HAYVANCILIK EKONOMİSİ

Broiler: Piliç eti elde etmek üzere üretilen, et veriminin yüksekliği yönünde seleksiyon yapılmış, ortalama 42 günde kesim yaşına gelen ticari tavuk melezleridir.

Türkiye’de TÜİK verilerine göre 2010 yılı itibariyle 15 yaş üzeri işgücü 25,6
milyon kişidir. Bu işgücünün %88’i istihdam edilirken, yaklaşık %12’lik bir kısmı
işsiz durumdadır.

Beş Yıllık Kalkınma Planı: Türkiye 1963 yılından itibaren kalkınmasını Beş Yıllık Kalkınma Planları ile planlamaktadır. Bu planlar Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından hazırlanmaktadır

Dışşal ekonomi: Bir sektörün veya üretim kolunun gelişirken diğer üretim kollarının da gelişimine katkıda bulunmasını anlatmaktadır. Örneğin; gelişen bir hayvancılık sektörü, hayvancılığa dayalı sanayiinin, yem sanayiinin, ambalaj sanayiinin, soğuk depolama hizmetlerinin vs. de gelişimine katkı yapmaktadır.

Türkiye’de TÜİK verilerine göre 2010 yılı itibariyle 15 yaş üzeri işgücü 25,6
milyon kişidir. Bu işgücünün %88’i istihdam edilirken, yaklaşık %12’lik bir kısmı
işsiz durumdadır.
Hayvancılık, nüfusun belirli bir bölümüne istihdam alanı sağlayan bir sektördür.
Bununla birlikte hayvancılık sektöründe yeni istihdam alanlarının yaratılmasında
diğer sektörlere göre daha az sermaye gereksinimi bulunmaktadır.
Türkiye’de istihdam içinde tarım ve hayvancılığın payı, 1965 yılında %71,92 iken, aynı oran 2010 yılında %25,15 olmuştur. Yine 2010 yılında toplam istihdamın %26,23’ü sanayide, %48,62’lik bir kısmı ise hizmetler sektöründedir.

Kombina: Kasaplık hayvanları asıl ve yan ürünleriyle birlikte et ve mamullerine dönüştüren çok fonksiyonlu et sanayi tesisidir.

Kırsal alanda hayvansal üretimi ağırlıklı hale getirecek ekonomik politika önlemleri, sektörü kırsal alanda sosyal ve ekonomik kalkınmamızın lokomotifi haline getirebileceği gibi, sanayileşmenin finansmanını da öz kaynaklara dayandırmak suretiyle ülkemizde istikrarlı bir gelişme de sağlamış olacaktır.
Hayvancılık sektörünün iktisadi kalkınmamızda yüklendiği fonksiyonları şu
şekilde sıralamak mümkündür:
• Daha iyi beslenme olanağı, sanayie hammadde sağlama fonksiyonu
• Milli Geliri artırma ve ihracatı geliştirme fonksiyonu
• Sanayi ve hizmetler sektörlerine işgücü sağlama ve kendi sektörü içinde
istihdam hacmi yaratma fonksiyonu
• Kalkınmanın finansmanına katkıda bulunma fonksiyonu
• Bölgeler arası dengeli kalkınmayı gerçekleştirme fonksiyonu
• İktisadi kalkınmayı istikrar içinde gerçekleştirme fonksiyonu.

Hayvansal gıdalara olan yurtiçi talep, toplam nüfus, nüfusun yaş ve cinsiyet
olarak nitelikleri, gelir seviyesi, ürün fiyatları ve tüketim alışkanlıklarının etkisi
altında oluşmakta ve değişiklik göstermektedir.

Ülkemizde artan talebe rağmen hayvansal gıda üretiminin ve verimliliklerin
düşük olması diğer bazı faktörlere de bağlıdır. Şöyle ki; hayvanların yetersiz beslenmesi üretim azlığına yol açmaktadır. Ülkemizdeki mevcut hayvan varlığının yeterli düzeyde beslenememesi sorunu da çayır-mera alanlarının yıllardır uygulanan yanlış politikalar sonucu yok denecek kadar azalması (1935 yılında 44 milyon ha; bugün 12 milyon ha civarında), konsantre yem fiyatlarının yüksek olması, yem bitkisi üretimine gereken önemin verilmemesi, hayvancılıkla uğraşan üreticilere gerekli kredi ve finansman imkanlarının sağlanmaması, kırsal kesimdeki üretime yönelik gelenekselliğin ve polikültür yapının, yani bitkisel ve hayvansal üretimin birlikte yapılması sonucu ihtisaslaşmanın sağlanamaması gibi bazı temel sorunlarla da yakından ilişkilidir. Eğer Türkiye birincil olarak bu sorunlar üzerine eğilmezse; hayvansal üretimde, buna paralel olarak da toplumun yeterli ve dengeli beslenmesinde gerekli başarıyı sağlayamayacaktır.

Optimum: Belirli ekonomik amaçlara yönelik olarak değişkenin alabileceği, amaca en uygun değeri belirtilen kavramdır.

Sektör: Bir ekonomik bütünün, kendisine özgü niteliklere sahip ve diğer faaliyetlerden ayrı olarak incelenebilen bölümüdür.

Piliç eti elde etmek üzere üretilen, et veriminin yüksekliği yönünde seleksiyon yapılmış, ortalama 42 günde kesim yaşına gelen ticari tavuk melezlerine  broiler denir.

Belirli bir maliyetle olabilecek en büyük üretimi (faydayı) ya da belirli bir üretim (fayda) seviyesini olabilecek en düşük maliyetle sağlama davranışına  rasyonellik denir.

Türkiye 1963 yılından itibaren kalkınmasını Beş Yıllık Kalkınma Planları ile planlamaktadır

Kasaplık hayvanları asıl ve yan ürünleriyle birlikte et ve mamullerine dönüştüren çok fonksiyonlu et sanayi tesisine kombina denir.

Dışşal ekonomi: Bir sektörün veya üretim kolunun gelişirken diğer üretim kollarının da gelişimine katkıda bulunmasını anlatmaktadır. Örneğin; gelişen bir hayvancılık sektörü, hayvancılığa dayalı sanayiinin, yem sanayiinin, ambalaj sanayiinin, soğuk depolama hizmetlerinin vs. de gelişimine katkı yapmaktadır.

Gelir yükseldikçe, gıda maddelerine yapılan harcamalar artmakta, fakat bu artış, gelir artışıyla aynı oranda olmamakta, diğer bir deyimle, gıda maddeleri harcamalarının, toplam harcamalar içindeki payı azalmaktadır. Türkiye’de gelir seviyesi düşük olduğundan, gıda maddelerine ayrılan pay, harcamaların büyük bir kısmını oluşturmaktadır

Bu değerler gelişmiş ülkelerin hiçbiri ile karşılaştırılamayacak kadar düşük seviyededir. Örneğin kişi başına toplam et tüketimi, Avrupa Birliği ülkeleri ortalama tüketiminin yaklaşık dörtte biri kadar, süt tüketiminin ise yarısından azdır. Yumurtada ise dünya yumurta tüketimi Türkiye tüketiminin 2-3 katı olan ülkelerin sayısı bir hayli fazladır. İnsanların beslenme problemi gelir düzeyleri ile de çok yakından alakalıdır. Ekonomideki Engel Kanunu gereğince; düşük gelirli ailelerin toplam harcamaları içerisinde, besin maddeleri için yaptığı masraflar, en büyük payı almaktadır.

Sanayileşmenin finansmanını öz kaynaklara dayandırmada, güçlü yatırım hamlesinin yapılmasında hayvancılık sektörü önemli bir potansiyele sahip bulunmaktadır