HELLEN VE ROMA TARİHİ - Deneme Sınavı - 16

Senatus, Mısır’dan Roma’ya dönen Octavianus’a M.Ö. 27’de tüm askeri gücün lideri anlamına gelen başkomutan (imperator) unvanıyla birlikte “augustus” (kutsal) unvanı da verdi.

Augustus, askeri birliklerin (lejyon) bulunduğu eyaletlerin (İspanya, Gallia, Syria, Cilicia, Kıbrıs) idaresini kendi üzerine aldı.

Augustus zamanındaki bazı önemli olaylar arasında; Arabia’nın Roma’ya bağlanmas (M.Ö. 24), Galatia kralı Amyntas’ın öldürülmesi üzerine Galatia’nın Roma eyaleti yapılması (M.Ö. 25), Bosporos Krallığı’nın Roma’ya bağlı vassal krallık yapılması (M.Ö. 14), Varus komutasındaki Roma birliğinin Teutoburg Ormanı’nda Germanlarca pusuya düşürülüp yok edilmesi (M.Ö. 9), Trakya’da vasal bir krallık kurulması, Syria (Suriye) ve Iudaea’nın (Eski Filistin’in güneyi) Roma eyaleti olması sayılabilir.

Augustus öldükten sonra imparatorluğa Tiberius geçmiştir.

Claudius zamanında Mauretania (M.S. 42), Britannia (M.S. 43), Lykia (M.S. 43), Iudaea (M.S. 44) ve Trakya (M.S. 46) eyalet haline getirilerek Roma topraklarına katıldı.

Claudius’tan sonra Roma tahtına Nero çıkmıştır.

Dört imparatorlar yılı Galba – Otho – Vitellius –Vespasianus’u kapsamaktadır.

Vespasianus’un ölümünden sonra Roma tahtına geçen imparator Titus’tur.

Actium’da yer alan deniz savaşı sonucu Octavianus, Ptolemaios Krallığı’nı bitirmiş, “imperator” ve “ augustus” ünvanlarını kazanmıştır. Savaşın son bulmasıyla aynı zamanda Roma dünyası ve Akdeniz’in lideri haline gelmiştir. Doğru cevap C'dir.

Primus inter pares eşler arasında birinci anlamına geliyordu. Pontifex Maximus, devletin dini liderine verilen unvan iken; pater patriae vatanın babası demekti. Principatus, tek adamın – birinci yurttaşın hükmü anlamına gelen imparatorluk tanımıydı. Imperium maius proconsulare ise princepse(birinci yurttaş) Senatus eyaletlerinin idaresine müdahale yetkisi idi. Doğru cevap A'dır.

Bu dönemde Senatus’un itibarı artmış olsa da, üye alımına getirilen 1 milyon sestertiusluk servet zorunluluğu üye sayısının azalmasına sebebiyet vermiştir. Atlı sınıfından daha fazla faydalanılmış, böylece equitusun da prestiji artmıştı. Bir barış dönemi olduğu için askerlere eskisi kadar gerek kalmamış, bu yüzden orduda küçülmeye gidilmişti. Augustus ayrıca Praetoriani ve Cohortes Vigilium’u bu dönemde kurmuştu. Doğru cevap E'dir.

Bu dönemde kurulan koloniler, mevkiileri aşağıdaki gibidir;
- Pisidia’da: Colonia Caesarea (Antiochia), Colonia Iulia Augusta Olbesena (Olbasa); Colonia Iulia Augusta Comama (Comamenorum); Colonia Iulia Augusta Felix Cremna (Cremnensium); Colonia Iulia Augusta Parlais.
- Lykaonia’da: Colonia Iulia Felix Gemina (Lystra)
- Galatia’da: Colonia Iulia Augusta Felix Germenorum (Germe)
- Kilikia’da: Colonia Iulia Augusta Felix Ninica
- Troas’ta: Colonia Augusta Troadensim (Alexandria Troas)
- Mysia’da: Colonia Gemella Iulia Pariana (Parium)
- Bithynia’da: Colonia Iulia Concordia Apamea (Apamea - Myrlea) Buna göre doğru cevap B'dir.

Germanicus, önce Ren bölgesinde ayaklanmayı bastırmış, sonra Germanlara karşı seferlere başlamıştır. Bu seferlerden Tiberius tarafından çekilince, consüllüğü paylaştılar. Doğu’da çıkan sorunlar ardından büyük yetkilerle Doğu’ya gitti ve Kappadokia ile Kommagene’yi eyalet yaptı. Pannonnia’daki karışıklığı ise Tiberius’un oğlu Drusus çözmüştür. Doğru cevap D'dir.

“Caligula” aslında tam adı Gaius Iulius Caesar Germanicus idi. Ancak kendisine takılan “caligula” lakabıyla daha çok anılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Claudius izlediği doğru politikalarla Mauretania, Britannia, Lykia, Iudaea ve Trakya’nın hepsini eyalet haline getirerek Roma topraklarına dahil olmalarını sağlamıştır. Doğru cevap E'dir.

“Donativum” imparatorun, imparator seçildikten sonra “praetor” muhafızlarına yaptığı bağışın adıdır. Bu olgu Osmanlı’daki “cülus” bahşişine benzer. Doğru cevap A'dır.

“Dört İmparator Yılı” Galba ile başlamış, ardından Otho tahta geçmiştir. Vitellius ile devam eden dönemi Flavius hanedanlığından Vespasianus bitirmiş ve imparatorluğu kendi hanedanlığına geçirmiştir. Doğru cevap D'dir.

Titus döneminde önce Vezüv yanardağı patlayıp özellikle  Pompeii, Herculaneum ve Stabiae kentlerini lavlar altında bırakmış, kısa bir süre sonra da Roma’da çıkan büyük bir yangın ve akabinde başlayan veba salgını sebebiyle halkın ciddi bir kesimi yok olmuştur. Yeniden imar faaliyetlerine geçen Titus pek çok yeri yeniden inşa ettirmiş ve Colosseum’u açmıştır. Senatörleri ahlaksızlıktan cezalandıran imparator Titus’un ardından gelen Domitianus’tur. Doğru cevap B'dir.

İmparator Augustus (M.Ö. 27-M.S. 14) Dönemi'nde Roma tarihinden birçok önemli olay yaşanmıştır. Galatia'nın Roma eyaleti yapılması (M.Ö. 25), Arabia'nın Roma'ya bağlanması (M.Ö. 24), Bosporos Krallığı'nın Roma'ya bağlı yasal bir krallık yapılması (M.Ö. 14), ve Syria (Suriye) ile Iudaea'nın (Eski Filistin'in güneyi) Roma Eyaleti yapılması bunlardan bazılarıdır. A, B, C ve D seçeneklerinde verilenler ise İmparator Tiberius (M.S. 14-37) Dönemi'nde yaşanmış olaylardır. Doğru cevap E'dir.

Senatus, Actium Zaferi (M.Ö. 31) ve Mısır'daki zaferlerinin ardından Roma'ya dönen Gaius Octavianus'a (Augustus) imperator unvanı ile birlikte "augustus" (kutsal) unvanını da vermiştir. Imperator, tüm askeri gücün lideri anlamına gelen başkomutanlık unvanıdır. Proconsul, Senatus'a bağlı eyaletlerin başındaki yöneticilere (valilere) verilen unvandır. Praefectus, Muhafız Alayı'nın başındaki kişiye verilen unvandır. Legatus ise imparatorlara bağlı eyaletlerin başındaki yöneticilere verilen unvandır. Doğru cevap C'dir.