılık kendi içinde deniz yolu, hava yolu taşımacılığı ve diğer taşımacılık hizmetleri olarak üç alt sektöre ayrılmaktadır. Deniz yolu ve hava yolu taşımacılık hizmetlerinin alt sektörleri de yolcu taşıma ve yük taşıma (navlun) olmaktadır. Diğer ticari hizmetler ise şu alt-sektörleri içermektedir: Haberleşme hizmetleri (telekomünikasyon hizmetleri buraya dahildir), İnşaat hizmetleri, Sigortacılık, Finansal hizmetler, Bilgisayar ve bilgi hizmetleri, Telif hakları ve patentler, Diğer iş hizmetleri, Kişisel, kültürel ve eğlence hizmetleri (görsel-işitsel hizmetler de bu alt sektöre dahildir).

DTÖ hizmetleri ticari hizmetler olarak adlandırmakta ve hazırladığı uluslararası ticaret istatistiklerinde hizmetleri üç ana başlık altında sınıflandırmaktadır: Taşımacılık (ulaştırma),
Seyahat (genelde Turizm olarak ele alınıyor) ve Diğer ticari hizmetler. Taşımacılık
kendi içinde deniz yolu, hava yolu taşımacılığı ve diğer taşımacılık hizmetleri olarak
üç alt sektöre ayrılmaktadır. Deniz yolu ve hava yolu taşımacılık hizmetlerinin alt
sektörleri de yolcu taşıma ve yük taşıma (navlun) olmaktadır. Diğer ticari hizmetler
ise şu alt-sektörleri içermektedir: Haberleşme hizmetleri (telekomünikasyon hizmetleri buraya dahildir), İnşaat hizmetleri, Sigortacılık, Finansal hizmetler, Bilgisayar ve bilgi hizmetleri, Telif hakları ve patentler, Diğer iş hizmetleri, Kişisel, kültürel ve eğlence hizmetleri (görsel-işitsel hizmetler de bu alt sektöre dahildir).

Dünya hizmet ticareti içinde alt sektörlerden iş, mesleki ve teknik hizmetler gelişmekte olan ülkelerin payının giderek arttığı hizmet alt sektörü olmaktadır. Bu sektör, hukuki hizmetlerden mimari ve reklam hizmetlerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. İş, mesleki ve teknik hizmetler sektöründe varlığını hissettiren gelişmekte olan ülkelerin başında Brezilya gelmektedir.

OECD ülkeleri itibarıyla, e-ticaretin işletmelerin toplam iş hacmi içindeki payının en yüksek olduğu ülkeler İngiltere, Danimarka, Fransa, İrlanda ve Kore olmaktadır.

Ülke itibarıyla bakıldığında, İskandinav ülkelerinde turizm hizmetlerinin % 70’i İnternet üzerinden gerçekleştirilmektedir