HAYAT SİGORTALARI VE BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ

Prim; en genel anlamda “sigortalının ödediği ücret” olarak tanımlanabilir. Diğer bir ifadeyle prim, sigorta
edilen rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının ödeyeceği tazminatın esasını teşkil eden ve sigorta
ettiren tarafından sigortacıya bir defada veya taksitle ödenen para olarak ifade edilebilir.

Risk-Riziko en basit anlamda zararın gerçekleşme ihtimali olarak tanımlanır. Bir diğer ifadeyle ise “bir olayın gerçekleşen sonucunun beklenen sonucundan önemli derecede sapmasının objektif olasılığı”dır. Yani risk sigortanın varoluş sebebi, kaynağı olarak ifade edilebilir zira riskin var olmadığı veya tanımlanamadığı durumlarda sigorta kavramından bahsetmek mümkün değildir. Dolayısıyla da riskin aşağıda sıralanan bazı önemli özellikleri taşıması gerekmektedir.
• Riziko gelecekte meydana gelmelidir
• Riziko mutlak olmamalı yani gerçekleşme olasılığı olmalı veya ne zaman meydana geleceği bilinmemelidir.
• Riziko sigorta işlemini gerçekleştiren tarafların, yani sigortacı ile sigortalının iradeleri dışında olmalıdır.
• Rizikonun belirli bir frekansının olmalıdır yani ölçülebilir nitelikte olmalıdır.
• Rizikonun dağınık olması, yani bir noktada yoğunlaşmamış olması gerekir.
• Hukuk ve genel ahlak kuralları bakımından sigorta edilebilir olmalıdır.

Risk-Riziko en basit anlamda zararın gerçekleşme ihtimali olarak tanımlanır. Bir diğer ifadeyle ise “bir olayın gerçekleşen sonucunun beklenen sonucundan önemli derecede sapmasının objektif olasılığı”dır. Yani risk sigortanın varoluş sebebi, kaynağı olarak ifade edilebilir zira riskin var olmadığı veya tanımlanamadığı durumlarda sigorta kavramından bahsetmek mümkün değildir. Dolayısıyla da riskin aşağıda sıralanan bazı önemli özellikleri taşıması gerekmektedir.
• Riziko gelecekte meydana gelmelidir
• Riziko mutlak olmamalı yani gerçekleşme olasılığı olmalı veya ne zaman meydana geleceği bilinmemelidir.
• Riziko sigorta işlemini gerçekleştiren tarafların, yani sigortacı ile sigortalının iradeleri dışında olmalıdır.
• Rizikonun belirli bir frekansının olmalıdır yani ölçülebilir nitelikte olmalıdır.
• Rizikonun dağınık olması, yani bir noktada yoğunlaşmamış olması gerekir.
• Hukuk ve genel ahlak kuralları bakımından sigorta edilebilir olmalıdır.

Aktüerya kelimesi, Tarihi Roma Senatosunda yöneticiler için kullanılan actuarius kelimesinden doğmuştur. İlk olarak 1706'da Euler, yaşa bağlı olarak anuitlerin hesaplanmasında kendi metodunu uygulamıştır. 1762'de Equitable Society of London tarafından Aktüerya terimi ilk kez hayat sigortası prim hesaplamalarını ifade etmek için kullanılmıştır. 1809 tarihi ise Amerika’da Aktüerlik mesleğinin ortaya çıkış tarihidir. 1821, İngiltere Hükümeti, ilk olarak aktüerlik mesleğini ulusal borçların azaltılması amacıyla kurulan komisyon için benimsemiştir.1848, Londra’da Aktüerlik Enstitüsü kurulmuştur. 1848 yılında yine İngiltere'de Aktüerya Enstitüsü'nün kurulmasını zorunlu kılmıştır. Bundan sekiz yıl sonra İskoçya'da Aktüerya Fakültesi kurulmuştur. Amerika Birleşik Devletlerinde 1889 yılında Amerikan Aktüerler Birliği ve 1909 yılında Amerikan Aktüerya Enstitüsü kurulmuştur. Bu iki Amerikan kuruluşu 1949 yılında birleşerek Aktüerler Birliğini oluşturmuştur.

Aktüerya departmanı, şirketin faaliyetlerinin bir matematik temel üzerinde yürütülmesini temin etmekle sorumludur. Diğer departmanlarla birlikte şirketin hayat ve sağlık sigortası ürünlerininin matematiksel modellemelerini tasarlar ve tekrar gözden geçirirler. Prim ve kâr dağıtım politikalarını oluşturur, rezerv, karşılık hesaplamalarını yapar ve aynı zamanda ölüm ve hastalık oranlarını tahmin etmede gerekli araştırmaları yaparak riziko seçimi için kuralları oluşturur ve şirketin ürünlerinin karlılığını belirler.
Bütün bunlara ek olarak, aktüerler genellikle şirketin stratejik planlarına katılırlar ve birleşme/ devralmalara yönelik stratejiler üretirler. Bu departmanlarda şirketler sicile kayıtlı aktüer bulundurmak zorundadırlardır.

Prodüktör, sigorta ettiren veya sigortacıya bağlı olmaksızın, çeşitli sigorta dallarında sigorta almak isteyenlere bilgi vererek sözleşmenin şartlarını müzakere eden, riskin konusu ve yapısına göre teklifnamenin hazırlanmasında rol alan ve bu hizmeti karşılığında komisyon alan gerçek ve tüzel kişilerdir.

Ülkemizde sigorta sektörünün gelişme süreci oldukça uzun zaman almıştır. 1870 tarihindeki büyük Beyoğlu yangınından sonra İstanbul halkının sigorta ile ilgilenmeye başlamasına rağmen ilk milli sigorta şirketinin 1.4.1925 tarihinde kurulmuş olması söz konusu sürecin ne kadar yavaş işlediğinin en önemli göstergelerinden biridir.

Hayat Sigorta Faaliyetleri Dairesi;
• Sektörün sorunlarına ilişkin incelemelerde bulunarak çözüme dair değerlendirmelerde bulunması
• Sigortacılığa ilişkin sektörü geliştirici araştırmalar yapılması ve ilgili mevzuatta bu yönde yapılması gereken düzenlemeleri tespit etmesi
• Genel Müdürlüğün görev alanına giren konularda diğer kurumlardan gönderilen mevzuat çalışmalarına görüş bildirilmesi
• Sigortacılık üzerinde doğrudan veya dolaylı etkisi olan veya olabilecek mevzuatın takip edilmesi
• Mevcut genel şartların günün koşullarına göre yeniden düzenlenmesi
• Toplumda sigortacılık bilincinin yerleşmesini teminen yaygın ve örgün eğitim kurumlarıyla gerekli temasın kurulması
• Sigortacılık eğitimi amacıyla seminerler düzenlenmesi
• Hizmet içi eğitim amacıyla yurt içi ve dışı eğitim kurumları ile ilişkiye geçilmesi, programlar hazırlanması
• Eğitim amaçlı yayınlar hazırlanması ve takip edilmesi

Hayat Sigorta Şirketleri Şubesi;
• Hayat sigorta şirketlerinin kuruluş taleplerinin incelenmesi ve ön izin verilmesi
• Ön izin alarak kurulan şirketlerin ruhsat taleplerinin değerlendirilmesi ve faaliyet ruhsatının verilmesi
• Portföy devri, birleşme ve hisse devri işlemlerinin sonuçlandırılması çalışmaları
• Hayat sigorta şirketlerinin sermaye artırımını, şube açma talepleri ve ana sözleşme değişikliği işlemlerinin sonuçlanması
• Hayat sigortacılığı faaliyetleriyle ilgili uluslararası kuruluşlar ile ilgili çalışmalar yapılması
• Hayat sigortalarıyla ilgili teşvik politikalarının oluşturulması
• Hayat sigortalarıyla ilgili vergi politikalarının ve vergi mevzuatının oluşturulmasına yardımcı olacak çalışmalarda bulunulması
• Hayat sigortaları kâr payı dağıtım politikaları konusunda çalışmalar yapılması
• Hayat sigortalarıyla ilgili raporlar hazırlanması
• Şirket ortaklık yapıları yönetici ve denetçilere ilişkin bilgilerin takibi ve derlemesi
• Özel emeklilik fonlarının tesisi, geliştirilmesi, teşvik edilmesi çalışmalarının yönetilmesi

Broker, sigorta piyasasını sigortalı adına araştıran ve birçok sigorta şirketi ve sigorta türü arasında sigortalı için en uygun seçimin yapılmasında etkili olan ve sigortalısını yönlendiren sigorta aracısıdır. Bir başka deyişle sigorta brokeri; sigortalı adına hareket eden, sigortalının vekili olan, onun risk yönetimi danışmanı ve sigorta aracısı olan bir kurumdur. Sigorta Brokeri kurumların danışmanlığını yapar, kurumları temsil eder ve sigorta şirketlerinin değil sigortalının temsilcisidir. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi sigorta brokeri, sigorta şirketinin değil, sigortalının temsilcisi olarak bağımsız ve tarafsız olmak durumundadırlar. Bu görevi yerine getirebilmek için sigorta brokerlik şirketi, dünyadaki diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, idari, otomasyon, eğitilmiş personel kadrosu, gelişmiş teknik ve teknolojik altyapı gibi belirli nitelikler ve finansal güce sahip olmak durumundadırlar. Sigorta Brokerliği faaliyeti için Hazineden özel ruhsatla yetkilendirilen sigorta brokerlerinin profesyonel çalışması, iş bilgisi ve itibarı, bağımsız bir sigorta danışmanı için gereken seviyede olmalıdır. Sigorta brokerini güçlü kılan bu özelliklerin yanı sıra, Hazine’nin zorunlu olarak istediği Mesleki Sorumluluk Sigortası ile, sigortalıların güvencesi daha da artmaktadır.

Sigorta İhtisas Komitesi, Hazine Müsteşarlığı-Sigortacılık Genel Müdürlüğüne bağlı organizasyon yapısında yer alır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Sigortacılık sektörü organizasyon yapısında, DASK, Hazine Müsteşarlığına bağlıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.