HAYVAN YETİŞTİRME

Hayvan sağlığı ve sağlıklı hayvansal üretimin asgari koşulları sağlanamamış, bu yüzden ortaya çıkan büyük kayıpları önlemek mümkün olamamıştır. Hayvan aşı ve ilaçlarında dışa bağımlılık azaltılamamış, aksine artmıştır. Hayvancılık sektörüne uygulanan teşvik ve destekler konusunda, geçmişte olduğu gibi günümüzde de, isabetsiz kararlar devam etmektedir. Ekonomik gelişme dışındaki nedenlerle kentlere yoğun göç, sosyal sorunların artması ve çalkantıların oluşmasına neden olacaktır.

Hastalıklarla mücadelede Türkiye’den geri durumda bulunan doğu ve güneydoğu komşularımızdan kaçak hayvan girişinin engellenememesi nedeniyle Türkiye, sürekli olarak salgın tehdidi altında bulunmakta, ciddi salgınların başlangıç noktası
genellikle bu bölgeler olmaktadır.

Tarım Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu başta olmak üzere ilgili kurumlar arasında işbirliği sağlanmalıdır. Hayvan verimlerine ilişkin bilgilerin ölçüm değerlerine dayalı olarak elde edilmesi için doğrudan bilgi toplayan bir oluşum gerçekleştirilmelidir. Ürün kalitesini geliştirme ve izleme için laboratuvar alt yapısı güçlendirilmeli, sivil toplum örgütleri de bu alanda görev üstlenmelidir. Hayvansal üretim için ticari girdi niteliği olan ürünlerin (yem, ilaç, katkı maddesi vb) denetimi sistemli ve sürekli hale getirilmelidir.

Yapılan tanımlamalardan anlaşılacağı gibi tarım, bitkisel üretim ve hayvancılık olmak üzere
iki ana üretim kolundan oluşan bir bütündür. Tarım işletmelerinin çoğunluğunda bitkisel ve hayvansal üretim birlikte yer almaktadır. Bu tip işletmeler bitkisel üretim artıklarını, ekilemeyen arazilerini, ekim nöbetine aldıkları yem bitkilerini en iyi şekilde hayvancılıkta
değerlendirerek kazançlarını artırabilmektedirler. Kısacası, bitkisel ve hayvansal üretim birbirini tamamlayan ayrılmaz bir bütün niteliğindedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Proteinler, karbonhidratlar, yağlar, vitaminler, su ve mineral maddeler olmak üzere altı gruba ayrılan besin maddeleri; bitkisel ve hayvansal kökenlidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Günlük 1 litre süt tüketimi 5-6 yaşa kadar çocukların günlük protein ihtiyacının tamamını, 14 ile 20 yaş arasında ise ihtiyacın en az yarısını karşılamaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Normal büyüklükte bir yumurta kapsadığı besin maddeleri bakımından 90 g et, ve 160 g süte eşdeğerdir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Hayvancılık iklimsel koşullardaki aşırı değişikliklerden bitkilere göre daha az etkilenmektedir. Bu, hayvanların sıcaklık değişikliklerine uyum yetenekleri veya toleranslarının daha fazla olması yanında, gerek fizyolojik, gerek davranımsal uyum mekanizmaları aracılığıyla sağlanmaktadır. Hayvan yetiştiriciliğinin barınaklarda yapılıyor olması da hayvanların aşırı sıcaklık değişikliklerinden ve yağışlardan veya yağış yetersizliği veya kuraklıklardan korunmasını sağlayacak önlemler alınmasını kolaylaştırmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Türkiye hayvancılık sektörü çayır ve meraları, uzun yıllar boyunca, hayvancılık için; ucuz, olabildiğince sömürülebilir ve sürdürülebilir yem kaynağı olarak algılamış, bu hatalı değerlendirme sonucu, aşırı otlatma ile sömürülen meraların nitelikleri bozulmuş, bir bölümü tamamen elden çıkmış, tarımda mekanizasyon artışı nedeniyle mera alanlarının bir bölümünün bitkisel üretime açılması sonucunda da önemli ölçüde daralmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Türkiye tarımının önemli bir kolu olan hayvancılık, sıklıkla devlet müdahalesiyle karşılaşmaktadır. Kamunun yönlendirme ve destekleme amaçlı politikalarda en fazla başvurduğu araçlar teşvik ve sübvansiyondur. Müdahalelerde çoğunlukla, ya gıda sanayisinin hammadde ihtiyacını karşılama ya da tüketiciyi koruma amacı öne çıkmaktadır. Oysa üretim yetersizliği olan ülkelerde, devlet müdahalelerinin temel amacı; üretimde süreklilik ve yeterliliği sağlamak, üreticiyi korumak ve maliyetleri düşürmek olmalıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

1980-2007 yılları arasında Türkiye et üretim kompozisyonundaki değişim açık bir şekilde görülmektedir. Bu dönemde kırmızı et üretim kaynağı olan sığır (manda dahil), koyun ve keçi türlerinin toplam et üretimindeki payları azalırken, tavuğun payı hızlı bir şekilde artmaktadır. Son dönemlerde kırmızı et piyasasında yaşanan hızlı fiyat artışı ve hatta yeterince kurbanlık hayvan bulunamaması ve tüketici fiyat dengesini sağlamak üzere büyük ölçüde kasaplık hayvan ve karkas ithalatı yapılmasının temel nedeni uygulanmakta olan hayvancılık politikalarındaki hatalar ve eksiklikler nedeniyle Türkiye et üretim kompozisyonunun belirtilen şekilde değişmesi olmuştur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Türkiye hayvancılığına ilişkin saptamalardan bazıları aşağıdaki gibidir:

Ülke genelinde hayvan varlığının genetik kapasitesini artırmada önemli bir araç olabilecek
yapay tohumlamanın yaygınlaşması önündeki engellerin kaldırılamamış olması Türkiye hayvancılığına ilişkin kısıtlardan birini, diğer seçenekler ise hayvancılığımıza yönelik tehditleri ifade etmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Artan dünya nüfusunun talebini karşılamak üzere, geçtiğimiz 50 yılda gıda üretimi iki kat artırılmıştır. Gelecek 15 yıllık dönem içinde ise üretiminin bugünkü düzeyinin iki katına çıkarılması gerekeceği tahmin edilmektedir. Buradan; gıda üretiminin daha ilerideki dönemlerde benzer şekilde artırılamayacağı, bir başka deyişle artışın sürdürülebilir olmadığı dikkate alındığında insanlığın gelecekte çok önemli sorunlarla karşılaşacağını ifade etmek yerinde olur. Doğru cevap A'dır.

Süt; vücudun karmaşık besin talebinin çok büyük ölçüde karşılanmasını sağlayabilecek bir içeriğe sahiptir. Süt proteini kazein, yüksek biyoloji değerliklidir. Günlük 1 litre süt tüketimi 5-6 yaşa kadar çocukların günlük protein ihtiyacının tamamını, 14 ile 20 yaş arasında ise ihtiyacın en az yarısını karşılamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Normal büyüklükte bir yumurta kapsadığı besin maddeleri bakımından 90 gr et, ve 160 gr süte eşdeğerdir. Doğru cevap E'dir.

Yumurta, süt ve balıkta bulunan proteinlerin sırasıyla % 94 (yüzde 94, 82 ve 80’i insanlarca değerlendirilebilirken, bu oran fasulye, bezelye ve yulafta sırasıyla 38, 47 ve 66 dır.

Önemli bir hayvansal ürün de süttür. Süt; yeni
doğan ve türe göre değişen sürelerde olmak üzere
memeli yavrularının beslenmesinde, onların hızlı
ve sağlıklı büyümesinde tartışmasız bir üstünlüğe
sahiptir. Süt; vücudun karmaşık besin talebinin
çok büyük ölçüde karşılanmasını sağlayabilecek bir
içeriğe sahiptir. Süt proteini kazein, yüksek biyoloji değerliklidir. Günlük 1 litre süt tüketimi 5-6
yaşa kadar çocukların günlük protein ihtiyacının
tamamını, 14 ile 20 yaş arasında ise ihtiyacın en az
yarısını karşılamaktadır.
Kalsiyum içeriğinin yüksekliği, sütün beslenmedeki bir diğer önemli niteliğini oluşturmaktadır. Süt; A vitamini, riboflavin, magnezyum, tiamin, Vit. B6
ve B12 bakımından da zengindir.

Türkiye’de sadece hayvancılık yapılan işletmelerin toplam tarım işletmeleri içerisindeki payı 1970 yılında %9.40 iken, 2001 yılında %2,36’ya, bitkisel ve hayvansal üretimi birlikte yürüten işletmelerin oranı %83.30’dan %67.42’ye gerilemiş, yalnız bitkisel üretim yapan işletmelerin oranı ise %7.30’dan %30.22’ye yükselmiştir. Bu değişim, hayvancılıktan önemli ölçüde kaçış olduğunun göstergesi niteliğindedir. Doğru cevap B'dir.

Eradikasyon kavramı hastalıkları yok etme/söndürme anlamına gelmektedir. Doğru cveap C'dir.