HELLEN VE ROMA TARİHİ

Elagabalus' dan dolayı Güneş Tanrısı kültürü Roma’da da kabul görmüştür. Elagabalus, Emesa’daki kutsal siyah taşı (lapis niger) da Roma’ya getirmiştir.

Anatoninus Pius, Marcus Aurelius, Hadrianus ve Nerva iktidarı döneminde refah ve istikrarın hakim olduğu iyi Roma imparatorları olarak bilinirler. Bunlardan biri olmayan Commodus'dur.

Yahudilerden alınan vergiyi kaldıran Roma imparatoru Nerva’dır.

İmparator Traianus döneminde gerçekleşen en önemli askeri başarı Dacia seferi ya da Dacia zaferidir.

İtalya dışında bir eyalette doğan ilk Roma imparatoru Traianus’tur.

Roma İmparatorluğu’nun tüm eyaletlerine seyahatler yaparak ziyaret eden Roma İmparatoru Hadrianus’tur.

Hadrianus İmparatorluğun her yerini gezmiş, tanımış, sorunlarla yakından ilgilenmiş, kendi adını verdiği kentler kurmuş ve kentlerin imar ve bayındırlık işleriyle de ilgilenmiştir. Ancak Hadrianus’un İmparatorluğun sınırlarını genişletmek gibi bir amacı olmamıştır. Roma’nın sınırlarını Augustus’un belirlediği şekilde muhafaza etmeye çalışmıştır. Dolayısıyla I'deki ifade yanlış, onun dışındakilerin hepsi doğrudur.

Antoninus Pius döneminde Colosseum onarılmış, Roma’nın kuruluşunun 900’üncü yıldönümü görkemli şekilde kutlanmış ve Britannia’da Hadrian surunun daha kuzeyinde yeni bir sur inşa edilmiştir. Ancak imparatorluğun sınırları genişlememiş ve bazı ayaklanmalar ve ufak çatışmalar dışında büyük savaşlar ve de zaferler olmamıştır. Dolayısıyla I ve II yanlıştır, diğerleri doğrudur.

Felsefeye duyduğu ilgi nedeniyle “filozof imparator” olarak tanınan Roma İmparatoru Marcus Aurelius’tur.

Septimus Severus İmparator olmadan önce Yukarı Pannonia Valisi idi.

İmparator Septimus Severus’un iki oğlundan biri olan ve İmparatorluğu birlikte yönettiği kardeşi tarafından öldürülen İmparator Geta’dır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Nerva’dan itibaren Roma tahtına gecen beş imparatorun iktidar dönnemlerinde istikrar ve refah hakim olduğundan, Antik Cağ’da bu imparatorlar (Nerva, Traianus, Hadrianus, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius) “iyi imparatorlar” olarak da anılırdı.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Marcus Cocceius Nerva, zengin bir hukukcunun oğlu olarak M.S. 8 Kasım 30 (veya 35’te) Roma’nın kuzeyindeki Narnia’da doğmuştu. Domitianus’un ölldürülmesi ve Roma tahtına Nerva’nın cıkarılmasıyla Flaviuslar sülalesinin iktidarı da son bulmuş oluyordu. 18 Eylül 96’da, 66 (veya 61) yaşındayken Senatus tarafından imparator ilan edilen Nerva’nın askeri tecrübesi olmasa da siyaseten belirli bir gecmişe sahipti.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Marcus Aurelius’un felsefeye (oÅNzellikle stoacı felsefeye) ilgi duyduğunu ve bu konuda calıştığını da belirtelim. Bu yüzdendir ki, “filozof imparator” olarak da anılmaktadır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

İmparator Antoninus Pius’un M.S. 7 Mart 161’de ölmesi üzerine Marcus Aurelius manevi kardeşi Lucius Ceionius Commodus’a caesar ve augustus unvanlarını vererek ortak imparator ilan etti ve ona Verus adını da verdi; kendisi de Antoninus adını aldı. Marcus Aurelius adıyla bilinmesine rağmen, sikkelerde Antoninus adını da kullanmıştır. Böylece Marcus Aurelius ile daha cok bilinen adıyla Lucius Verus imparatorluğu birlikte yöneteceklerdi. Augustus’tan bu yana ilk kez devlet yönetimi bu denli ortak bir yönetime sahne oluyordu.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Commodus 3 Ağustos 178’de babası Marcus

Aurelius ile birlikte Tuna sınırına gitti ve burada Germanlarla (Marcomanlar) savaştı. Başarı kazansalar da son darbeyi vuramadan M. Aurelius öldü (M.S. 17 Mart 180). İmparator ölmeden önce, halefinin, oğlu Commodus olduğunu belirtmişti. Bu yüzden herhangi bir kriz yaşanmadan Senatus Commodus’un imparatorluğunu onayladı. Şurasını unutmamak gerekir ki, uzun yıllardır Roma imparatorları devlet icinde en iyiler veya güvenilir olanlar arasından -evlat edinme yöntemiyle (adoptatio)- seciliyordu; Commodus ile beraber tekrar babadan oğula gecen bir imparatorluk söz konusudur.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Severus, Albinus’a caesar unvanı vererek onu yanına cekmiş, en azından bir süre icin Albinus tehdit olmaktan cıkmıştı. Bu yüzden öncelikle Pescennius Niger tehdidinin ortadan kaldırılması gerekiyordu. Niger, doğuda kendisini emniyete aldıktan sonra, Boğaz’da stratejik bir noktada yer alan Byzantion’u ele gecirmek icin yola koyuldu. Kendisi henüz Byzantion’a ulaşmadan, Niger taraftarı bir ordu Byzantion’u işgal etti. Bu kötü haber imparatora ulaştığında Severus Roma’dan ayrılarak bölgeye geldi ve biri Kyzikos (Erdek) yakınında diğeri Nikaia’da (İznik) olmak üzere iki yerde Niger’in ordusunu yenilgiye uğrattı (M.S. 193 sonu); Niger, tekrar Doğu’ya cekilmek zorunda kaldı. Severus ordusuyla onu takip etti. M.S. 194 baharında Issos yakınında yapılan savaşta, Severus, Niger’in ordusu karşısında kesin bir zafer kazandı; kacan Niger bir süre sonra yakalanarak öldürüldü. Niger’in tarafını tutan Doğu’daki kentler ve Parthlar cezalandırıldı. Bu arada Byzantion’da hala Niger taraftarı bir ordu vardı; ancak cok gecmeden Severus, Byzantion’un kendine bağlı ordu tarafından ele gecirildiğini öğrendi. Byzantion cezalandırıldı, kent tahrip edildi, köy statüsüne getirilerek Perinthos’a bağlandı. Ancak daha sonra imparator olacak olan Severus’un oğlu Caracalla Byzantion’un yeniden imarı icin calışacak ve kenti eski statüsüne getirecekti.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Caracalla’nın en önemli icraatlarından biri M.S. 212 yılında cıkarttığı ve “Yurttaşlık Yasası” (Constitutio Antoniniana) olarak bilinen yasadır. Bu yasa ile imparatorluk sınırları icindeki tüm özgür erkek ve kadınlara Roma yurttaşı olma imkanı verildi.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Caracalla, Septimius Severus ile Iulia Domna’nın iki oğlundan büyük olanıydı ve M.S. 188’de Lugdunum’da (Lyon) dünyaya gelmişti. Doğduğunda kendisine Iulianus Bassianus adı verilmişti; ancak daha sonra babası tarafından caesar unvanı verilerek -Marcus Aurelius ailesiyle ilişkilendirilmesi bağlamında- adı Marcus Aurelius Antoninus’a cevrilmişti (M.S. 195). Daha cok tanındığı Caracalla adını ise Roma’da sık sık giydiği caracallus denen bir Gal pelerininden almıştı. Hatırlanacağı üzere neredeyse iki yüz yıl önce Roma tahtında bulunan Caligula da o şekilde tanınmasını cocukken giydiği cizmelere (caligae) borcluydu. Ancak şurası da unutulmamalıdır ki, Caracalla’nın resmi adı Marcus Aurelius Antoninus idi; bu nedenle yazışmalarda, yazıtlarda ve sikkelerde bu şekilde anılır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Evlat edinilen İmparatorlardan Severus Hanedanına” başlıklı 7. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Gercek adı Varius Avitus Bassianus olan Elagabalus, M.S. 204 yılında Syria’daki Emesa’da doğmuştu. Iulia Domna’nın kızkardeşi Iulia Maesa’nın kızı Iulia Macrinus’un tahttan indirilmesi sürecinde, henüz 14 yaşındayken, Emesa yakınındaki Raphanaia’daki III. Gallica lejyonu karargahında askerler tarafından Marcus Aurelius Antoninus adıyla imparator ilan edildi (16 Mayıs 218). Bu yeni ismi Caracalla’dan alıyordu; Caracalla’nın da resmi adı bu şekildeydi. Caracalla’nın oğlu olduğu söylentisi yayılmış (daha doğrusu kasten yaydırılmış) olduğundan kendisini bir şekilde ona bağlamak istiyordu. Ününü ve Elagabalus adını ise Emesa’daki Güneş Tanrısı El-Gabal’ın rahibi olmasına borcluydu.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.