HELLEN VE ROMA TARİHİ

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Hellen birliği­ni sağlayacak tek kişi olarak görülmeye başlandı. Philippos da bunu sezmiş ola­cak ki, Hellen kentlerini ulusal bir kongreye katılmaya çağırdı. M.Ö. 337 yılında Philippos’un başkanlık ettiği kongre Korinthos’ta toplandı. Burada alınan karar gereğince Hellenler bir “Hellen Birliği” oluşturdular. Siyasi ve askeri nitelikli bu birlik, toplantı yerinden dolayı, “Korinthos Birliği” olarak anılmaktadır. Philippos, üye kentlerin delegelerinden oluşan ve synhedrion adını taşıyan bir meclis tarafın­dan yönetilecek Birliğin hegemon’u seçildi. Sparta söz konusu birliğin dışında kal­dı. II. Philippos ve oğlu III. Aleksandros (Büyük İskender) Perslere karşı büyük bir sefer yapılacağını ilân ettiler. Philippos, kendisine karşı gelecek her gücü alt ede­ceğini biliyordu; daha doğrusu, kendi ordusunun gücünü tanıyordu. Amaç, Batı Anadolu’daki kentleri Pers boyunduruğundan kurtarmak ve Perslere Hellen dün­yasının gerçek gücünü göstermekti.  

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

ve kendilerini “Hellen” olarak kabul ediyorlardı. Her ne kadar Hellenler arasında savaş eksik olmuyorsa da, onlar için en büyük tehlike ya da ortak düşman, Persler idi. Bu ortak düşmana karşı koyabilmek, hatta onu yok edebilmek için Hellenlerin ilk önce kendi aralarında birleşmeleri gere­kiyordu. Bu uzlaşmanın da bir politikası olmalıydı. Böylece “panhellenizm” yani “Hellenlerin Birliği” düşüncesi doğdu. Bu, her Hellen’in sempati ile baktığı, ama söz konusu birliği sağlayacak önderin kim olacağı sorusunu da beraberinde taşı­dığı bir düşünce idi. Atinalı hatip (rhetor) Isokrates, M.Ö. 346’da Makedon Kralı II. Philippos’a yazdığı açık mektupta, Hellen ulusunun başlıca beş büyük kentinin (Atina, Argos, Sparta, Korinthos ve Thebai) güç birliği yaparak, onun komutasın­da Perslere karşı sefer düzenlemesini istiyordu.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Büyük İskender (III. Aleksandros), II. Philippos ile Olympias’ın oğlu idi. Plutarkhos, İskender’in doğum tarihini 6 Hekatombaion (yaklaşık 20 Temmuz) olarak vermektedir. Babasının ölümün­den sonra, M.Ö. 336’da 20 yaşında bir delikanlı iken Makedonya tahtına geçti. İlk işi babasının ka­tillerini cezalandırmak oldu. Daha sonra Korinthos Birliği tarafından birliğin hegemon’u ve Pers se­ferinin de komutanı seçildi. İskender, bir yandan Trakyalıları ve Illyrialıları kontrol altında tutmaya çalışırken, öte yandan Pers İmparatorluğu’na karşı yapacağı seferin hazırlıklarıyla meşgul oluyordu. Makedon hegemonyasını hazmedemeyen Atina ve Thebai’yı ele geçirdikten sonra, bütün düşüncesi­ni Doğu seferi üzerinde yoğunlaştırdı. İskender’in Doğu seferine başladığı M.Ö. 334 yılı (veya Pers İmparatorluğuna son verdiği M.Ö. 331 yılı) ile son Hellenistik krallık olan Ptolemaioslar’ın Actium Savaşı sonrası tarih sahnesinden silindikleri M.Ö. 30 yılı arasındaki yaklaşık 300 yıllık dönem, “Hellenistik Çağ” olarak adlandırılır. Aynı dönem­de Roma, Cumhuriyet dönemini yaşıyordu.  

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

su­baylarından Parmenion 5.100 Tesalyalı süvariye komuta ediyordu. İskender de 13.000 Makedonun başındaydı. Persler ise piyade ve süvari olarak toplam 40.000 askerden oluşuyordu. İskender, ortaya phalanks’ı, kanatlara da süvarileri ve piya­deleri yerleştirdi. Savaş düzenindeki her iki ordunun Granikos Çayı boyunca kar­şılıklı sıralanışı yaklaşık 3 km’yi buluyordu. İskender’in uyguladığı taktik sonucu Persler kesin bir yenilgiye uğradılar (M.Ö. 334). Granikos Savaşı ile Anadolu’nun kapısı İskender’e açılmış oldu. İskender, ırmağı geçerek karaya çıkmaya çalışan, fakat Persler tarafından öldürülen ilk 25 askerin bronz heykellerinin yapılması için dönemin ünlü heykeltraşı Lysippos’u görevlendirdi.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Kelainai’dan ayrılan İskender, Phrygia’nın önemli kentlerinden ve eski Phrygia Krallığı’nın başkenti olan Gordion’a (Yassıhöyük) geldi. Daha önce Sardeis’e gön­derdiği ve oradan Phrygia’ya geçmesini emrettiği Parmenion da ordusu ile birlikte Gordion’a geldi. Ptolemaios ile iki subayın idaresinde Makedonya’ya eşlerini gör­meye giden yeni evli Makedonyalıların da Gordion’a varmasıyla İskender’in askerî gücü doruğuna ulaştı. Bu sırada, Pers Büyük Kralı III. Dareios tarafından donan­ma komutanlığına atanmış olan Memnon’un, savaşı Makedonya ve Yunanistan’a kaydırma girişiminde bulunması ve bunun için de önce Khios Adası’nı daha sonra da, Mytilene dışındaki Lesbos Adası’nın diğer kentlerini ele geçirdiği ha­beri İskender’i telaşlandırmıştı (M.Ö. 333). Fakat Mytilene kuşatması sırasında Memnon’un ağır bir hastalık nedeniyle ölmesi İskender’i rahatlattı. Arrianos’tan öğrendiğimize göre kral, Gordion’da Midas’ın sarayına giderek, Gordios’un efsa­nevi arabasını ve boyunduruğundaki kayışları görmek istemişti. Biliyordu ki, ef­saneye göre, arabanın boyunduruğundaki kayışı çözen kimse “Asya’nın hâkimi” olacaktı. Bundan sonrasını Arrianos’un ağzından dinleyelim:

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

14 yaşındayken başkent Pella yakınındaki Mieza’da Aristoteles’ten felsefe ve si­yaset bilimi dersleri almaya başlayan İskender, genç yaşta olmasına karşın, bü­yük bir komutan, zeki ve ileri görüşlü bir kişiydi. Hellen edebiyatını iyi biliyor­du; Homeros’un destanlarını yastığının altından hiç eksik etmediği, Euripides’in dramalarını ezbere bildiği söylenir. Kurduğu imparatorluğunun yönetiminde Pers sisteminden de yararlanmış, Perslerin satraplık idaresini benimsemişti; çünkü, bu denli geniş bir coğrafyada egemenliğin tek merkezden yönetiminde güçlüklerin olacağı kesindi. Oysa bir tür yerel yönetim örgütü olan satraplıklar ile bu işi çö­zümlemek daha kolaydı. Satraplıkların başına önceleri Pers yöneticiler geçirmişse de, zamanla Makedon yöneticileri atamıştır. İskender, imparatorluğunun başken­ti olarak Babylon’u (Babil) seçmişti. Askeri ve sivil yönetimi birbirinden ayıran İskender, bir de maliye örgütü kurmuştu. Devletin resmi dilinin Eski Yunanca (Attika lehçesi) olması kararlaştırılmıştı. Pers seferi sırasında İskender’in yaptı­ğı en büyük işlerden biri de yeni kentler kurmasıdır. Bu kentlerin çoğu Tigris’in (Dicle) doğusunda bulunuyordu. En önemlilerinin başında, hiç kuşkusuz, Mısır’daki Aleksandreia (İskenderiye) gelmektedir. İskender, ticaret ve ulaşıma da önem vermiş, Perslerin yol şebekesini daha da geliştirmiştir.  

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

14 yaşındayken başkent Pella yakınındaki Mieza’da Aristoteles’ten felsefe ve si­yaset bilimi dersleri almaya başlayan İskender, genç yaşta olmasına karşın, bü­yük bir komutan, zeki ve ileri görüşlü bir kişiydi. Hellen edebiyatını iyi biliyor­du; Homeros’un destanlarını yastığının altından hiç eksik etmediği, Euripides’in dramalarını ezbere bildiği söylenir. Kurduğu imparatorluğunun yönetiminde Pers sisteminden de yararlanmış, Perslerin satraplık idaresini benimsemişti; çünkü, bu denli geniş bir coğrafyada egemenliğin tek merkezden yönetiminde güçlüklerin olacağı kesindi. Oysa bir tür yerel yönetim örgütü olan satraplıklar ile bu işi çö­zümlemek daha kolaydı. Satraplıkların başına önceleri Pers yöneticiler geçirmişse de, zamanla Makedon yöneticileri atamıştır. İskender, imparatorluğunun başken­ti olarak Babylon’u (Babil) seçmişti. Askeri ve sivil yönetimi birbirinden ayıran İskender, bir de maliye örgütü kurmuştu. Devletin resmi dilinin Eski Yunanca (Attika lehçesi) olması kararlaştırılmıştı. Pers seferi sırasında İskender’in yaptı­ğı en büyük işlerden biri de yeni kentler kurmasıdır. Bu kentlerin çoğu Tigris’in (Dicle) doğusunda bulunuyordu. En önemlilerinin başında, hiç kuşkusuz, Mısır’daki Aleksandreia (İskenderiye) gelmektedir. İskender, ticaret ve ulaşıma da önem vermiş, Perslerin yol şebekesini daha da geliştirmiştir.  

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Korupedion Savaşı galibi Seleukos, ertesi yıl (M.Ö. 280) Ptolemaios Keraunos tarafından öldürüldü. Artık İskender’in üniter devlet politikası tamamen ortadan kalkmış oldu. Onun yerine, devletin paylaşılan topraklarında şu krallıklar oluş­turuldu:

Bu arada kuzeyden Kelt akınları başladı. Makedonya’ya giren Keltlere (= Keltoi) karşı koymaya çalışan Ptolemaios Keraunos öldü (M.Ö. 279). Antigonos Gonatas ise Keltleri Lysimakheia’da (Bolayır) yenilgiye uğrattı (M.Ö. 277). Böylece, Yunanistan ve Makedonya Keltlerden kurtuldu. M.Ö. 274 / 273’de bu kez I. Antiokhos, Keltleri bozguna uğrattı; fakat Keltler (Galatlar) yine de Orta Anadolu’da (Galatia) yerleştiler. Anadolu’da Seleukos egemenliğinin başlamasıyla birlikte daha küçük bazı krallıklar da kuruldu: Bergama (Pergamon), Bithynia, Pontos ve Kappadokia krallıkları. Gerçekte bu krallıkların kuruluş yılları daha önceye gitmektedir; ancak tarih sahnesinde belirgin bir şekilde yer almaları M.Ö. 3. yüzyılda olmuştur. Yukarıda adlarını andığımız bu küçük Hellenistik krallıkla­ra, Anadolu dışında kurulmuş bir devlet olarak, Pyrrhos yönetimindeki Epeiros (Epir) Krallığı’nı da eklememiz gerekir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

“Hellen ve Roma Tarihi” Kitabının “Büyük İskender ve Hellenistik Çağ” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Korupedion Savaşı galibi Seleukos, ertesi yıl (M.Ö. 280) Ptolemaios Keraunos tarafından öldürüldü. Artık İskender’in üniter devlet politikası tamamen ortadan kalkmış oldu. Onun yerine, devletin paylaşılan topraklarında şu krallıklar oluş­turuldu:

Bu arada kuzeyden Kelt akınları başladı. Makedonya’ya giren Keltlere (= Keltoi) karşı koymaya çalışan Ptolemaios Keraunos öldü (M.Ö. 279). Antigonos Gonatas ise Keltleri Lysimakheia’da (Bolayır) yenilgiye uğrattı (M.Ö. 277). Böylece, Yunanistan ve Makedonya Keltlerden kurtuldu. M.Ö. 274 / 273’de bu kez I. Antiokhos, Keltleri bozguna uğrattı; fakat Keltler (Galatlar) yine de Orta Anadolu’da (Galatia) yerleştiler. Anadolu’da Seleukos egemenliğinin başlamasıyla birlikte daha küçük bazı krallıklar da kuruldu: Bergama (Pergamon), Bithynia, Pontos ve Kappadokia krallıkları. Gerçekte bu krallıkların kuruluş yılları daha önceye gitmektedir; ancak tarih sahnesinde belirgin bir şekilde yer almaları M.Ö. 3. yüzyılda olmuştur. Yukarıda adlarını andığımız bu küçük Hellenistik krallıkla­ra, Anadolu dışında kurulmuş bir devlet olarak, Pyrrhos yönetimindeki Epeiros (Epir) Krallığı’nı da eklememiz gerekir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

İlk Makedon kralı, I. Perdikkas’tır.

Buna göre doğru cevap B (Perdikkas) şıkkıdır.

M.Ö. 355 yılında Phokis ile Thebai arasında “Kutsal Savaş” yapılmıştır.

Buna göre doğru cevap A (Phokis-Thebai) şıkkıdır.

Kleopatra'nın babası Philipposdur.

Buna göre doğru cevap C (Philippos) şıkkıdır.

Pers imparatorluğu M.Ö. 331 yılında yıkılmıştır.

Buna göre doğru cevap A (331) şıkkıdır.

Büyük İskender Asandros’u da Lydia satrabı olarak atamıştır.

Buna göre doğru cevap D (Asandros) şıkkıdır.

Galatia’nın en önemli kenti Ankyradır.

Buna göre doğru cevap E (Ankyra) şıkkıdır.

İskender Mısır Tanrısı Ammon ile özdeşleştirilmiştir.

Buna göre doğru cevap C (Ammon) şıkkıdır.

İskender, M.Ö. 323’te, henüz 33 yaşındayken Babylon’da (Babil) öldü.

Buna göre doğru cevap B (Babylon) şıkkıdır.

Büyük İskender'in ölümü sonrası imparatorluğun başıboş kalmaması için devletin başına geçici olarak Perdikkas atandı.

Buna göre doğru cevap D (Perdikkas) şıkkıdır.

Darius Diadokhlar adııyla oluşturulan konseyin komutanlarından biri değildir.

Buna göre doğru cevap E (Darius) şıkkıdır.

M.Ö. 339 yılında Lokrisliler, Delphoi’a saldırınca, Delphoi Amphiktionu, II. Philippos’tan yardım istedi. Philippos da Orta Yunanistan’a girdi; Elateia ve Amphissa’yı ele geçirdi. Atinalı aşırı milliyetçi Demosthenes, Philippos’a karşı Thebai ile ittifak yaptı. M.Ö. 338 sonbaharında iki ordu Khaironeia Ovası’nda karşılaştı.
Philippos’un phalanks’lardan oluşan profesyonel ordusu, Atinalı ve Thebailıların oluşturduğu geleneksel, hoplit ağırlıklı orduyu yendi. Atinalılar 1.000 kadar kayıp verirken, bunun iki katı kadar da esir vermişlerdi. Bu savaştan sonra Hellenler, II. Philippos’un gücünü kabul ettiler. Thebai, bundan böyle Boiotia’daki hegemonyasını
yitirmişti. Atina, Makedonya ile uzlaşma içine girmek zorunda kaldı.