HELLEN VE ROMA TARİHİ

Severus'un Niger'le olan mücadelesinde, Byzantion Niger taraftarı bir ordu tarafından işgal edilmiş, Niger bozguna uğradıktan sonra da kentte hala taraftarları bulunmaktaydı. Bu yüzden Severus ceza olarak kenti yakıp yıkmıştır.

Severus, özellikle savaşmaktan geri kalmamış aynı zamanda rakiplerini destekleyen şehir ve kişilere de ağır cezalar vermiştir. Pek çok senatör öldürülmüş, Byzantion şehri tahrip edilmiştir.

Caracalla, bu yasayla İtalyan tekelinde görülen romalılık kavramını evrensel romalılık kavramı altında dönüşüme uğratmıştır. Bu sayede İtalya'daki romalılaşmış kentlerin tarihsel ayrıcalıkları sona ermiştir.

Hadrianus, tahta geçtikten sonra Romayı merkezden yönetmekten ziyade, gezebildiği tüm sınırları gezmeyi amaçlamış, bu şekilde sorunlara daha kolay çözüm üretmeye çalışmıştır. İktidarı sırasında çıkan Yahudi isyanı da kanlı şekilde bastırılmıştır.

Elagabalus'un ölümünden sonra izlerini silmeyen isteyen Severus Alexander, taşı getirildiği yer olan Emasa'ya geri göndermiştir.

Bu karar, Principatus Dönemi siyasal tarihinde dönüm noktası olmakla birlikte, soya bağlı veraset sistemi terk edilmese de sonraki bir kaç imparatorun seçiminde de uygulanarak çocuksuz imparatorların varis meselesi sorunsuz ve uygun bir şekilde çözümlendi.

İmparator Antoninus Pius'un ölümüyle, Augustus döneminden bu yana ilk kez devlet yönetimi Marcus Aurelius ve Lucius Verus ile birlikte bu denli ortak bir yönetime sahne olmuştur.

Hadrianus’un politikası, Roma’nın sınırlarını Augustus’un belirlediği şekilde -kuzeyde Ren ve Tuna nehirlerinden doğuda Fırat (Euphrates) Nehri’ne- muhafaza etmekti. Traianus yayılmacı bir politika izleyerek Fırat’ın ötesine geçmiş, Armenia, Parthia ve Mezopotamya’yı fethetmişti; imparatorluğun sınırlarının bu kadar genişlemesi denetimi zorlaştırıyordu. Bu nedenle Doğu’daki askerleri Fırat’a kadar çekti ve Fırat sınırını güçlendirdi. Traianus’un fethettiği yerleri de bölgenin yerli krallarına bırakarak Roma’nın vasal kralları olarak kalmalarını sağladı. İki büyük seyahat programıyla M.S. 121-133 yılları arasında imparatorluğu baştanbaşa dolaştı. Amaç imparatorluğu daha yakından tanımak ve sorunlarla yakından ilgilenmekti.

Septimius Severus M.S. 11 Nisan 145’te Kuzey Afrika’daki Lepcis Magna’da (bugünkü Libya sahilinde Lebda) dünyaya gelmişti. İlk kez yirmili yaşlarının başında consul olan Severus, daha sonraki yıllarda da birkaç kez consul’lük yaptı; çeşitli askeri görevlerde bulundu. Gallia Lugdunensis valisi olduğu dönemde (M.S. 185-187) Syria’daki Emesa’da bir yüksek din görevlisinin kızı olan Iulia Domna ile evlendi. Çiftin Antoninus (Caracalla) ve Geta adlarında iki oğlu oldu.

Macrinus ve Diadumenianus’un öldürülmelerinden sonra imparator ilân edilen Elagabalus, hemen Roma’ya gitmedi, birkaç ay Doğu’da kaldı. Daha sonra annesi Iulia Soaemias ve anneannesi Iulia Maesa ile birlikte Roma’ya doğru yola çıktı. Kışı Nikomedeia’da (İzmit) geçirdiler; M.S. 219 sonbaharında da Roma’ya vardılar. Elagabalus, Macrinus taraftarlarına karşı acımasızca davrandı; kimilerini öldürdü; kimilerini görevlerinden uzaklaştırdı. İmparatordan dolayı Güneş Tanrısı kültü Roma’da da kabul gördü. Emesa’daki kutsal siyah taşı da (lapis niger)  Roma’ya getirdi.

Hadrianus’un politikası, Roma’nın sınırlarını Augustus’un belirlediği şekilde -kuzeyde Ren ve Tuna nehirlerinden doğuda Fırat (Euphrates) Nehri’ne- muhafaza etmekti. Traianus yayılmacı bir politika izleyerek Fırat’ın ötesine geçmiş, Armenia, Parthia ve Mezopotamya’yı fethetmişti; imparatorluğun sınırlarının bu kadar genişlemesi denetimi zorlaştırıyordu. Bu nedenle Doğu’daki askerleri Fırat’a kadar çekti ve Fırat sınırını güçlendirdi.

Roma tahtına geçen beş imparatorun iktidar dönemlerinde istikrar ve refah hâkim olduğundan, Antik Çağ’da bu imparatorlar (Nerva, Traianus, Hadrianus, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius) “iyi imparatorlar” olarak da anılmaktadır.

Nerva, yoksulların (ve özellikle çocukların) korunmasına yönelik önlemler almış; Yahudilerden alınan vergiyi kaldırmış; halka buğday dağıtımına kolaylık getirmiş; köprüleri ve su kemerlerini tamir ettirmiştir.

Nerva,  Marcus Ulpius Traianus’u evlat edinerek tüm yetkileri onunla paylaşmıştır.

Traianus, Syria Eyaleti’nin valisi Hadrianus’u evlat edinerek onun kendisinden sonra tahtın vârisi olduğunu Roma Senatus’una bildirmiştir.

Hadrianus önceki Roma imparatorlarının hiç yapmadığı bir şeyi yapmış ve iki büyük seyahat programıyla M.S. 121-133 yılları arasında imparatorluğu baştan başa dolaşmıştır. Amaç imparatorluğu daha yakından tanımak ve sorunlarla yakından ilgilenmektir.

Hadrianus, Antoninus adlı bir senatörü evlat edinerek vârisi ilân etmiştir.

Marcus Aurelius’un felsefeye özellikle de stoacı felsefeye ilgi duymuş ve bu konuda çalışmalar yapmıştır. Bu yüzden, “filozof imparator” olarak da anılmaktadır.

Commodus iktidarı boyunca birkaç kez suikast girişimine maruz kalmıştır. Bunların ilki kız kardeşi Lucilla tarafından planlanmıştır.

Caracalla’nın en önemli icraatlarından biri M.S. 212 yılında çıkarttığı ve “Yurttaşlık Yasası” (Constitutio Antoniniana) olarak bilinen yasadır.