HAYVAN YETİŞTİRME - Deneme Sınavı - 13

Karaman, Dağlıç, Kıvırcık Irkları cerim yönüne göre yerli sınıfına aittir. Doğru seçenek E'dir.

Corriedale: Uzun yapağılı ırkların, ince yapağılılarla melezlenmesi ile elde edilen melez yapağı ırklarındandır. Yeni Zelanda’da yetiştirilen Merinos’ların, Lincoln veya Leicester ile melezlenmesi ile elde edilmiştir. Melez yapağı Merinos yapağısına göre daha kaba olmakla birlikte (50-56’S) bir örnektir ve tekstil sanayiinde kullanılabilmektedir. Corriedale koyunlarının etçilik özellikleri iyi; geniş, derin ve yuvarlak bir vücut yapısına sahiptir. Dişiler 60-70, koçlar 90-100 kg ağırlıktadır. İkizlik oranı diğer kombine ırklara göre daha yüksektir. Doğru seçenek B'dir.

Doğu Friz, Langhe, Romanov koyunları süt koyunları ırkına aittir. Doğru seçenek C'dir.

Türkiye’de hayvancılıkla uğraşan tarım işletmeleri 1970 yılında %92.7 lik bir orana sahipken, bu oranı, 2000 li yıllarda %69.8 e gerilemiş, yani pek çok işletme hayvansal üretimden vazgeçmiştir. Koyunculukta da benzer şekilde azalma olmuştur.

Türkiye yerli koyunları yapağı ve kıl örtüsü bakımından kaba karışık yapağılı sınıfa girmektedir. 

Tüm sınıflandırmayı aşağıdaki tablodan görebilirsiniz. 

Lincoln: İngiliz koyun ırkları içerisinde en iri cüsseli ve ağır olanıdır. Koyunları 90, koçları 110- 120 kg ağırlıktadır. Yapağı lif ve lüleleri uzun, vücut derin, geniş ve yuvarlaktır. Ortalama yapağı verimi 6-8 kg arasında olup yapağı lüleleri 25-35 cm uzunluktadır. Yüz koyundan 150 kuzu alınabilmektedir.

Anız: Ekini biçildikten sonra sürülmeden boş kalan, köklü ekin sapları ve dökülen buğdaygil başak ve daneleri bulunan tarlaya verilen isimdir. Doğru seçenek D'dir.

Karagül: Türkistan, Özbekistan, Afganistan, İran ve Pakistan’da yetiştirilen başlıca kürk koyunu Karagül’dür. Doğu Friz süt koyunu ve Lincoln et koyunları ırkına aittir. Doğru seçenek E'dir.

Alman Yapağı-Et Merinosları 1934-1935 yıllarında Türkiye’ye de getirilmiş, Kıvıcık ve Akkaramanlar ile melezlenerek Türk Merinosu, Anadolu Merinosu ve Malya ırkları elde edilmiştir.

Yapağı-et koyunları içerisinde en kaliteli yapağı veren, fakat yayılma alanı oldukça sınırlı kalmış bir ırktır. Bitki örtüsü zayıf bölgeler ile bakım ve besleme koşulları yetersiz işletmeler için uygun değildir. Yapağı sınıfı 56-60’S olan Alman Yapağı-Et Merinoslarının, yapağı verimleri 5kg; canlı ağırlıkları 65-70 kg dolayındadır. Bakım ve besleme koşullarının yeterli olduğu hallerde yılın her mevsiminde kızgınlık gösterebilmektedir. İkizlik oranı %40-50 arasında değişmektedir.

Sakız: İzmir’in Çeşme, Urla ve Seferihisar ilçelerinde az sayıda bulunmakla birlikte süt ve döl veriminin yüksekliği nedeniyle önemli olan yerli koyun ırkıdır. Doğru seçenek A'dır.

Koyunların koç katımından l-l.5 ay öncesinden başlanarak aşım mevsiminin sonuna kadar enerji ve/veya proteince zengin bir yemle beslenmelerine flushing adı verilir. Flushing ile kuzu veriminin % 15-30 arasında değişen oranlarda artırılması mümkündür. Doğru seçenek B'dir.

Türkistan, Özbekistan, Afganistan, İran ve Pakistan’da yetiştirilen başlıca kürk koyunu Karagül’dür. Yeni doğan Karagül kuzularının postları; tirbuşon, boru, bakla, nohut ve gül olarak adlandırılan kıl bukleleriyle kaplıdır. Bukleler kuzuların yaşları ilerledikçe bozulmaktadır. Yaşlı Karagül koyunlarının postları buklesizdir ve yapağı son derece kaba ve karışıktır.

Karagül kuzularından elde edilen postlardan astragan adı verilen kürkler üretilmektedir. Çoğunlukla siyah renkli olmakla birlikte kahverengi ve gri renkli post da üretilmektedir.

Hayvanların kesilip yüzüldükten, baş ve ayakları ayrıldıktan sonra böbrekler dışındaki iç organları çıkarılmış olan gövdelerine karkas adı verilir. Doğru seçenek C'dir.

Türkiye koyun varlığının % 40’ından daha büyük bir bölümünü Akkaraman koyunları oluşturmaktadır. Orta Anadolu’nun hemen tamamında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, Karadeniz Bölgesinin iç kesimlerinde, Ege ve Akdeniz Bölgelerinin Orta Anadolu ile sınır bölgelerinde yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu’da yetiştirilen Morkaraman ise, Türkiye koyun varlığının yaklaşık %25’ini oluşturmaktadır.

Gebe kalan koyunlar yeniden kızgınlık göstermez ve 5 aylık gebelik süresi sonunda doğurur.

İvesi: Suriye, Irak, Lübnan ve İsrail’de yetiştirilen, Türkiye’nin Suriye sınırındaki illerinde de yayılmış olan yağlı kuyruklu, süt verimi yüksek yerli koyun ırkıdır. Doğru seçenek D'dir.

Koyunlarda en uygun çiftleştirme zaman kızgınlık başlangıcından 12 saat sonradır.

Koyunlar genellikle belli mevsimlerde çiftleşme eğilimi (kızgınlık) gösterirler. Koyunların çoğunluğunda çiftleşme eğilimi göstermelerine kızgınlık, kızgınlıkların görüldüğü döneme de çiftleştirme veya koç katımı mevsimi adı verilir. Bu mevsim günün aydınlık süresi, bakım ve besleme, iklim ve mera koşullarına bağlı olarak, Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde Haziran-Ağustos, Orta Anadolu’da Ağustos-Eylül, Doğu Anadolu’da Eylül-Ekim aylarına rastlar ve yaklaşık 1.5 ay kadar sürer.

Mevcut bilgilere göre, köpekten sonra evcilleştirilmiş ilk tür koyundur. Doğru cevap E’dir.

Ruminantlar ot ve kaba yemleri dört bölmeli mideleri sayesinde değerlendirebilmektedir. Doğru cevap D’dir.