HİJYEN VE SANİTASYON - Deneme Sınavı - 3

Künk: Beton veya pişmiş topraktan yapılmış dairesel su borusu.

Hijyenik koşulların oluşturulması, iyileştirilmesi ve devamlılığının sağlanması amacıyla alınan her türlü önlem ve yapılacak işlemler sanitasyon olarak tanımlanır.

Kişisel Hijyenin Amacı: Vücutta hastalık oluşturabilecek mikroorganizmaların, biriken zararlı toksinlerin ve salgıların uzaklaştırılmasıdır. Ruhen ve bedenen kişinin rahatlaması amaçlanır.

İnert Katı Atıklar: Yanmayan özellikteki katı atıklardır. Bunlar cam, metal, porselen, kil, taş gibi atıklardır.

Hastanelerde teşhis ve tedavi amacıyla kullanılan iğne, bistüri, enjektör, jilet gibi kesici maddeler, alınan kan örnekleri, vücut sıvıları, doku ve organ numuneleri tıbbi önemi olan atıklardandır.

Rafinasyon: Atık yağların ulusal ve uluslararası standartlara göre uygun bazda yağ veya petrol ürünlerine dönüştürülmesi. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'B'dir.

II. Sınıf Düzenli Depolama Tesisi: Belediye atıkları ve tehlikesiz atıkların depolandıkları alanlar.

Piroliz yönteminde ise atıkların tamamen oksijensiz ortamda termal bozunması sağlanır. İşlemde yüksek sıcaklık ve aşındırıcı gazlara dayanıklı fırınlar kullanılmaktadır.

Kapalı Sistem Kompostlama: Büyükşehir atıklarının kompostlanmasında tavsiye edilen yöntemdir. Fermantasyonun sağlanması için kule ve silolar kullanılmaktadır.

Ülkemizde yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık 500 milyar m3’ten biraz fazladır. Bu suyun yaklaşık 275 milyar m3’ü toprak ve su yüzeyleri ile bitkilerden olan buharlaşmalar yoluyla atmosfere geri dönmekte, 160 milyar m3’lük kısmı akarsulara katılmakta ve bu yollarla denizlere ve kapalı havzalardaki göllere boşalmakta, 70 milyar m3’lük kısmı ise yeraltı suyunu beslemektedir. (Dünya içme sularının %25-40’lık bölümünü yeraltı sularından sağlamaktadır.)

Primer kullanım: Suyun içme suyu olarak, kişisel temizlik, yiyecek ve içeceklerin hazırlanması ve yıkanmasında kullanılması, • Sekonder kullanım: Suyun ev, işyerleri, toplu yaşam yerlerinde atıkların uzaklaştırılması, sanayide su gerektiren işlemlerin gerçekleştirilmesi (proses = işlem suyu) ve atıklarının uzaklaştırılması, yangınların söndürülmesinde kullanılması, • Tersiyer kullanım: Doğal suların balıkçılık, denizcilik ve enerji için kullanılması, ayrıca yüzme ve eğlence, tarımsal sulama ve hayvancılıkta kullanılması,

Isıl Kirlenme: Özellikle enerji santralleri ile nükleer santral tesisleri olmak üzere proseslerinde (işlemlerinde) kullanılan sıcak suyun atıksu olarak deşarjında, alıcı ortamın yani akarsu, göl veya denizin lokal veya genel olarak sıcaklığının artmasıdır. Suyun sıcaklığının artması doğal sucul yaşamın etkilenmesine neden olmakta, balıklar ve sucul bitkiler ölmekte ve o bölgede sucul canlı yaşamı sona erebilmektedir. Hatta ekolojik denge bile olumsuz yönde etkilenebilmektedir.

Organik Maddelerden Kaynaklanan Kirlenme: Mikroorganizmalar dışında suyun içinde gıda, gıda parçası veya atığı, organik madde ve moleküllerin (protein, karbonhidrat vb) bulunmasıdır.

Ülkemizde kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı ortalama 1450 m3 civarındadır (bkz. Tablo 4.1)

Bebeklerde mavi bebek sendromu veya methemoglobinemi olması durumunda nitrat etkilenimi düşünülmelidir.

Suda kimyasal maddeleri değerlendirirken “sertlik” adı verilen bir kavram kullanılır. Suyun sertliği  kalsiyumla, magnezyumun sülfat ve karbonat tuzlarından meydana gelmektedir.

Hiç "E. Coli" içermemelidir (Bkz. Tablo 4.4)

Kimyasal Dezenfeksiyon Yöntemleri • Klor ve klorlu bileşikler •  Ozon •  İyot •    Brom • Bakırlı dezenfektanlar

Bir birey vücudu için yapacağı temizlik işlemlerinin sonunda vücutta biriken atıkların ve salgıların uzaklaştırılmasını ve patojen mikroorganizmaların vücuttan uzaklaştırılmasının sağlar. Kendisinin fizyolojik olarak uzaklaştırılmasını sağlar. Psikolojik olarak kendini iyi hisseder ve toplumsal saygınlığının kazanılmasına katkı sağlar. Doğru cevap E seçeneğidir.

Melanin salgılayan melanositler ve bağışıklıkla ilgili görevleri olan hücreler epidermis de bulunur. Doğru cevap D seçeneğindedir.