HAYVAN DAVRANIŞLARI VE REFAHI - Deneme Sınavı - 2

Kedilerin insanlara kıyasla duyma eşikleri daha düşüktür. Bu olayda kulak kepçelerinin yapısı da rol oynamaktadır. Kedilerin duyabileceği en yüksek ses frekansı 60.000-65.000 Hz arasıdır. Dolayısı ile kediler köpeklere kıyasla daha yüksek frekanstaki seslere duyarlıdır. Kedilerin ultrasonik sesleri algılama özellikleri, bu sesleri çıkaran fareleri yakalamada önem taşımaktadır. Cevap: C şıkkıdır.

Yün (kumaş) emme davranışının gelişmesine katkıda bulunduğu öne sürülen faktörler; erken sütten kesim, ayrılık anksiyetesi ve hatalı besleme rutinleridir.

Kompulsif bozukluklar genellikle beş gruba ayrılmaktadır:
• Lokomotor davranışlar: Dönme, kuyruk kovalama, volta atma, olduğu yerde zıplama vb.
• Oral davranışlar: Kendini yalama, kendi vücut uzuvlarını çiğneme, böğrünü
emme vb.
• Vokalizasyon: Devamlı ağlama, havlama vb.
• Halüsinasyon davranışları: Gölge ve/veya ışık kovalama, havayı ısırma vb.
• Agresyon: Kendi vücut uzuvlarına karşı hırlama, ısırma vb.

Retiküler formasyon beyin kökünde bulunan, medulla oblongata’dan talamus’a kadar uzanan ve esas görevi sinirsel uyanıklık ve alarm durumlarının sürdürülmesi olan önemli bir kısımdır. Retiküler formasyon aynı zamanda bireyin öz denetimini, öğrenme ve hatırlama kapasitesini de belirleyenbir sistemdir. Burada yer alan sinirlerin beynin birçok bölümüne uzanan bağlantıları mevcuttur. Burada yer alan sinirlerin beynin birçok bölümüne uzanan bağlantıları mevcuttur. Retiküler formasyonun inen retiküler aktivasyon sistemi ve çıkan retiküler aktivasyon sistemi olmak üzere iki bölümü vardır.

Vücut postürünün korunması, denge, otonom sinir sistemi aktiviteleri, çiğneme, yutma ve öksürme gibi refleks cevapları inen bölümün kontrolü altındadır. Çıkan kısmın elektriksel uyarımı uyanma ve uyarılmaya neden olurken, tahrip edilmesi devamlı baygınlık ve uyku benzeri bir durumun ortaya çıkmasına sebebiyet vermektedir. Retiküler formasyonun önemli bir özelliği, canlının kendisi için önemli olan ve olmayan uyarıların ayırımının yapıldığı yer olması ve bilgiyi beyin kabuğuna iletmesidir.

A şıkkı hipotalamus, B şıkkı singulat girus, D şıkkı amigdala, E şıkkı ise talamusun görevleri arasında yer almaktadır.

Kedilerde gebelik süresi yaklaşık olarak 63 gündür. Cevap: B şıkkıdır.

Kedilerin tuvalet bölgeleri genellikle sessiz alanlardır ve kedi eliminasyon yaparken belli oranda bir mahremiyete ihtiyaç duymaktadır. Cevap: A şıkkıdır.

Kedi yavruları ilk doğduklarında eliminasyon işi anne tarafından karnın uyarılması ile gerçekleşmektedir. Yavru büyüyüp yuvadan ayrılmaya başlayınca, tuvaleti ile yapacağı yer konusunda ilişki kurmayı yine annesinden öğrenmektedir. Cevap: C şıkkıdır.

Sinir sistemi, işlevini sinirsel uyarılarla yerine getirir ve hipotalamus ile hipofiz arasında oldukça hızlı bir iletişim sağlar. Sinir sisteminin diğer bir işlevi de canlının dış ortama uyumunu ve dışarıdan gelebilecek her türlü tehlikeye karşı korunmasını sağlamaktır. Endokrin sistem de yine merkezsel sinir sisteminin etkisi altında çalışmaktadır (nöyro-endokrin ya da nöro-humoral etki). Endokrin sistem, hipotalamus’un kontrolünde hormon salgılayan çok sayıda bezden oluşmuş, kimyasal salgıların homeostatik kontrolü ve fizyolojik koordinasyonundan sorumlu bir sistemdir. Söz konusu kimyasal salgılar aynı zamanda davranışsal yanıtların düzenlenmesi ve ortaya çıkmasında da rol oynarlar. Örneğin hipofiz bezi hormonlarından ACTH (adreno- kortikotropik hormon), adrenal korteksi uyararak stres cevaplarında ve genel adaptasyon sendromunda etkili olan kortizol’ün salgılanmasını sağlamaktadır. Canlının kortizol’e uzun süre maruz kalması halinde hipokampus’teki hücrelerin hasara uğramasından dolayı öğrenme güçleşecektir. Hipofiz bezinden salgılanan bir diğer hormon olan LH (lüteinleştirici hormon), erkeklerde testislerden testosteron salınışını uyarmaktadır.

Bekçi köpeklerinde alan korumaya yönelik agresyon davranışı daha sıklıkla sergilenirken, sürü gütmede görevli köpeklerde anksiyete kaynaklı agresyona daha yüksek oranlarda rastlanmaktadır.

Köpek tarafından ısırma öncesi sergilenen uyarı işaretleri sırasıyla; vücudun gerginleşmesi, hırlama, dişlerin gösterilmesi ve gerçek bir ısırma olmaksızın ağızla kapma hareketinin yapılmasıdır.

Köpeklerde feromon salgılayan bezler yüz, pati altı, parmak arası, meme içi, kulak kepçesi iç kısmı, kuyruk kökü ve anal bölgede bulunmaktadır. 

Geyikler feromonlar konusunda özelleşmiş bezlere sahiptir, erkek Misk geyiğinin karın derisindeki bezlerin salgısı ona özel feromon kaynağıdır.

Üçüncü bölüm: Genellikle uykunun başlamasından 30-45 dakika sonra başlamaktadır. Bu bölüme derin uyku eşiği de denilebilir. EEG geniş delta dalgalarıile karakterizedir.

İlişkisel olmayan öğrenmenin, alışkanlık ve duyarlılaşma olmak üzere iki çeşidi vardır.

Alışma: Öğrenmenin en basit formudur. Bazı koşullar altında, bir uyarı bir kaç sefer tekrarlandığında reflektif cevap gücü azalabilir. Refleks cevabının büyüklüğündeki bu değişime, öğrenmenin basit bir çeşidi olan alışma adı verilmektedir. Diğer bir deyişle, belirli bir uyaranı önemli başka bir olay izlemediği taktirde hayvan bu uyarana tepki vermeyi kesecektir.

Duyarlılaşma: Hayvan duyusal olarak yüklü bir uyaran veya durumla karşı karşıyadır. Örneğin, köpeğin gök gürültüsünden korkması, gök gürültüsü ile bağdaştırdığı her türlü ses ve görüntüden korkmasına neden olacaktır.

Şekillendirme: Hayvanın arzu edilen cevabı göstermemesi veya nadiren göstermesi durumunda, bu arzu edilen cevaba oldukça yakın örneklerin pekiştirildiği bir tekniktir. Hayvan bir kez istenilen cevabın öncüsü bir hareket sergilediğinde, bu hareketten itibaren gerçek cevaba ulaşana kadar göstereceği bütün doğruadımlar pekiştirilir. Bu süreç, hayvan tam olarak arzu edilen cevabı verene kadardevam eder. Örneğin “yat” komutunu öğretmeye çalıştığımız bir köpekte pekiştirilmesi gereken ilk hareket oturma davranışı olmalıdır.

Kompulsif bozukluklar genellikle beş gruba ayrılmaktadır:

• Lokomotor davranışlar: Dönme, kuyruk kovalama, volta atma, olduğu yerde zıplama vb.

• Oral davranışlar: Kendini yalama, kendi vücut uzuvlarını çiğneme, böğrünü emme vb.

• Vokalizasyon: Devamlı ağlama, havlama vb.

• Halüsinasyon davranışları: Gölge ve/veya ışık kovalama, havayı ısırma vb.

• Agresyon: Kendi vücut uzuvlarına karşı hırlama, ısırma vb.

Kompulsif bozukluklar genellikle beş gruba ayrılmaktadır:

• Lokomotor davranışlar: Dönme, kuyruk kovalama, volta atma, olduğu yerde zıplama vb.

• Oral davranışlar: Kendini yalama, kendi vücut uzuvlarını çiğneme, böğrünü emme vb.

• Vokalizasyon: Devamlı ağlama, havlama vb.

• Halüsinasyon davranışları: Gölge ve/veya ışık kovalama, havayı ısırma vb.

• Agresyon: Kendi vücut uzuvlarına karşı hırlama, ısırma vb.

İdrar püskürtülen yüzeyler genellikle dikeydir; fakat bazı zamanlarda yatay zeminler de tercih edilebilir. İşaretleme davranışı için tercih edilen alanlar, genellikle yabancı kokuların olduğu yerler, kıyafetler, ayakkabılar, kapı önü ve pencere önü gibi açık alanlardır.

Yün (kumaş) emme davranışının gelişmesine katkıda bulunduğu öne sürülen faktörler; erken sütten kesim, ayrılık anksiyetesi ve hatalı besleme rutinleridir.

Bulundukları ortamda herhangi bir stres etkenine maruz kalmaları koyunların da davranış bozuklukları sergilemelerine yol açmaktadır. Bu davranış bozukluklarından en sık görüleni, besin olarak alınmaya uygun olmayan materyallerin yenilmesidir (pika).

Domuzlardaki stereotipik davranışlardan en sık görüleni bariyer ısırma davranışıdır. Bu davranışı geliştiren hayvanlar genellikle hareket yeteneği kısıtlanacak şekilde besiye çekilmiş veya gebe hayvanlardır. Bu davranış sırasında hayvan, bulunduğu bölmenin ön tarafındaki bariyerlerden birini dişlemekte ve ritmik olarak ağız ve dişi bariyer boyunca hareket ettirmektedir.