HAYVAN YETİŞTİRME - Deneme Sınavı - 5

apalı ortamda petekler üzerinde yaşayan bal arıları petekleri birbirlerine paralel ve sabit uzaklıkta olacak şekilde örerler. Böylece hem tüm karşılıklı petek yüzeyleri hem de petekler ile kovan iç yüzeyi arasında sabit uzaklık bulunur. Yaklaşık 1 cm (3/8 inç) olan bu uzaklık, arı uzayı olarak adlandırılır. Doğru cevap C'dir.

Dünyada Apis cinsine (genus) ait 4 bal arısı türü (species) tanımlanmıştır. Bunlar A. florea, A. dorsata, A. cerana ve A. mellifera’dır. Varroa, yavru ve ergin bal arılarının hemolenfini emerek zarar veren paraziter bir dış akardır. Doğru cevap E'dir.

İtalyan (A. m. ligustica), Esmer (A. m. mellifera), Karniyol (A. m. carnica) ve Kafkas (A. m. caucasica) genel ve taksonomik adları ile tanınan bu ırklardan ilk üçü Avrupa, sonuncusu ise Yakın Doğu soyuna girmektedir. Doğru cevap D'dir.

Esmer Arı (A. m. mellifera) ırkının, açık havada sinirli ve hareketli oluşu ve bazen hırçınlaşarak insanlara saldırması bu ırka ilgiyi azaltmıştır. Yaz sonunda güçlü koloniler oluşturması ve güçlü kışlaması, oğul eğiliminin düşük olması iyi, yavru hastalıklarına ve mum güvesine duyarlı olması ve üçgül plantasyonlarından yeterince yararlanamaması (kısa dil) kötü özellikleri olarak değerlendirilir. Kışlık rezervlerini iyi kullanarak açlık tehlikesi yaşamaması bu ırkın soğuk ve uzun kış mevsimlerinde canlı kalmasını sağlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Kovan havalandırma ve koruma işini 18 ila 21 günlük yaşlı işçi arılar gerçekleştirir. Doğru cevap D'dir.

Bal arıları, başta bal olmak üzere balmumu, polen, arısütü, arı zehiri, propolis gibi ürünleri üretirler. Feromon ise Böceklerin dış salgı bezlerinden (eksokrin bezler) üretilen ve vücut dışına salınan, aynı böcek türünün bireyleri arasında mesaj görevi üstlenerek davranış ve gelişimlerini etkileyen kimyasal bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Doğru cevap E'dir.

Kış ölümleri ve bununla ilgili pek çok sorunun
giderilmesi için kışa girerken;
• kolonilerin genç ana arılara sahip olmaları,
• kolonilerin sağlam kovanlarda bulunmaları
ve aşırı kış koşullarına karşı korunmaları,
• koloni büyüklüğüne yeterli kışlık stok besinlerin varlığı ve
• kovanlarda hastalık etmenlerinin bulunmaması ya da bunları uyaracak koşulların engellenmesi zorunludur. Doğru cevap A'dır.

Avrupa ile birlikte Türkiye arıcılığını da etkisi altında tutan hastalık Nosema’dır. Hastalığın başlıca belirtileri kanatların düşmesi, karnın uzaması
ve sokma içgüdüsünün kaybolmasıdır. Doğru cevap C'dir.

İşçi arıların pupa dönemine geçecek larvaların bulunduğu petek gözlerini balmumu ve propolis karışımı ile olgunlaştırılmış balın bulunduğu petek gözlerini ise balmumu ile kapatması işlemi, sırlama olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)’nün 2008 yılı verilerine göre Türkiye’de 4.9 milyon arılı kovanda 81 bin ton bal üretilmiştir. Bu kovan varlığı ve bal üretimi ile Türkiye dünyada ikinci sırayı almaktadır. Cevap: B şıkkıdır.

Günümüzde bal arısı ve arıcılık kutup daireleri dışında dünyanın her bölgesinde bulunmaktadır. Cevap:D şıkkıdır.

Bir üretim dalı olarak arıcılığın ortaya çıkışı ise Neolitik Çağ’da (İ.Ö. 5000) olmuştur. Cevap: A şıkkıdır.

Bal arısı yaşamına ilk kez girildiğinde koloni bir “krallık” olarak düşünülmüş, ancak arılar arasındaki iri arının dişi olduğu ve yumurtladığı 1586 tarihli bir yayınla bildirilmiştir. Cevap: C şıkkıdır.

Varroa: Yavru ve ergin bal arılarının hemolenfini emerek zarar veren paraziter bir dış akardır. Cevap: A şıkkıdır.

Yapılan tanımlama çalışmaları sonunda dünya üzerinde 26 coğrafik bal arısı ırkı ya da alttürü saptanmıştır.Cevap: D şıkkıdır.

Avusturya Alpleri’nin güneyi ve Balkanların kuzeyi Karniyol arısının anayurdudur. Cevap: C şıkkıdır.

Arısütü: Ana arı larvasını beslemek için genç işçi arıların hipofarinks ve mandibula bezlerinden salgıladıkları ince granüllü, süt beyazı rengi olan jöle benzeri gıda. Cevap: B şıkkıdır.

Arıların salkım oluşturmaları için optimum yakın çevre sıcaklığı 14 °C olarak saptanmıştır. Cevap: A şıkkıdır.

Propolis, arıların bitki tomurcuklarından topladığı reçinemsi bir maddedir. Arılar propolisi kovan
girişini daraltmak (kışa girerken), kovan çatlaklarını onarmak, kovanda atılamayan organik maddeleri kaplamak gibi amaçlarla kullanmaktadırlar.
Antiseptik etkisi de olan bu ürün mobilya cilasında, kozmetiklerde, ağız koruma ürünlerinde, deri
yangılarına karşı hazırlanan eriyiklerde kullanılmaktadır. Cevap: B şıkkıdır.